نظر کارشناسان صنعت رمزارز

گردش مالی روزانه ارزرمزها؛ 3 تا 5 هزار ميليارد تومان

رييس كميسيون اقتصادي مجلس معامله روزانه رمزارزها در كشور را بين 3 تا 5 هزار ميليارد تومان مي‌داند.‌ رييس مجلس در نامه 22 ارديبهشت خود به رييس كل بانك مركزي و وزير اقتصاد خواستار اعمال محدودیاتی بر فعالیت صرافی ارزهای دیجیتال شد اما جزيياتی از این پیشنهاد از سوي نهادهاي متولي اعلام نشده. تصمیمات یک‌شبه باعث می‌شود افرادي كه در اين صنعت حضور دارند، راهي جز ادامه دادن در مسيرهاي غيرقانوني نداشته باشند. در اين صورت اين صنعت چند هزار میلیارد دلاري كه تقريبا تمام كشورهاي جهان را به خود مشغول كرده، از مسیر قانونی خود خارج خواهد شد. اگر فعالان اين صنعت هيچ روز تعطيلي نداشته باشند، در يك سال حدود يك ميليون و 825 هزار ميليارد تومان گردش مالی به دست خواهد آمد.

صنعت رمزارزها حداقل در دو سال اخير دنبال‌كنندگان فراواني داشته؛ چه آن‌هايي كه خبرها را مرور مي‌كنند و چه آنهايي كه سرمايه‌شان را به اين بازار وارد كردند. اين صنعت تا جايي اهميت پيدا كرده كه برخي كشورها به فكر استخراج ارزهاي مختص و ملي هستند كه با آن مبادلات خود را به دور از پول‌هاي رايج مانند دلار، يورو و ساير ارزهاي قوي انجام دهند.
براساس آمارهاي غيررسمي، كشورهاي حاضر در شرق آسیا و اقیانوسیه از پتانسيل‌هاي اين صنعت بيشترين استفاده را كرده‌اند و به نظر کارشناسان صنعت رمزارز نظر مي رسد تا 40 درصد از تعداد كل كاربران ارزهای مجازی در اين مناطق زندگي مي‌كنند. ساكنان اروپا،امريكای شمالي، امريكاي لاتين و خاورميانه به ترتيب با 27 ، 17، 14 و 4 درصد استفاده از رمزارزها در جايگاه‌هاي بعدي قرار دارند. همچنين براساس گزارش يكي از خبرگزاري‌هاي داخلي، آمارهاي سال 2020 و سه ماه نخست سال 2021، اغلب شركت‌هاي بزرگي كه در زمينه رمز ارز فعاليت مي‌كنند، در حالي انتقال به بخش‌هايي از آسياست كه استفاده از ارزهاي ديجيتال را در دستور كار خود قرار داده‌اند. چرا كه در نيمه نخست سال 2020 حدود ۵۷ درصد از مبادلات ارزهای دیجیتال در منطقه آسیا- اقیانوسیه، اروپا، خاورمیانه و آفریقا شکل گرفت. در حالي كه این میزان در سال ۲۰۱۹، ۵۱ درصد و در سال ۲۰۱۸، ۴۳ درصد بود. افزايش سهم ارزهاي ديجيتال از مبادلات باعث شد كه ارزش جهاني بازار آن به بيش از دو هزار میلیارد دلار برسد. آن‌طور كه برخي مسوولان گفته‌اند ارزش روزانه معاملات بين 3 تا 5 هزار ميليارد تومان است كه به معناي حضور نظر کارشناسان صنعت رمزارز دو و نيم ميليون اكانت فعال در روز است.
مزيت صنعت رمز ارز
«هدايت نقدينگي» شايد تنها واژه‌اي باشد كه مسوولان از آن به عنوان راهكاري براي جلوگيري از افزايش ناگهاني در بازارهاي سرمايه‌اي مانند ارز و مسكن اشاره مي‌كنند. البته آنچه مدنظر مسوولان است، هدايت نقدينگي به بخش‌هاي مولدي مانند توليد است كه با توجه به مشكلات فعلي كشور از جمله تحريم و كرونا، به نظر مي‌رسد پتانسيل توليد به پيش از كرونا نمي‌رسد. بنابراين هدايت پول‌ها به اين بخش تا زمان لغو نشدن تحريم‌ها همچنين واكسيناسيون گسترده، تقريبا مشكل هجوم نقدينگي به بازارهاي موازي پايان نخواهد داد.كارشناسان رمزارز بر اين باورند كه ارزهاي ديجيتال مي‌تواند به مديريت ارز كمك فراواني باشد چرا كه كاربران اين بازار به جاي تزريق ارزهاي خود به بخش‌هاي غيرمولد و خريد ارز يا سكه مي‌توانند كوين‌هاي مختلفي خريداري كنندتا هم از ورود ارز و ريال به ساير بازارها جلوگيري و هم جلوي نوسان و جهش‌هاي ناگهاني قيمت‌ها گرفته شود. كارشناسان از اين مزيت رمزارزها استفاده كرده و معتقدند كه ارزهاي ديجيتال مسير خوبي براي دور زدن تحريم‌ها هستندچرا كه با اين كار مي‌توان ارزها را بدون اسم به كشور منتقل و به چرخه اقتصادي وارد كرد. كشورهاي طرف قرارداد ايران نيز با مبادله با ارزهاي ديجيتال مي‌توانند بدون نگراني از رديابي پول‌ها و به دور از سيستم‌هاي نظارتي كشورهاي تحريم‌كننده، ارزهاي حاصل از فروش نفت يا خريد كالاها را به حساب صرافي هاي مجاز واريز كنند.
رمزارزها در ايران
ايران رتبه ششم استخراج رمزارز در جهان محسوب مي‌شود. از اين رو فعالان اين حوزه منتظر بودند تا هماهنگي‌ها ميان نهادهاي ذي‌ربط براي به رسميت شناختن فعاليت اين صنعت در كشور به نتيجه برسد. حتي گام‌هايي نيز در اين خصوص برداشته شد به گونه اي كه در تاریخ ۳۱ تیرماه ۱۳۹۸، فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد با بیان اینکه دولت ارز دیجیتال را به رسمیت می‌شناسد، گفت: «پیش‌نویس طرح ساماندهی ارز دیجیتال در ماه پایانی سال ۹۷ در کمیسیون اقتصادی دولت تهیه و تصویب شده است. در نهایت معاون اول ريیس‌جمهور تقريبا دو ماه پس از اظهار نظر دژپسند، آیین‌نامه اجرایی استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری‌شده در کشور را به منظور ایجاد بستری امن، کم‌هزینه، شفاف و پرسرعت برای تبادلات اقتصادی و به‌کارگیری با رویکرد تسهیل فضای کسب وکار ابلاغ کرد. در نتیجه صنعت استخراج رمزارز در ایران قانونی شد. اما حواشي مانند استفاده بيش از اندازه از برق به خصوص در زمستان سال گذشته باعث شد كه فعاليت اين صنعت در كشور تحت تاثير قرار بگيرد و رضا اردكاني، وزير نيرو كمبود برق در كشور را مرتبط با فعاليت‌هاي استخراج رمزارز توسط چيني‌ها در كشور دانست و گفت: «چینی‌ها در زمینه استخراج رمزارزها در کشورمان فعالیت دارند و خاموشی‌های اخیر ناشی از آن است». البته انتقادها از عملكرد اين صنعت ادامه داشت تا جايي كه در 24 دي 99 دو وزارتخانه‌ اطلاعات و کشور به ماجرای برخورد با استفاده‌کنندگان غیرمجاز از برق برای استخراج بیت‌کوین وارد شده‌اند. اگرچه فعالان اين صنعت بر اين باور بودند انداختن تقصير افزايش مصرف برق به گردن استخراج كنندگان قانوني، درست نيست چرا كه اين صنعت مي تواند كمك حال كشور در شرايط تحريم باشد. افزايش تمايل براي استخراج اين ارز ديجيتال در حالي بود كه قيمت بيت كوين در هشت ژانويه (6 روز پيش از ورود دو وزارت خانه كشور به موضوع) به 40 هزار دلار رسيده بود حال آنكه در اواخر سال 2020 تنها 20 هزار دلار بود.
موضع مجلس و دولت
22ارديبهشت سال جاري، محمدباقر قاليباف، رييس مجلس در نظر کارشناسان صنعت رمزارز نامه‌اي به رييس كل بانك مركزي و وزير اقتصاد خواستار محدودسازی فعالیت صرافی‌های ارز دیجیتال شد. درخواست قاليباف در حالي است كه با استناد به گفته‌هاي پورابراهيمي، رييس كميسيون اقتصادي مجلس حجم مبادلات اين صنعت روزانه بين 3 تا 5 هزار ميليارد تومان است . سعید زرندی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نيز درباره اين صنعت گفته بود که استخراج ارزهای دیجیتال ابزاری برای دور زدن تحریم‌ها به شمار می‌آید. فرزین فردیس، عضو اتاق بازرگانی ایران در نشستي كه ابتداي هفته جاري برگزار شد در خصوص تعداد رمزارزها گفت: «تعداد رمزارزهای پذیرش و لیست‌شده در صرافی‌های معروف دنیا تا ۱۵ آوریل ۲۰۲۱ عدد ۴۷۰۱ را نشان می‌دهد، در حالی که تعداد رمزارزها در سال ۲۰۱۳ تنها ۶۶ عدد بود» . او در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود به حجم مبادله اين رمزارزها نيز اشاره كرد و افزود: « حجم مبادله روزانه رمزارزها در پایان اسفند ۱۳۹۹ بین ۵ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود». در صورت محدودسازی فعالیت صرافی‌ها، فعالان رمزارز هشدار داده‌اند كه اين صنعت از مسیر مناسب خارج خواهد شد كه در اين صورت بيم ورود بخش عظيمي از دارايي‌ها و سرمايه‌هاي افراد به اين صنعت كه اين‌گونه و به صورت قهري با آن برخورد مي‌شود، تبعات جبران‌ناپذيري خواهد داشت.
براي ترسيم نقشه جامع مديريت فضای فعلی، ضمن رايزنی با حوزه‌هاي مختلف حاكميت و دولت در راستای تبیین راهبرد کلان کشور در مواجهه با پدیده رمزارزها، اقدام موثری با همکاری مرکز ملی فضای مجازی انجام داده و اميدواریم بتوانيم با ايجاد الگوی فكری و ذهنی يكسان در بدنه اجرايی و تقنينی كشور، شرايط بهينه‌اي را براي كشور عزيزمان مهيا کنیم و قطعا در این راه نقش مجلس در تنظیم قوانین مربوطه بسیار پررنگ است. ريیس کل بانک مرکزی در پایان خاطر نشان کرد: بانك مركزی تا زمان ترسيم نقشه راه مذكور از انجام هر اقدام شتاب‌زده‌ای که اين روزها شايعه شده است، خودداری می‌كند.مديريت و تنظيم‌گري مبادلات ساير رمز ارزها نيازمند بررسی همه‌جانبه، جامع و منسجم است و معتقدم پيش از هرگونه اقدام سلبي يا حتي تسهيل گري بايد هماهنگي لازم بين تمام عوامل و ذينفعان ايجاد شود.

از نظر کارشناسان Finder، دوج کوین تمام ارزش خود را از دست می دهد

پورتال پیش بینی و مقایسه قیمت Finder، پیش بینی های قیمتی خود را درمورد Dogecoin، در روز چهارشنبه بروزرسانی کرد. این پلتفرم توضیح داد که با استفاده از نظرسنجی های هفتگی و سه ماهه و پیش بینی های کارشناسان، قیمت آتی دوج کوین را محاسبه می کند. آخرین نظرسنجی سه ماهه، که در ماه ژوئیه (تیر) انجام شد، «از یک هیئت متشکل از 54 متخصص این صنعت درباره نحوه عملکرد دوج کوین در دهه آینده سؤال می‌کند.»

فایندر در نظر سنجی پرسید، “آیا فکر می کنید دوج ارزش خود را کاملاً از دست می دهد؟” 55 درصد گفتند بله، 21 درصد معتقدند که میم کوین باز خواهد گشت و 24 درصد گفتند که مطمئن نیستند. در مورد اینکه چه زمانی قیمت دوج کوین تمام ارزش خود را از دست خواهد داد، 3 درصد گفتند که در طول سال اتفاق می‌ افتد، 12 درصد گفتند سال آینده، 9 درصد آن را در سال نظر کارشناسان صنعت رمزارز 2024 (1403) می‌ بینند و 30 درصد گفتند که در سال 2025 یا بعد از آن این میم کوین ارزش خود را به طور کامل از دست خواهد داد.

فایندر توضیح داد: “ما کمی از روزهایی که مردم فکر می کردند قیمت دوج به ماه می رود فاصله داریم.” مردم اکنون بیشتر نگران افتادن آن به زمین هستند (صفر شدن)، چیزی که بیش از نیمی از اعضای پانل (55٪) می گویند در مقطعی در آینده اتفاق خواهد افتاد. فقط 1 نفر از هر 5 نفر (21%) اعتقاد به بازگشت دوج دارند.

این مطلب صرفاً ترجمه از منبع ذکر شده بوده و مسئولیت آن با آکادمی هلاکوئی نمی‌باشد.

مطالب زیر را حتما بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

دسته‌ها

جدیدترین نوشته ها

• ارزش کاردانو با وجود هارد فورک واسیل به زیر سطح 0.44 دلاری کاهش یافت ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
• صرافی FTX می تواند یک میلیارد دلار دیگر برای خرید شرکت های آسیب هزینه کند ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
• سامسونگ فعال‌ ترین سرمایه‌ گذار در استارت‌ آپ‌ های رمزارزی و بلاک چینی است ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
• رشد پنج برابری تعداد کلاهبرداری های رمزارزی در یوتیوب ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
• تحلیل تکنیکال اتریوم؛ دوشنبه 28 شهریور ۱۴۰۱/۰۵/۰۹

من عاشق دنیای ارز رمز و بلاک چین هستم، دنیای بسیار پرسود ولی خطرناک به شرطی که خودمان را با دانش صحیح و بروز مجهز کنیم، آکادمی هلاکوئی را راه اندازی کردم که با حمایت شما به یکی از بهترین پایگاه آموزشی به زبان فارسی تبدیل شود. در این راه با حمایت اعضا و خانواده ی بزرگ آکادمی هلاکوئی، در کنارتان هستم.

پشتیبانی از طریق ارسال تیکت:
وارد داشبورد خود شده و گزینه (تیکت پشتیبانی) را انتخاب و بر روی (ارسال تیکت) کلیک کنید. از همین طریق درخواست خود را پیگیری کنید.

ما را در تلگرام دنبال کنید

کانال درآمد ارز دیجیتال [email protected]
تلگرام کافه ترید ایران [email protected]
کانال نخبگان ارز دیجیتال [email protected]
خبر فوری ارز دیجیتال [email protected]
خبر فوری بازار خارجی [email protected]
کانال وی ای پی [email protected]

چه آینده‌ای در انتظار صنعت ارز دیجیتال است؟

به گزارش الفباخبر، اما بنابر آنچه کارشناسان معتقدند، پیش‌بینی‌های گوناگونی از آینده ارزهای دیجیتال وجود دارد.

بیشتر بخوانید:

یک کارشناس حوزه ارز دیجیتال اعتقاد دارد تا زمانی که بهای ارز دیجیتال به زیر 40 هزار دلار نرسد این ارز روند صعودی خود را ادامه خواهد داد.

اما کارشناسی دیگر اعتقاد دارد که روند صعودی بیت کوین هنوز شروع نشده است. زمانی می‌توان از روند صعودی مجدد بیت کوین صحبت کرد که از مرز 57 هزار دلار عبور کند، آن زمان است که بیت کوین دوباره روند صعودی خود را از سر می‌گیرد.

پیش‌بینی دیگر این است که در شرایط کنونی بازار ایران، روند خوبی پیش نمی‌رود. به همین دلیل خوش‌بینی زیادی نیز برای آینده بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال نمی‌توان داشت. قیمت‌ها در حال تراکم‌سازی هستند و اصلاح شدن هنوز ادامه دارد.

یکی از کارشناسان ارزهای دیجیتال معتقد است، با توجه به اینکه در سال ۲۰۱۸ ریپل حتی در بعضی از صرافی‌ها قیمتی در حدود ۳٫۵ دلار را به خود دیده است، انتظار رشد هرچه بیشتر این ارز را می‌توان داشت و هدف اول آن، رسیدن به این نقطه است. بعد نظر کارشناسان صنعت رمزارز از شکاندن این سقف تاریخی، انتظار بر این است که در بلندمدت به قیمت ۱۲ دلار نیز برسد.

یکی دیگر از پیش‌بینی‌های آینده ارزهای دیجیتال و به خصوص بیت کوین این احتمال است که اصلاح بیت‌کوین در وهله اول تا محدوده ۴۲ هزار دلار و بعد از آن اگر این محدوده را حفظ نکند تا کانال ۳۰ هزار دلار می‌تواند ادامه داشته باشد.

سال 2020 برای آینده ارزهای دیجیتال چه اتفاقاتی را رقم زد؟

در سال 2020 بسیاری از شرکت‌ها و بانک‌های بزرگ دنیا وارد فضای ارز دیجیتال شدند. نهادهای کلانی مانند بانک جی‌پی‌مورگان و شرکت مالی استاندارد چارترد راه‌حل‌هایی برای کاربرهای خود ایجاد کردند و حتی بسیاری دیگر از جمله بانک‌های سرمایه‌گذاری سی‌تی‌بنک و دویچه بنک، دارایی‌های دیجیتال را در میان دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های معمول خود جای دادند.

در سال 2020 بسیاری از بانک‌ها برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال برنامه‌های خود را اعلام کردند. با این امر انتظاری که می‌رود این است که ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری سنتی به بازار ارزهای دیجیتال تسهیل پیدا کند؛ زیرا این شرکت‌ها محدودیت‌های سرمایه‌گذاری یا نظارتی ویژه خود را دارند و ترجیح می‌دهند از طریق واسطه‌های قانونی معاملات خود را انجام دهند.

نقش بیت کوین در بانک‌های خصوصی

بیت کوین برای اکثر بانک‌های خصوصی یک دارایی نیست. دلیل آن هم می‌تواند این باشد که بانک‌های خصوصی غالبا محصولی مرتبط با ارزهای دیجیتال برای فروش ندارند. با این حال، انتظار می‌رود بانک‌های خصوصی که نگاهی رو به ‌آینده دارند، ارزهای دیجیتال را عاملی متمایزکننده در نظر بگیرند.

شفافیت مالیاتی ارزهای دیجیتال

بنابر یک گزارش بین‌المللی که از سوی شرکت PwC انتشار یافته، شفافیت و صراحت دستورالعمل‌های مالیاتی ارزهای دیجیتال، همراه با افزایش تعداد نهادهای مالیاتی در سرتاسر جهان، بیشتر شده است.

همچنین اگرچه هیچ‌کدام از این دستورالعمل‌ها موضوعاتی همچون وام‌گرفتن و وام‌دادن یا سهام‌گذاری ارزهای دیجیتال را تحت پوشش قرار نمی‌دهند، اغلب آنها قوانین مربوط به سود سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های دیجیتال یا درآمد حاصل از استخراج ارزهای دیجیتال را تعیین کرده‌اند.

تسهیل سرمایه‌گذاری در سطح خرد

یکی دیگر از پیش‌بینی‌هایی که برای آینده صنعت ارز دیجیتال در نظر گرفته می‌شود، تسهیل سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران خرد است. خرید ارزهای دیجیتال موضوع سخت و پیچیده‌ای نیست زیرا شواهد نشان‌ می‌دهند که تعداد زیادی صرافی‌ قانونی فیات به ارز دیجیتال در کشورهای مختلف فعالیت می‌کنند.

علاوه‌بر این، تعداد حساب‌های کاربری در این صرافی‌ها، از ۵ میلیون در سال ۲۰۱۶ به بیش از ۱۰۰ میلیون در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.

عوامل افزایش سرمایه‌گذاری خرد در صنعت ارز دیجیتال

یکی از عوامل تاثیرگذار در تسهیل سرمایه‌گذاری افراد در حوزه صنعت ارز دیجیتال، شرکت‌های بزرگ فناوری مانند پی‌پل و اسکوئر (Square) هستند که همچنان خرید بیت‌کوین و سایر دارایی‌های دیجیتال را برای افراد آسان می‌سازند.

عامل دیگر نیز پیشرفت‌های کلان اقتصادی است. این عامل سبب شده که از سطوح کم‌سابقه تسهیل مالی تا‌ ممانعت کشورها از برداشت پول شهروندان، باعث افزایش تقاضا برای بیت‌کوین شود. سال ۲۰۲۰ رکورددار افزایش تعداد کیف پول‌های بیت‌کوین بود و چندان عجیب نیست اگر این رکورد باز هم در سال ۲۰۲۱ شکسته شود.

قانونگذاری رمزارزها تا تایید احتمالی برای بازی در تیم ETF

ما در سال 2021 به دلایل متنوعی شاهد رسیدن قیمت بیتکوین به بالاترین حد تاریخی آن بوده‌ایم. بیتکوین به طور کلی شاخص خوبی برای بازار رمزارزهاست، چرا که به عنوان اولین و بزرگترین رمزارز از نظر شهرت و ارزش، دیگر رمزارزها نیز تمایل زیادی به پیروی از روند آن دارند. همچنین از زمان پیدایش بیتکوین تاکنون، شاهد افزایش روزافزون علاقه مردم به این کلاس از دارایی هستیم. این موضوع نه تنها در بین سرمایه‌گذاران بلکه در فرهنگ عمومی نیز مورد توجه قرار گرفته است، با این حال نباید فراموش کنیم که این صنعت هنوز در حال برداشتن گام‌های نخست خود است.

اگرچه که در چنین شرایطی پیش‌بینی بلندمدت قابل اعتماد نخواهد بود، ولی کارشناسان این حوزه در حال بررسی بسیاری از مسائل از جمله اتخاذ مقررات و ایجاد نهادهای پرداخت هستند تا در نهایت بتوانند به شناختی جامع‌تر از کاربردهای این نوع دارایی دست یابند.

قانونگذاری رمزارزها

امروزه دولت‌ها در سراسر جهان در حال تلاش برای یافتن چگونگی اتخاذ دستورالعمل‌ها و وضع قوانین برای ایجاد امنیت و کنترل بیشتر در حوزه رمزارزی هستند که این امر کار را برای مجرمان سایبری بیش از پیش سخت‌ کرده است. از سوی دیگر در سال جاری شاهد تلاش‌های چین برای سرکوب صنعت استخراج در این کشور بوده‌ایم. این در حالی اتفاق می‌افتد که آمریکا مقررات جدیدی را برای تقویت اقدامات گزارشات مالیاتی برای رمزارزها در نظر گرفته است.

نکته جالب در این خصوص تفاهم فدرال رزرو و خزانه‌داری آمریکا است که هر دو نهاد به اتفاق منافع خود را در تنظیم مقررات برای این حوزه اعلان کرده‌اند، اما کمیسیون معاملات آتی و سرویس درآمدهای داخلی آمریکا هنوز در نظارت بر چگونگی پرداخت‌ مالیات‌های مجازی با مشکلاتی رو به رو هستند.

اکثر دولت‌ها بر این باورند که وضوح در وضع قوانین برای این نسل جدید از دارایی به معنای حذف یک مانع عظیم در نوع کاربری آنهاست، چرا که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران در حال حاضر بدون دستورالعمل‌های مشخص فعالیت‌های خود را در این زمینه دنبال می‌کنند که این امر می‌تواند به آینده صنعت، سیاست و اقتصاد جهانی آسیب جدی وارد کند. در مجموع بیشتر کارشناسان دولتی و تعداد معدودی از کارشناسان رمزارزی در جهان بر این باورند که قانونگذاری اگر درست انجام شود، می‌تواند اعتماد عموم مردم را به این حوزه تقویت کرده و در نهایت تاثیرات بسیار مثبتی در صنعت و اقتصاد خواهد گذاشت.

تایید احتمالی صندوق های ETF رمزارزی

رییس کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا اخیرا به راه‌اندازی قریب‌الوقوع صندوق های ETF رمزارزی اشاراتی داشته است. این بدان معناست نظر کارشناسان صنعت رمزارز که رمزارزها وارد به یک سیستم سرمایه‌گذاری آشنا و متداول خواهند شد، به گونه‌ای که سرمایه‌گذاران سنتی و ناآشنا با این سیستم نیز بتوانند آنها را مستقیما و به آسانی از کارگزاری‌ها تهیه کنند.

تصویب ETF در آمریکا چندین بار مورد بررسی قرار گرفته اما تا به امروز نتیجه‌ قطعی در این خصوص گرفته نشده است. این در حالی است که ایالات متحده اروپا و کانادا هیچ مشکلی با این موضع ندارند. اگرچه که ETFها هنوز مورد تایید دولت آمریکا و بسیاری از دولت‌های دیگر قرار نگرفته‌اند، اما تایید احتمالی آنها می‌تواند موجب ایجاد تقاضای بیشتر برای رمزارزها شده و در نتیجه بر روی بازار آنها تاثیرات مثبتی بگذارد. با این حال باید توجه داشت که سرمایه‌گذاری در ETFها همچنان از ریسک سرمایه‌گذاری مستقیم در رمزارزها نمی‌کاهد، چرا که اگرچه در پست متفاوت اما از نظر ماهیت و روند بازار هر دوی آنها در یک تیم بازی می‌کنند.

ارز دیجیتال از نظر بزرگان فناوری

بزرگان دنیای فناوری در مورد رمزارزها چه می‌گویند؟
بازار رمزارزها ترکیبی از عشق و نفرت است. برخی آن‌را دوست دارند، برخی از آن نفرت دارند، برخی نسبت به آن بی‌تفاوت هستند و گروه دیگری عاشق آن هستند. به‌طور معمول، سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال آن‌را دوست دارند، زیرا سود قابل توجهی به حساب آن‌ها واریز می‌کند. در نقطه مقابل، افرادی هستند که سرمایه آن‌ها به‌دلیل سقوط شدید یک ارز دیجیتال از دست رفته یا به دلیل از دست دادن رمزعبور یا هک شدن کیف پول دارایی خود را از دست داده‌اند، این افراد هر زمان اصطلاح ارزهای دیجیتال را می‌شنوند حسابی عصبانی می‌شوند. گروه دیگری نسبت به ارزهای دیجیتال و اتفاقات پیرامون آن بی‌تفاوت هستند، زیرا هیچ‌گونه فعالیتی در این بازار ندارند، اخبار این حوزه را دنبال نمی‌کنند و برای‌شان اهمیتی ندارد که چه اتفاقاتی در دنیای ارزهای دیجیتال در حال رخ دادن است، اما گروه دیگری وجود دارد که عاشق ارزهای دیجیتال هستند. این افراد، همان توسعه‌دهندگان زیرساخت‌ها هستند که بیشتر از همه افراد از ارزهای دیجیتال کسب درآمد می‌کنند؛ افرادی که ارزهای دیجیتال و زیرساخت‌های مرتبط با آن و زنجیره‌های بلوکی را توسعه نظر کارشناسان صنعت رمزارز می‌دهند، سرمایه اولیه جمع‌آوری می‌کنند و از طریق تبلیغات مردم را تشویق می‌کنند تا ارزهای دیجیتال خریداری کنند. در این میان، نقطه نظرات بزرگان دنیای فناوری اطلاعات نقش مهمی در خط‌دهی به افکار عمومی دارد. در این مقاله، به‌طور اجمالی نقطه نظرات برخی از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

نظر وارن بافت در مورد ارزهای دیجیتال چیست؟

وارن بافت یکی از ثروتمندان جهان است. یکی از معیارهای مورد توجه افرادی که تازه قصد ورود به دنیای ارزهای دیجیتال و خرید رمز ارزها را دارند، دیدگاه‌ها و توصیه‌های سرمایه‌داران بزرگ است. یکی از افراد مهم جهان که توصیه‌های جالبی در ارتباط با دنیای پول و سرمایه‌‌گذاری دارد، وارن بافت است. وارن بافت نظر مساعدی در ارتباط با ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین ندارد. او نه‌تنها در حوزه ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری نکرده، بلکه هیچ علاقه‌ای نسبت به آن‌ها ندارد.

وارن ادوارد بافت هنوز هم در فهرست ثروتمندترین افراد جهان قرار دارد. تخمین زده شده که او ثروتی بالای 100 میلیارد دلار دارد که باعث شده جزء 5 ثروتمند برتر جهان شناخته شود. به همین دلیل، هنگامی که توصیه یا پیشنهادی در حوزه‌هایی مثل اقتصاد و پول ارائه می‌کند، مورد توجه مردم قرار دارد. وارن بافت بر این باور است که رمز ارزها ارزش ذاتی ندارند و به همین دلیل هیچ وقت روی آن‌ها سرمایه‌گذاری نکرده است. او می‌گوید: «عدم وجود ارزش ذاتی و مبهم بودن ریشه پیدایش رمزارزی مثل بیت‌کوین باعث شده سرمایه‌گذاری روی آن‌ ریسک‌پذیر باشد».

جالب آن‌که افزایش میزان استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان راهکاری برای پرداخت در سراسر جهان در سال‌های اخیر، باعث نشده تا او عقیده خود را تغییر دهد و همچنان بر این باور است که ارزهایی مثل دلار همیشه پول واقعی باقی خواهند ماند.

او بر این باور است که حوزه‌هایی مثل کشاورزی، املاک و مستغلات بازدهی و سود بیشتری نسبت به رمز ارزها دارند. از این‌رو، اگر زمینه‌ برای خرید کل بازار بیت‌کوین با قیمتی در حد انتظار فراهم شود، بازهم این‌‌کار را انجام نخواهد داد. او در جلسه سالانه سهام‌داران شرکت برکشایر هاتاوی که مالک آن است در اردیبهشت 1401 گفت: «اگر مالک تمامی بیت‌کوین‌های جهان باشید و دوست داشته باشید بیت‌کوین‌های خود را به ارزش 25 دلار به‌فروش برسانید، بازهم پیشنهاد شما را رد می‌کنم، زیرا هیچ کار خاصی نمی‌توانم با بیت‌کوین انجام دهم و مجبور به فروش دوباره آن به خودتان خواهم شد. در شرایطی که شما می‌توانید با سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات اجاره بها دریافت کنید و با سرمایه‌گذاری در زمین‌های کشاورزی مواد خوراکی به‌دست آورید».

بد نیست بدانید که هلدینگ برکشایر هاتاوی در سال 2021 یک میلیارد دلار در نوبانک (Nubank) سرمایه‌گذاری کرد. این بانک برزیلی یکی از ارزشمندترین بانک‌های آمریکای لاتین است. نوبانک از طریق ارائه محصولاتی مثل صندوق قابل معامله (ETF) بیت‌کوین، به علاقه‌مندان سرویس‌دهی می‌کند. به‌عبارت دقیق‌تر، هلدینگ تحت سرپرستی وارن بافت به‌شکل غیرمستقیم در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت دارد!

علاوه بر این، نیکول بافت (Nicole Buffett)، نوه‌ وارن بافت، دیدگاه متفاوتی در این زمینه دارد و فعالیت گسترده‌ای در حوزه ارزهای دیجیتال دارد. او از شبکه اتریوم و فناوری ان‌اف‌تی (NFT) برای فروش آثار هنری خود استفاده می‌کند. در اکتبر 2021 میلادی او اعلام کرد که مجموعه توکن‌های غیرمثلی خود را به‌فروش رسانده است. او بر این باور است که اتر (ETH)، ارز دیجیتال زیرساخت اتریوم به پول رایج دنیای ان‌اف‌تی تبدیل خواهد شد. همچنین، معتقد است در شرایطی‌که اتریوم در فضای ان‌اف‌تی یکه‌تاز است، اما رقبایی مثل سولانا و کاردانو در تلاش هستند تا سهمی از بازار اتریوم را کسب کنند. نیکول بافت می‌گوید: « سرمایه‌گذاری در دنیای هنر با استفاده از فناوری‌هایی مثل NFT شبیه به سرمایه‌گذاری در بورس یا خرید اوراق قرضه است. وقتی پدربزرگ من در تلاش برای بررسی فناوری‌ای مثل بیت‌کوین است، دوست دارد پاسخ‌هایی برای چند سوال مهم به‌دست آورد. آیا فعالیت بر مبنای اصول اخلاقی انجام می‌شود، آیا ارزش ثابت و پایداری دارد؟ به عقیده من پاسخ این پرسش‌ها در ارتباط با دنیای هنر مثبت است».

نیکول بافت می‌گوید که آثار هنری ان‌اف‌تی خود را به‌شکل ناشناس و به قیمت‌های عادلانه عرضه می‌کند و در نتیجه خریداران نمی‌دانند آثاری که خریداری می‌کنند متعلق به او است.

وارن بافت، مدیرعامل برکشایر هاتاوی و چارلی مانگر، نایب رئیس هیئت مدیره هر دو دیدگاه مثبتی در ارتباط با بیت‌کوین ندارند. بافت در یکی از صحبت‌های خود به این نکته اشاره کرد که نمی‌داند آیا سال آینده شاهد افزایش یا کاهش ارزش ارزهای دیجیتال باشد، اما از یک موضوع اطمینان دارد که ارزهای دیجیتال چیزی تولید نمی‌کنند، بلکه به واسطه تبلیغات کاذب باعث شده‌اند افراد زیادی به این حوزه علاقه‌مند شوند. او همچنین از ماهیت منفعل بیت‌کوین انتقاد کرده و می‌گوید: «در برخی مشاغل اگر سرمایه‌گذاری کنید رانت تولید می‌شود، اما اگر در زمین‌های کشاورزی سرمایه‌گذاری کنید محصولی به‌دست می‌آوردید که جامعه قادر به استفاده از آن است، در حالی‌که بیت‌کوین چیزی به شما نمی‌دهد».

چارلی مانگر می‌گوید: «در زندگی‌ام، نظر کارشناسان صنعت رمزارز سعی می‌کنم از چیزهایی که احمقانه و شیطانی هستند و من را بد جلوه می‌دهند اجتناب کنم و بیت‌کوین هر سه مورد را دارد. ارزهای دیجیتال سرمایه ارزشمندی نیستند، زیرا همواره احتمال صفر شدن آن‌ها وجود دارد. ارزهای دیجیتال اقتصاد دولت‌ها را تضعیف می‌کنند».
نظر ایلان ماسک در مورد ارزهای دیجیتال

ایلان ماسک، مدیر عامل تسلا و اسپیس‌اکس، نقطه نظرات جالبی در ارتباط با ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین دارد. گاهی‌اوقات از آن‌ها حمایت می‌کند و باعث افزایش ارزش رمزارزهای خاصی می‌شود و گاهی‌اوقات با عناوین مختلفی همچون حمایت از محیط زیست به‌شکل تلویحی آن‌ها را نقد می‌کند که باعث می‌شود در یک بازه زمانی بازار با نوسان روبه‌رو شود. او در یکی از توییت‌های خود که سال 2021 میلادی منتشر کرد به این نکته اشاره کرد که قیمت بیت‌کوین به 69 هزار دلار خواهد رسید. جالب آن‌که قیمت بیت‌کوین در 9 نوامبر 2021 میلادی به رقم 68500 هزار دلار رسید.

از زمانی که ایلان ماسک به پیش‌بینی قیمت 69 هزار دلاری بیت‌کوین اشاره کرد، نزدیک به یک سال زمان می‌گذرد. تقریبا از یک سال قبل که ایلان ماسک به‌شکل جدی توییت‌هایی در ارتباط با قیمت ارزهای دیجیتال منتشر می‌کند، تاثیر زیادی روی بازار ارزهای دیجیتال داشته است. البته به اعتقاد برخی کارشناسان، بازار ارزهای دیجیتال برای ایلان ماسک بیشتر جنبه تفریح و سرگرمی دارد. به‌طور مثال، در یکی از توییت‌های خود به رشته اعدادی اشاره کرد که برخی تصور کردند او به قیمت‌های آتی ارز دیجیتال بیت‌کوین اشاره دارد.

برخی بر این باور بودند که او قیمت بیت‌کوین را پیش‌بینی کرده، اما در ادامه مشخص شد او به‌شکل رمزی حرف زده و اگر این اعداد را در تبدیل‌گر HEX به کد اسکی تبدیل کنید، عبارت Haha True به‌دست می‌آید. در ادامه، او تصمیم گرفت بیشتر درباره دوج‌کوین توییت کند. به‌طور مثال، یکی از توییت‌های ایلان ماسک در مورد دوج‌کوین به‌راحتی توانست نوسان شدیدی در قیمت این ارز دیجیتال ایجاد کند و قیمت آن ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد.

در توییت دیگری ایلان ماسک تنها به نام بیبی‌دوج (Baby Doge Coin) اشاره کرد و همین یک کلمه باعث شد، ارزش بیبی‌دوج نزدیک به ۹۰ درصد افزایش پیدا کند، هرچند در ادامه ارزش آن کاهش پیدا کرد. با این وجود، وی در مصاحبه‌ای با بلومبرگ به این نکته اشاره کرد که نقشی در پیوستن مردم به سمت بازار کریپتو نداشته است. او گفت: «من هرگز نگفته‌ام مردم باید در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند.»

در خرداد 1401 اعلام کرد در حال حاضر علاقه‌ای به صحبت در مورد بیت‌کوین ندارد، زیرا تمرکزش بر خرید توییتر و استفاده از دوج‌کوین در کمپانی تسلا است. اکنون این پرسش مطرح است که آیا قیمت بیت‌کوین به 69 هزار دلار می‌رسد؟ در شرایطی که قیمت بیت‌کوین از مرز 68 هزار دلار عبور کرد، اما اکنون افت شدیدی نسبت به یک‌ سال گذشته داشته و در زمان نگارش این مقاله (28 خردادماه) 19625 هزار دلار است. به عقیده برخی از فعالان حوزه ارزهای دیجیتال، ایلان ماسک به‌طور غیر‌مستقیم قیمت 69,420 دلاری بیت‌کوین را سطحی برای ترند شدن این رمز ارز در سطح اینترنت اعلام کرده است که همان‌گونه که اشاره شد، ارزش این ارز دیجیتال به 68 هزار دلار رسید.

افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال، سم بنکمن فرید (Sam BankMan-Fried) موسس و مدیر عامل صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX) را به خوبی می‌شناسند. او ثروتمندترین فرد دنیای ارزهای دیجیتال است و در شرایطی که تنها 29 سال سن دارد، چیزی در حدود 26 میلیارد دلار سرمایه در اختیار دارد و شصتمین فرد ثروتمند جهان است. او بر این باور است که آینده از آن ارزهای دیجیتال است و رمز ارزهای دیگری جای بیت‌کوین را خواهند گرفت که یکی از آن‌ها سولانا است. او بر این باور است که مقیاس‌پذیری‌ای که سولانا ارائه می‌دهد به این ارز دیجیتال اجازه خواهد داد تا به میلیون‌ها تراکنش در هر ثانیه بدون مشکل پاسخ دهد و تبدیل به دارایی دیجیتال پیش‌رو بعدی شود. در سال‌های اخیر، اکوسیستم‌های مختلفی برای ساخت قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز با هدف رقابت با اتریوم، پدید آمده‌اند. در این میان تنها برخی از آن‌ها به‌عنوان رقیب جدی اتریوم شناخته شده‌اند که سولانا معروف‌ترین آن‌ها است. ارز دیجیتال سولانا از ابتدای سال 2021 و تنها در مدت زمان 10 ماه موفق شد رشد 17 هزار درصدی را تجربه کند. سم بنکمن فرید بر این باور است که سولانا این ظرفیت را دارد تا جای بیت‌کوین را بگیرد. او می‌گوید: « سولانا می‌تواند به برترین پروژه دارایی دیجیتال بعدی به‌لحاظ ارزش بازار شود و جایگاه بیت‌کوین را تصاحب کند».

سم بنکمن فرید معتقد است در چند سال آینده شرکت‌ها و موسسات بیشتری به دنیای ارزهای دیجیتال وارد خواهند شد که باعث رونق بازار رمز ارزها می‌شود. او می‌گوید: «سولانا یک پروژه زنجیره‌ بلوکی است که قابلیت‌های گسترده‌ای در اختیار شرکت‌ها قرار خواهد داد، به‌طوری‌که ارز دیجیتال اکوسیستم سولانا می‌تواند بیت‌کوین بعدی شود و تبدیل به باارزش‌ترین ارز دیجیتال شود».
استیو وزنیاک بیت‌کوین را با ارزش‌تر از طلا می‌داند

استیو وزنیاک، ‌هم‌بنیان‌گذار اپل، بیت‌کوین را شبیه به معجزه‌ای بزرگ در دنیای فناوری اطلاعات می‌داند که مبتنی بر یک فرمول ریاضی کاملا خاص است. به‌همین دلیل نظر کاملا مثبتی در ارتباط با ارزهای دیجیتال دارد، اما بیت‌کوین را تنها طلای ناب دیجیتال می‌داند. جالب آن‌که استیو نظر کارشناسان صنعت رمزارز وزنیاک هنوز بیت‌کوینی خریداری نکرده است، اما از حامیان بیت‌کوین است.

استیو وزنیاک می‌گوید: «استخراج بیت‌کوین به‌مراتب راحت‌تر از یافتن و استخراج طلا است. طلا محدود است و باید به‌دنبال آن بگردید، اما بیت‌کوین جالب‌ترین معجزه ریاضی است. من هنوز سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین انجام نداده‌ام، اما بر این باور هستم که بیت‌کوین قرار نیست از میدان خارج شود».

استیو وزنیاک تنها فردی نیست که بیت‌کوین را طلای دیجیتال توصیف می‌کند، تحلیل‌گران دیگری نیز با او هم عقیده هستند، زیرا بر این باور هستند که همواره تعداد محدودی بیت‌کوین و طلا در جهان عرضه می‌شود. همین مسئله باعث می‌شود بیت‌کوین در گذر زمان ارزش خود را حفظ کند. نکته‌ای که باید در ارتباط با بیت‌کوین به آن اشاره کنیم، این است که هر چه رو به جلو حرکت می‌کنیم، استخراج بیت‌کوین از شبکه‌ها سخت‌تر می‌شود. در حال حاضر، وزنیاک ارز دیجیتال خود را که توکن WOZX نام دارد عرضه کرد. شرکت Efforce که متعلق به او است، در زمینه انرژی‌های تجدید‌پذیر فعالیت می‌کند و توکن WOZX رمزارز این شرکت است. Efforce نظر کارشناسان صنعت رمزارز یک زیرساخت معاملاتی در ارتباط با انرژی است که بر پایه زنجیره بلوکی کار می‌کند و افرادی را که تمایل دارند به‌شکل بهینه از انرژی در فرآیندهای صنعتی استفاده کنند به کارشناسان این حوزه متصل می‌کند. در فرآیند اتصال، پرداخت‌ها از طریق توکن مذکور انجام می‌شود. همچنین، WOZX به‌عنوان توکن زیرساخت Efforce، توسط شرکت‌کنندگان در این پلتفرم برای مشارکت در پروژه‌های ذخیره انرژی استفاده می‌شود و به کاربرانی که در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند توکن‌هایی به‌عنوان پاداش هدیه می‌دهد.

استیو وزنیاک توصیه‌ای برای علاقه‌مندان به ورود به دنیای ارزهای دیجیتال دارد. او مدعی شد که بیشتر پروژه‌های مربوط به ارزهای دیجیتال کلاه‌برداری هستند. وزنیاک می‌گوید: «سازندگان توکن‌ها سعی می‌کنند از افراد مشهور استفاده کنند تا سرمایه‌گذاران را فریب دهند تا توکن‌‌های آن‌ها را خریداری کنند. این روزها تعداد زیادی ارز دیجیتال ساخته شده است. هر فردی راهی برای خود پیدا می‌کند تا توکنی بسازد و هر توکن یک چهره شناخته‌شده دارد که نقش بازاریاب را برای آن توکن بازی می‌کند. بیشتر این افراد هدف‌شان جذب پول افرادی است که می‌خواهند در مراحل اولیه عرضه یک توکن روی آن سرمایه‌گذاری کنند. توصیه من این است که با دید مثبت و تحقیقات عمیق به سراغ سرمایه‌گذاری روی توکن‌های ناشناس بروید». او بر این باور است که دولت‌ها به‌زودی به مقابله با ارزهای دیجیتال خواهند رفت، زیرا اجازه نمی‌دهند بیت‌کوین از کنترل آن‌ها خارج شود.

بیل گیتس منتقد ارزهای دیجیتال

اگر جست‌و‌جویی در اینترنت انجام دهید، متوجه می‌شوید که بیل گیتس طرفدار ارزهای دیجیتال نیست و در بیشتر موارد فناوری‌هایی مثل NFT یا ارزهای دیجیتال را نکوهش می‌کند. بیل گیتس در یکی از توییت‌های معروف خود به کاربران هشدار می‌دهد که اگر سرمایه‌ای کمتر از ایلان ماسک دارند، باید در مورد خرید بیت‌کوین محتاط باشند.

بیل گیتس در یکی از توییت‌های خود به این نکته جالب اشاره دارد: «ارزش شرکت‌ها بر مبنای تولیدات داخلی آن‌ها محاسبه می‌شود. ارزش ارز‌های دیجیتال به این صورت محاسبه می‌شود که شخصی تصمیم می‌گیرد شخص دیگری برای آن دارایی چقدر باید هزینه کند، بدون آن‌که هیچ‌گونه ارزش افزوده‌ای به جامعه اضافه کند».

او در گفت‌وگو با سایت خبری بلومبرگ گفت: «ایلان ماسک بر مبنای تکنیک‌های پیشرفته مدیریتی معاملات خود را انجام می‌دهد که سرمایه‌گذاران عادی از دسترسی به این تکنیک‌ها محروم هستند». او در بخشی از صحبت‌های خود به این نکته اشاره دارد که هر زمان ایلان ماسک در شبکه‌های اجتماعی در ارتباط با سقوط یا افزایش قیمت بیت‌کوین صحبت می‌کند، اطمینان دارد که خودش از ضررهای احتمالی مصون است. او در یکی از توییت‌های جالب خود می‌گوید: «ایلان ماسک ثروت هنگفتی دارد و در دنیای تجاری و اقتصاد فردی کاملا حرفه‌ای است. تصور نمی‌کنم او بر مبنای نوسان قیمت بیت‌کوین سود یا زیان کند، زیرا می‌داند کار درست چیست». بد نیست بدانید نزدیک دو هفته بعد از این‌که تسلا اعلام کرد 1.5 میلیارد دلار بیت‌کوین خریداری کرده است، قیمت بیت‌کوین 20 درصد افت کرد و به حدود 46 هزار رسید. به‌طوری که 400 میلیون دلار از ارزش کل بازار جهانی ارزهای دیجیتال به یک‌باره از دست رفت. این سقوط وحشتناک تنها چند ساعت پس از آن اتفاق افتاد که ماسک توییتی زد که قیمت‌های فعلی بیت‌کوین و اتر بیش‌از‌اندازه بالا است.

گیتس به سرمایه‌گذاران متوسط می‌گوید: «با چشمان کاملا بسته از اقدامات افرادی مثل ماسک الگوبرداری نکنید. اگر میلیاردر نیستید، مراقب باشید تا ثروت خود را از دست ندهید. تصور می‌کنم افرادی که مجذوب بازار ارزهای دیجیتال شده‌اند، پول زیادی ندارند و درست همین افراد هستند که بیشترین ضرر را می‌دهند و در مقابل افراد دیگری را ثروتمند می‌کنند. فناوری‌هایی در جامعه است که خروجی مفیدی دارند و ما می‌توانیم روی آن‌ها سرمایه‌گذاری ‌کنیم. بیت‌کوین مصرف انرژی زیادی دارد و تراکنش‌های بی‌‌نام‌و‌نشان را رواج می‌دهد که قابل بازگشت نیستند. ارزهای دیجیتال به معنای واقعی کلمه بد نیست، اما باید شفاف، بازگشت‌پذیر و متمرکز باشند»