مزایای استفاده از ارز فیات

ارز فیات چیست | تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال

آیا می دانید ارز فیات چیست؟ ارز فیات به ارزهایی مانند دلار، یورو و پوند انگلیس گفته می شود که بدون استفاده از آن ها انجام مبادلات مالی و فعالیت هایی مانند صادرات، واردات و تجارت انواع کالا در مقیاس داخلی و بین المللی غیر ممکن است.

برای همین به طور حتم علاقه مند هستید در مزایای استفاده از ارز فیات مورد دلیل نامگذاری این پول ها با نام ارز fiat بیشتر بدانید.

در ادامه نگاهی به تاریخچه، مزایا، معایب و کاربردهای پول فیات خواهد شد و در مورد دو ارز مهم دلار و ریال بیشتر صحبت خواهیم کرد.

ارز fiat چیست؟

ارز فیات به پول هایی گفته می شود که فاقد پشتوانه فیزیکی هستند. برای مثال از آن ها توسط طلا، نقره و یا سایر فلزات گرانبها و دارایی های فیزیکی پشتیبانی نمی شود. به بیان دیگر، ارزش پول فیات با توجه به میزان عرضه و تقاضا برای آن مشخص خواهد شد. علاوه بر این سیاست های پولی و مالی دولت ها نیز بر ارزش این ارزها تاثیر می گذارد.

انواع ارز فیات

ارزهای زیر در زمره ارزهای fiat قرار می گیرند:

دلار ایلات متحده آمریکا

یورو اتحادیه اروپا

همه موارد ذکر شده در بالا جزو ارزهایی می باشند که به دلیل تاثیر تورم و یا تاثیرگذاری میزان عرضه و تقاضا بر ارزش آن ها ممکن است به مرور زمان کاهش قیمت داشته باشند.

“کاهش قیمت خرید ارز فیات به معنی افزایش قیمت طلا ، نقره ، انواع فلزات گرانبها و در یک کلام کلیه دارایی های فیزیکی منقول و غیرمنقول است.”

معنی ارز فیات

fiat کلمه ای با ریشه لاتین است که در انگلیسی به معنی let it be done است و این ترجمه در واقع نشان از عدم ارزش ذاتی این پول ها یا فاقد پشتوانه بودن آن ها می دهد.

فاقد پشتوانه بودن ویژگی مهمی است که انتقادهای زیادی را به مدیریت این ارزها و لزوم تغییر یا بازنگری در نظام پولی و مالی دنیا وارد کرده است.

در واقع پول فیات در صورتی که دولت از آن حمایت نکند فاقد ارزش است و برای مثال با چاپ پول به طور مکرر (که در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم) به مرور شاهد کاهش ارزش آن ها خواهیم بود.

نکته مهم: ارز فیات کاملا هم فاقد پشتوانه نیست، بلکه تا حدودی با طلا و دارایی های دولت یا بانک های مرکزی پشتیبانی می شود. با این وجود پشتیبانی از ارز فیات صددرصدی نیست و علاوه بر این میزان پشتیبانی دولت یا بانک مرکزی از کشوری به کشور دیگر تفاوت می کند. برای مثال ممکن است که دلار آمریکا پشتوانه قوی تری از لیر ترکیه داشته باشد یا این که یورو که متعلق به اتحادیه اروپا است بسیار بهتر از روپیه هند عمل کند.

چرا از ارز فیات استفاده می شود؟

با توجه به این که در گذشته استفاده از سکه های طلا و نقره توسط مردم رواج داشته است و بسیاری از خرید و فروش ها توسط این سکه ها انجام می شد، سوال مهم این است که چرا در حال حاضر از ارز فیات استفاده می شود و یا این که چرا ارز فیات خلق شد؟

در گذشته از درهم و دینار به عنوان سکه های طلا و نقره یا مسکوکات دیگر در خاور میانه استفاده می شد، در کشورهای دیگر مزایای استفاده از ارز فیات مزایای استفاده از ارز فیات مانند چین و کره نیز سکه های خاصی رواج داشتند، اما حمل طلا و نقره ممکن بود با خطراتی مواجه باشد و برای همین در بعضی از موارد تجار تصمیم گرفتند تا به جای حمل این سکه ها از یک برگه استفاده کنند.

به خصوص تجار معتبر و سرشناس که در شهرهای مهم شناخته شده بودند از این شیوه برای دادن ضمانت هنگام خرید و فروش کالا استفاده می کردند.

به تدریج دولت ها نیز اسناد کاغذی را منتشر کردند که به عنوان پول می توانست مورد استفاده قرار گیرد. چین یکی از این کشورها بود. اما در اروپا نیز در عصر مدرن استفاده از پول فیات یا همان پول کاغذی رواج پیدا کرد.

در ادامه نگاهی به تاریخچه دو پول رایج مهم برای ایرانیها خواهیم داشت:

نگاهی به تاریخچه دلار

دلار یکی از مهم ترین ارزهای رایج بین المللی است که بسیاری از مبادلات تجاری در بازارهای جهانی با استفاده از آن صورت می پذیرد.

دلار نیز در زمره ارزهای فیات جای می گیرد.

تا چند دهه قبل از این، دلار پشتوانه قوی داشت و هر زمان که مردم و یا دولت های خارجی قصد مبادله دلار با طلا را داشتند، دولت ایالات متحده آمریکا در قبال دریافت دلار به مردم خود و یا دولت های خارجی طلا واگذار می کرد.

اما با تغییراتی که در این روند به وجود آمد، دولت آمریکا به تدریج معاوضه دلار با طلا را تا سال 1971 میلادی متوقف نمود.

به همین دلیل است که حالا دیگر دلار توسط طلا پشتیبانی نمی شود و ما هر روزه شاهد نوسان قیمت طلا به دلار هستیم و حتی از سال 2000 میلادی تا به حال و تنها در مدت دو دهه نرخ هر اونس طلا چند صد دلار افزایش داشته است.

این امر به دلیل تورم است که حتی در کشوری مانند آمریکا باعث افزایش مداوم نرخ اونس طلا شده است.

تاریخچه ریال

بگذارید به ایران و پول ملی کشورمان نیز اشاره داشته باشیم. استفاده از کلمه ریال آنگونه که در منابع معتبر آمده است به زمان اوج قدرت دو کشور اسپانیا و پرتغال بر می گردد. برای همین کلمه ریال دارای ریشه غیر فارسی است.

این واژه ممکن است از کلمه پرتغالی با معنی real باشد و یا این که از کلمه انگلیسی royal به معنی پادشاهی یا شاهنشاهی گرفته شده باشد.

اما معنی ریال هر چه که باشد، از زمان ارتباط ایرانیان با پرتغالی ها و اسپانیایی ها در جنوب ایران وارد فرهنگ لغات ما شده است.

“ریال در کشور برزیل با نام رئال شناخته می شود که زمانی مستعمره اسپانیا بود و یکای پول این کشور است”.

در ایران، اگر چه کلمه ریال از زمان استعمار اسپانیا و حضور پرتغال در جنوب ایران استفاده می شد، اما این سلسله پادشاهی پهلوی بود که ریال را به عنوان پول رایج کشور یا پول قانونی کشور در سال 1308 انتخاب کرد و تا قبل از آن زمان واحد پول ایران دینار بود.

استفاده از ارز فیات در دنیای مدرن

امروزه در دنیای مدرن و پیشرفته ای که ما در حال زندگی هستیم ارز فیات کاربردهای گسترده ای پیدا کرده است و به عنوان مثال دلار به تنهایی نقش مهمی در مبادلات بین المللی ایفا می کند.

اما این تنها دلار نیست و انواع ارز فیات و پول در مقیاس های منطقه ای و ملی ارزش فراوانی دارند. برای مثال یورو در منطقه اروپا اهمیت ویژه دارد و هر یک از ارزهای ملی کشورها مانند پوند انگلیس ، ین ژاپن ، یوان و روپیه هند یا لیر ترکیه و درهم امارات … در کشور خود نقش مهمی در تسهیل مبادلات مالی و تجارت دارند.

شما هم در ایران به طور مداوم از ریال یا تومان برای خرید و فروش انواع کالاها یا تراکنش های مالی استفاده می کنید و بدون استفاده از ریال امکان انجام بسیاری از کارهای روزمره را نخواهید داشت.

مزایای ارز fiat

نقش مهمی که پول فیات در تسهیل مبادلات مالی دارد و امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اقتصادی را ممکن خواهد کرد، باعث شده است که این ویژگی به عنوان یک مزیت غیر قابل انکار برای ارزهای ملی کشورها بر شمرده شود.

به طور حتم بدون پول های کاغذی ،که اخیرا به صورت الکترونیکی در دسترس ما قرار گرفته اند، بسیاری از مبادلات مالی امکان ندارد و حتی امکان ارزش گذاری کالاها نیز برای شما وجود نداشت.

“استفاده از پول فیات به صورت الکترونیکی با استفاده از دبیت کارت ، کارت های بانکی ، کارت های اعتباری و … صورت می پذیرد.”

فرض کنید هیچ پولی در کار نبود و شما قصد داشتید اقدام به خرید گندم یا هر کالای دیگری بنمایید، در این صورت قیمت آن را چگونه محاسبه می کردید. به طور حتم تنها راه برای ارزش گذاری کالاها استفاده از ارزهای فیات (مانند دلار، ریال، یورو، و …) یا طلا و نقره است. حتی در پروژه های عمرانی نیز باید با استفاده از ارزش ریال یا سایر پول ها اقدام به ارزیابی هزینه ها نمود.

معایب ارز فیات

علی رغم همه مزایای ذکر شده برای پول های رایج، ارز fiat یکی از دلایل به وجود آمدن مشکلات اقتصادی برای بسیاری از مردم دنیا شده است که مهم ترین آن عدم دارا بودن پشتوانه کافی و به بیان ساده تر نرخ تورم در بعضی از ارزهای رایج می باشد که حتی در ایران نیز انتقادات گسترده ای را به دنبال داشته است. برای همین است که علی رغم مزایای بسیار زیادی که برای استفاده روزمره از آنها وجود دارد، مشکلات بزرگی نیز در استفاده از پول های رایج دیده می شود.

مهم ترین مشکل این ارزها نرخ تورم است که به دلیل عدم دارا بودن پشتوانه به وجود می آید:

نرخ تورم پول فیات

اگر دولتی به کنترل میزان عرضه پول ملی خود نپردازد، این امر باعث اختلال در نظام اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی خواهد شد. این مشکلی است که در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل سوء مدیریت دولت های خود با آن روبرو هستند.

“اگر چه بسیاری از ارزهای فیات تا حدودی توسط ذخایر بانک مرکزی پشتیبانی می شوند، اما همواره بنا به دلایل مختلف این پشتیبانی توسط طلا صورت نمی پذیرد و این امر باعث افزایش نرخ تورم در بسیاری از کشورها و نگرانی های بسیاری برای مردم شده است.”

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز رمز پایه دارد؟

اگر بخواهیم ارز فیات را به ساده ترین شکل ممکن تعریف کنیم باید بگوییم ارزی است بدون پشتوانه که اعتبار خود را از دولت ها و عرضه و تقاضای مردم دریافت می کند. دلار و ریال دو نمونه از ارز های فیات هستند اما چرا ارز های فیات به وجود آمدند و اولین Fiat Currency ها چه بودند؟

قبل از ارز های فیات

اگر از دوران مبادلات کالا به کالا بگذریم، به دورانی خواهیم رسید که مردم برای پرداخت هزینه های خود از سکه هایی از جنس طلا، نقره و یا سایر فلزات ارزشمند استفاده می کردند. استاندارد طلا و یا سیستم پولی با پشتوانه طلا به قرن ها پیش باز می گردد. مردم با ضرب سکه هایی از این جنس، به داد و ستد می پرداختند. بعد ها اسکناس رواج پیدا کرد. تمامی پول ها در این زمان بر مبنای طلا بودند. پشتوانه تمام این پول ها فلز ارزشمند طلا بود. منظور از پشتوانه به زبان ساده یعنی معادل اسکناسی که در دست دارید می توانید طلا دریافت کنید. مثلا دولت ایران تعیین می کند که هر اونس طلا قیمتی 500 هزار ریال دارد، به این واسطه مشخص شده است که ارزش ریال یک پانصد هزارم یک اونس طلاست.

چین اولین کشوری بود که تصمیم گرفت پول بدون پشتوانه طلا ایجاد کند. هرچند در قرن 13 ارائه این سیستم پولی موجب شد امپراطوری حاکم بر چین در آن دوران سقوط کند. اما بعد از رکود اقتصادی بریتانیا تصمیم گرفت طلا را از سیستم خود حذف کند. پس از بریتانیا باقی کشور ها نیز کم کم از سیستم پول بدون پشتوانه استقبال کردند. هر چند که در ابتدا در برخی کشور ها با شکست هایی مواجه می شد. این گونه بود که ارز های فیات به وجود آمدند.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات ارزی است که توسط دولت یک کشور توزیع می شود. دولت اعلام می کند که این ارز، پول رایج برای پرداخت است، اما این ارز با هیچ کالایی مثل طلا، پشتیبانی نمی شود. منظور اینکه معادل دلار های آمریکا بانکی طلا نگهداری نمی کند!

ارزش این پول از ارتباط عرضه و تقاضا و ایمان مردم به آن پول تامین می شود، و به خاطر ارتباط آن با دولت است که ارزش آن همواره حفظ می شود. دلار آمریکا نمونه ای از ارز فیات است. این پول توسط هیچ نوع کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود، و ارزش آن تماما به دولت آمریکا بستگی دارد. البته این ارزش، از طریق روش مدیریت اقتصاد توسط دولت آمریکا نشات می گیرد و همواره در حال تغییر است. این جا است که در هنگام تبدیل یک ارز فیات به یک پول دیگر، نرخ تبدیل ارز به میان می آید. با این که ارز فیات می تواند کارآمد باشد، اما همین تفکر بی ارزش بودن که در پس آن هست، در نظر افرادی که محتاط هستند خوش نمی آید.

اما این تنها نکته منفی در خصوص پول های فیات نیست که این ارز را زیر سوال می برد.

معایب پول های فیات

قبل از اینکه معایب Fiat را برشمریم، باید واژه نقدینگی آشنا شوید. نقدینگی از واژه نقد گرفته شده است. پول نقد همان پولی است که شما می توانید با آن مبادله کنید. نقدینگی واژه ای عمومی تر است.

نقدینگی به درجه نقد شوندگی دارایی های مختلف در قیمت مشخص اطلاق می شود. مثلا فرض کنید شما برای خرید یک خانه به یک میلیارد پول نیاز دارید اما فقط 800 میلیون پول در بانک دارید. برای 200 میلیون باقی مانده شما باید ماشین خود را بفروشید. در این مثال اگر شما در نهایت یک میلیارد پول برای خرید خانه دارید اما سرعت تامین این دارایی متفاوت است. به زمانی که طول می کشد دارایی شما به پول نقد تبدیل شود، درجه نقدشوندگی گفته می شود.

چک ها نیز نوعی پول نقد محسوب می شوند. چرا که شما با داشتن یک چک روز، می توانید به بانک مراجعه کنید و پول نقد دریافت کنید.

به طور کلی به مجموعه پول شامل سپرده‌های بخش غیر دولتی نزد بانک‌ ها و اسکناس و سکه ها در دست اشخاص و شبه پول شامل سپرده‌های سرمایه‌ گذاری مدت‌ دار، سپرده‌ های قرض‌ الحسنه پس‌ انداز و سپرده‌ های متفرقه نقدینگی گفته می‌شود.

حال ارتباط نقدینگی با پول فیات چیست؟

پیشتر گفتیم این دولت ها هستند که ارزش یک پول را تعیین می کنند. میزان چاپ پول نیز در اختیار دولت هاست. زمانی که پول نقد به مقدار زیادی وجود داشته باشد، قدرت خرید مردم بالا می رود و این موضوع سبب می شود که کالا ها به قیمتی بیشتر از ارزش واقعی خود به فروش برسند. زمانی که سطح پایه ای کالایی افزایش غیر متناسبی را داشته باشد، تورم بالا شکل می گیرد.

از این رو یکی از خطراتی که ارز های فیات در صورت کنترل نکردن درست دولت ها، به وجود می آورند، تورم است.

اگر یک دولت فاسد به چاپ پول ادامه دهد، و اگر مدیریت آن ها نیز ضعیف باشد، تورم بالا به سرعت فراگیر شده و ارز را نابود می کند. از آن جایی که هیچ کالایی از این ارز پشتیبانی نمی کند و یا محدودیتی برای عرضه آن نیست، به سادگی می تواند از کنترل خارج شود، و این موضوع یکی از دلایل و مشکلات اصلی است که برای مقابله با آن، ارزهای رمز پایه ایجاد شدند.

فواید پول های فیات

با این وجود، پول فیات مزایایی نیز دارد. این که این نوع پول به طلا وابسته نیست، باعث می شود کنترل کردن آن آسان تر باشد، و در نتیجه از وقوع فاجعه جلوگیری شود. برای مثال دولت ایالات متحده آمریکا می تواند با کنترل ارزش دلار آمریکا، از اتفاقات و رویدادهای مصیبت بار جلوگیری نماید، مانند رکود اقتصادی سال 2008 که در پی سقوط ارزش پول به وجود آمده بود.

از آن جایی که ارزش قابل تبدیل دلار آمریکا ثابت است، در مقایسه با ارزی که ارزش آن مدام در حال تغییر و بالا و پایین رفتن است، کار را برای اهداف تجاری و ذخیره سازی نیز آسان تر می کند.

ارز فیات در مقایسه با ارز رمز پایه

ارز های دیجیتال دارای شباهت ها و تفاوت هایی با پول های رایج هستند. یکی از شباهت های این دو ارز، نبود پشتوانه فیزیکی برای هر دو است. اما در مقایسه با ارز های فیات عمومیت بهتری دارند. به این معنا که شما با خرید بیت کوین در ایران می توانید در تمام دنیا با آن معامله کنید و نیاز به تغییر ارز با تغییر مرز های جغرافیایی نیست.

رمز ارز ها امنیت بیشتری نسبت به سایر دارایی ها دارند. و از همه مهم تر آنکه تورم ارز های دیجیتال را تهدید نمی کند و این ارز ها را به یک پایگاه امن برای ذخیره دارایی ها تبدیل می کند.

آیا ارزهای رمز پایه می توانند جایگزین پول فیات شوند؟

این موضوع به نظر ممکن و شدنی می آید، و در حقیقت هم اکنون دولت هایی نیز در پی معرفی ارز رمز پایه خودشان هستند.برای این که یک ارز رمز پایه متمرکز بتواند جایگزین ارزهای فیات شود، در قدم اول باید قابل اعتماد بودن خودش را اثبات کند، همچنین احتمالا آن نیز باید یک دارایی وابسته باشد تا بتواند از پس وظایف دلار آمریکا برآمده و باز هم دارای مزایای رمز نگاری باشد.

آینده ارز فیات

به نظر می رسد که در دولت های آینده، بحث معرفی ارزهای رمز پایه داغ تر شود؛ ارزهای فیات جدید که دیجیتال باشند. ایجاد یک ارز غیر متمرکز بعید به نظر می رسد، اما یک سکه رمز گذاری شده که توسط دولت ایجاد شده باشد، می تواند توانایی ردیابی بسیار خوبی را به لطف بلاکچین ارائه دهد.

در آن زمان احتمالا پول کاغذی حذف خواهد شد، اما اصول فیات باقی می مانند، تا کنترل کامل بر همه چیز وجود داشته باشد. البته ارزهای رمز پایه سنتی نیز همانند همیشه به خوبی در کنار آن ها عمل خواهند کرد. این موضوع چگونه بر نحوه انجام تجارت در دنیا تاثیر می گذارد؟ برای پاسخ به این سوال باید منتظر باشیم.

پول فیات چیست و تاریخچه‌ی آن از کجاست؟

در معنای لغوی، فیات پولی است که ارزش ذاتی ندارد. اما با دستور دولت و به صورت قانونی، به عنوان وجه نقدی تعیین و ارزش‌گذاری شده است. به طور سنتی، ارزها توسط کالاهای فیزیکی مانند نقره و طلا پشتیبانی می‌شوند، اما پول فیات بر اساس اعتبارِ دولتِ صادرکننده است.

به زبان ساده‌تر، ارزهای فیات، کالاهایی هستند که ارزش خود را از سایر کالاهای فیزیکی نمی‌گیرند. بلکه ارزش‌شان توسط دولت صادر کننده آن تعیین می‌شود. در گذشته، ارزش پول به طلا و نقره ذخیره شده در خزانه‌های یک کشور وابسته بود؛ اما در مورد پول فیات، ارزش آن‌ها به ارتباط میان عرضه و تقاضا و ثبات اقتصادی کشورِ صادرکننده، وابسته است.

فیات چیست؟

پول فیات ارزی است که فاقد ارزش ذاتی است و طبق مقررات دولتی به عنوان ارز قانونی تعیین شده است. ارزش پول فیات به عرضه و تقاضا بستگی دارد و به عنوان جایگزینی برای پولِ کالایی معرفی شد.

پول کالایی، پولی ست که پشتوانه‌ی آن فلزات گرانبها مانند طلا و نقره می‌باشند. این پول که به آن در زبان انگلیسی Commodity Money نیز می‌گویند، در نقطه مقابل پول فیات قرار دارد. یورو، دلار، پوند و بسیاری دیگر از ارزهای مطرح در جهان، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه به شمار می‌آیند.

تاریخچه پول فیات

پول فیات در قرن دهم از کشور چین سرچشمه گرفت. (عمدتاً در سلسله‌های یوان، تانگ، سونگ و مینگ). در سلسله تانگ (618-907)، تقاضای زیادی برای پول فلزی وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود. مردم با استفاده از اسکناس‌های اعتباری آشنا بودند و به راحتی تکه‌های کاغذ یا پیش نویس کاغذی را می‌پذیرفتند.

کمبود سکه مردم را مجبور به تغییر از سکه به اسکناس کرد. در زمان سلسله سونگ (960-1276)، تجارت پررونقی در منطقه سیچوان وجود داشت که منجر به کمبود پول مسی شد. معامله‌گران شروع به انتشار اسکناس‌های خصوصی تحت پوشش اندوخته پولی کردند و این اولین ارز قانونی محسوب می‌شد. پول کاغذی تنها ارز قانونی در سلسله یوان (1276-1367) شد و صدور اسکناس در طول سلسله مینگ (1368-1644) به وزارت دارایی واگذار گردید.

غرب استفاده از پول کاغذی را از چه زمانی شروع کرد؟

غرب در قرن 18 شروع به استفاده از پول کاغذی کرد. مستعمرات آمریکا، فرانسه و کنگره قاره‌ای، شروع به صدور اسناد اعتباری کردند که برای پرداخت استفاده می‌شد. دولت‌های استانی یادداشت‌هایی صادر کردند که دارندگان آن برای پرداخت مالیات به مقامات استفاده می‌کردند. دراین زمان، صدور بیش از حد اسناد اعتباری به دلیل خطرات تورم، جنجالی ایجاد کرد.

در برخی مناطق، مانند نیوانگلند و کارولینای آمریکا، اسکناس‌ها به میزان قابل توجهی کاهش و قیمت کالاها افزایش یافت. زیرا اسکناس‌ها ارزش خود را از دست دادند. در طول جنگ‌ها، کشورها برای حفظ ارزش فلزات گرانبها مانند طلا و نقره به ارزهای فیات روی می‌آوردند.

به عنوان مثال، دولت فدرال ایالات متحده در طول جنگ داخلی آمریکا به نوعی از ارز فیات که به آن “Greenbacks” گفته می‌شود، روی آورد. در این جنگ، دولت، تبدیل پول کاغذیِ خود به طلا یا نقره را متوقف کرد.

در اوایل قرن بیستم، دولت و بانک‌ها قول داده بودند که امکان تبدیل اسکناس و سکه به کالای اسمی خود را در صورت تقاضا فراهم کنند. با این حال، هزینه‌های بالای جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی اقتصاد، دولت را مجبور به لغوِ این موضوع کرد.

قرارداد برتون وودز، ارزش یک اونس طلا را به 35 دلار آمریکا تعیین کرد. با این حال، در سال 1971، رئیس جمهور ایالات متحده، ریچارد نیکسون، یک سری اقدامات اقتصادی از جمله لغو تبدیل مستقیم دلار به طلا به دلیل کاهش ذخایر طلا ارائه کرد. از آن زمان، اکثر کشورها پول‌های فیات را که بین ارزهای اصلی قابل مبادله است، پذیرفته‌اند.

پول فیات چگونه کار می‌کند؟

ارز فیات توسط هیچ کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شود، پول کاغذی به عنوان یک وسیله مزایای استفاده از ارز فیات ذخیره سازی برای قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم مبادله ای عمل می‌کند. این به مردم اجازه می دهد تا محصولات و خدمات را آنطوری که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله محصول در مقابل محصول، خریداری کنند. همانطور که در مورد مبادله‌ی کالا با کالا وجود داشت.

با توجه به قابلیت ذخیره سازیِ این ارز، افراد می‌توانند با خیالی آسوده برنامه‌ریزی کنند و فعالیت‌های اقتصادی تخصصی ایجاد نمایند. به عنوان مثال، یک کسب و کار که با مونتاژ تلفن همراه سر و کار دارد، می‌تواند تجهیزات جدید بخرد، کارمندان را استخدام کند و حقوق بدهد، و در مناطق دیگر کارش را گسترش دهد.

ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصاد یک کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره دارد. کشوری که بی‌ثباتی سیاسی را تجربه می‌کند، احتمالاً دارای یک ارز ضعیف و کالاهایی با قیمت‌های تورمی است، که خرید محصولاتی را که ممکن است نیاز داشته باشند برای مردم دشوار می‌کند.

یک ارز فیات زمانی به خوبی کار می‌کند که عموم مردم به توانایی آن ارز برای عمل به عنوان یک منبع ذخیره سازی، اعتماد کافی داشته باشند. همچنین باید با اعتبار کامل دولتی و به عنوان ارز قانونی برای معاملات مالی باشد.

مزایا و معایب ارز فیات:

مهمترین ویژگی پول فیات ، بر خلاف پول کالایی مانند طلا، مس و نقره، ثبات ارزش آن است. استفاده از پول فیات در قرن بیستم رایج شد، زیرا دولت‌ها و بانک‌ها برای محافظت از اقتصاد خود در برابر رکودهای مکرر چرخه تجاری وارد عمل شدند.

ارزهای مبتنی بر کالا به دلیل چرخه تجاری منظم و رکودهای دوره ای نوسان داشتند. بانک‌های مرکزی می‌توانند در صورت نیاز پول کاغذی را چاپ یا نگهداری کنند و به آنها کنترل بیشتری بر عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی بدهند. به عنوان مثال، کنترل فدرال رزرو بر عرضه و تقاضای پول، آن را قادر ساخت تا بحران مالی جهانی سال 2008 را از آسیب رساندن بیشتر به سیستم مالی ایالات متحده و اقتصاد جهانی مدیریت کند.

اگرچه پول فیات به‌عنوان ارز باثبات‌تری در نظر گرفته می‌شود که می‌تواند در برابر رکودها مقاومت کند. اما بحران مالی جهانی خلاف آن را ثابت کرد. با اینکه فدرال رزرو عرضه پول را کنترل می‌کند، اما نتوانست از وقوع بحران جلوگیری نماید. منتقدان پول فیات استدلال می‌کنند که عرضه محدود طلا آن را به ارز ثابت‌تری نسبت به پول فیات که عرضه نامحدودی دارد تبدیل می‌کند.

ارز فیات Fiat چیست؟

ارز فیات چیست؟ ارز فیات یک پول قانونی بوده که ارزش آن از دولت صادرکننده‌ اش گرفته می‌ شود و شامل پول در گردش مانند پول کاغذی یا سکه می شود. فیات از یک واژه لاتین به همین نام گرفته می شود. ارزش پول فیات توسط دولتی که آن را چاپ می کند، مشخص می شود. در حال حاضر کشورها از سیستم ارز فیات به جای کالای فیزیکی یا ابزار مالی، برای ارائه خدمات خرید کالا، سرمایه گذاری و سپرده گذاری استفاده می کنند. ارز فیات جایگزین مناسبی برای استاندارد طلا و پول کالایی است

معنای پول فیات

پول فیات یک ارز دولتی است که توسط کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی شود بلکه توسط دولت صادرکننده آن تأمین می شود. ارزش پول فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده، نشأت می گیرد. اکثر ارزهای کاغذی مدرن ارزهای فیات هستند از جمله دلار آمریکا، یورو، پوند و دیگر ارزهای مهم جهانی.

ارز فیات به بانک های مرکزی کشورها امکان کنترل بیشتری بر اقتصادشان می دهد زیرا آن ها می توانند مقدار چاپ پول را کنترل کنند. ارزهای فیات فقط دارای ارزش هستند و دولت این ارزش را حفظ می کند. هیچ ابزاری برای تأمین پول به خودی خود وجود ندارد.

یکی از مخاطرات اصلی که پول های کاغذی مانند دلار دارند این است که کشورها در چاپ و عرضه آن ها زیاده روی کرده و باعث ایجاد تورم در اقتصاد می شوند.

منشأ پیدایش پول فیات

فیات برای اولین بار در کشور چین چاپ شد. در آن زمان فیات به واحدهای پولی دیگر از جمله ابریشم، طلا و نقره قابل تبدیل بود اما بعدها سیستم ارزی فیات در قرن 13 توسط امپراطوری مغول راه اندازی شد. در قرن 17 نیز پول فیات، در قاره اروپا و در کشورهای دیگری همچون هلند و سوئد مورد استفاده قرار گرفت اما سیستم ارز فیات در کشور سوئد با شکست مواجه شد و بعد از آن با استاندارد نقره جایگزین شد. بعد از آن نیز فرانسه نو و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی از این سیستم ارزی برای انتقال پولی خود استفاده کرد.

در قرن بیستم میلادی نیز دولت ایالات متحده بار دیگر به سیستم پول کالایی تغییر جهت داد و از سال 1933 به بعد نیز مبادله طلا با پول های کاغذی این سیستم متوقف شد. بعد از آن در سال 1972 میلادی، ایالات متحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و بعد از آن از پول فیات برای سیستم پولی خود استفاده کرد. درواقع ارزهای فیات در قرن بیستم به دلیل این که دولت ها و بانک های مرکزی سعی کردند اقتصاد خود را از بدترین اثرات طبیعی توسعه و رکودهای چرخه تجاری محافظت کنند، از اهمیت خاصی برخوردار شدند.

پول کالایی دارای ارزش ذاتی است که این ارزش را از موادی که از آن ساخته شده است مانند سکه های طلا و نقره می گیرد. پول فیات در مقابل، ارزش ذاتی ندارد. ارزش پول فیات در اصل وعده ای از سوی دولت یا بانک مرکزی است که می گوید ارز فیات می تواند با ارزش خود در کالا مبادله شود.

دلیل شکل گیری ارز فیات بدون پشتوانه چه بود؟

استفاده از سیستم استاندارد طلا، توانست بسیاری از مشکلات معاملات تجاری را حل کند. هر کسی نیز می توانست به راحتی پول های خود را به طلا تبدیل کند. اما سیستم طلا نتوانست ماندگار شود.

دلایل این عدم ماندگاری می تواند موارد زیر باشد:

• کمبود معدن های جدید طلا
• محاسبه ای بودن نرخ طلا
• نایاب بودن معدن های طلای جدید
• شروع جنگ جهانی و کمبود ذخایر مالی کشورها

با وجود تمام این شرایط، کار با استاندارد طلا به مرور سخت شد تا اینکه تا دهه هشتاد میلادی کاملاً از بین رفت اما برای اینکه اعتبار کاغذهایی مانند پول حفظ شود، پول های بدون پشتوانه جایگزین آن شد.

مزایای استفاده از پول فیات چیست؟

استفاده از پول فیات در حوزه مالی و اقتصادی، مزایا و معایبی را به همراه دارد.

1. پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی، مقرون به صرفه تر بوده و هزینه کمتری برای تولید آن نیاز است.
2. پول فیات اگر بتواند نقش های مورد نیاز اقتصاد یک کشور را در واحد پولی خود مزایای استفاده از ارز فیات ذخیره کند، ذخیره ارزش، ارائه حساب عددی و تسهیل مبادله، می تواند به عنوان یک ارز خوب عمل کند.
3. کمبود کالاهایی مانند طلا بر روی آن اثری ندارد.
4. پول فیات انعطاف پذیری خوبی در بحران های اقتصادی داشته و می تواند قدرت خوبی را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار دهد.
5. از پول فیات می توان در مبادلات بین المللی استفاده کرد و تبدیل به واحد پول تجاری شده است.
6. از آنجا که پول فیات مانند طلا یک منبع کمیاب یا ثابت نیست، بانک های مرکزی کنترل بسیار بیشتری بر عرضه آن دارند که به آن ها قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مانند عرضه اعتبار، نقدینگی، نرخ بهره و سرعت پول را می دهد.

معایب استفاده از پول فیات چیست؟

1. تورم: از زمان پیدایش پول فیات، تورم نیز با آن همراه شد به همین دلیل تورم موجب شد که آمار افراد فقیر در جامعه افزایش یابد چرا که تورم به افرادی که حقوق ثابت دارند، ضرر می زند و موجب کاهش قدرت خرید آنها می شود.
2. افزایش بیش از حد نقدینگی: زمانی که حجم نقدینگی با میزان تولید کالا و خدمات متناسب نباشد، اعتبار پول های بدون پشتوانه ضرر می کند چرا که با افزایش نقدینگی، تقاضا نیز افزایش می یابد و اگر عرضه مناسبی برای تأمین این تقاضاها نباشد، تورم افزایش می یابد.
3. از بین رفتن دولت ها: با از بین رفتن دولت ها، پول های بدون پشتوانه در خطر هستند. چون دولت ها هستند که به اعتبار و ارزش پول های بدون پشتوانه کمک می کند. پس اگر دولتی در میان نباشد، ارزش پول ملی از بین مزایای استفاده از ارز فیات خواهد رفت.
4. با توجه به عرضه نامحدود آن توسط دولت ها، فرصت های بیشتری برای ایجاد حباب با پول فیات وجود دارد.
5. ارزش پول فیات بستگی به سیاست های مالی و مقررات دولتی توسط دولت دارد. سیاست پولی غیرمسئولانه می تواند منجر به تورم، حتی تورم بیش از حد یک ارز فیات شود.

چرا اقتصادهای مدرن از پول فیات حمایت می کنند؟

پول فیات به مزایای استفاده از ارز فیات دولت ها انعطاف پذیری بیشتری برای مدیریت ارزهای خود، تعیین سیاست های پولی و تثبیت بازارهای جهانی می دهد. همچنین امکان بانکداری جزء به جزء وجود دارد. به این معنا که به بانک های تجاری اجازه می دهد مقدار پول موجود را برای پاسخگویی به تقاضای وام گیرندگان چند برابر کنند.

چه جایگزینی برای ارز فیات وجود دارد؟

امروزه تقریبا همه کشورها دارای پول قانونی (ارز فیات)هستند. با وجود اینکه شما می توانید طلا و سکه بخرید و بفروشید اما این سکه ها به ندرت درعوض و به ازای خریدهای روزمره استفاده می شوند بلکه بیشتر به عنوان یک دارایی قابل جمع آوری هستند.

حتی ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین که در دهه گذشته به عنوان چالشی برای ماهیت تورمی ارزهای فیات ظاهر شده و مورد علاقه و پذیرش قرار گرفته و از اقبال مزایای استفاده از ارز فیات خوبی هم برخوردار بودند نیز معنای سنتی پول و ارز فیات را ندارند.

ارز فیات و ارز دیجیتال با یکدیگر چه ارتباطی دارند؟

هر دو ارز دیجیتال و فیات، هیچ گونه پشتوانه فیزیکی ندارد. کنترل ارز فیات توسط دولت همان کشور است، در صورتی که ارز دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارد. ارزهای دیجیتال بر بستر بلاک چین ایجاد شده اند که کاملا غیرمتمرکز هستند.

در ارزهای دیجیتال به جای سیستم فیات (که مبادله با انتقال پول فیات و براساس سیستم های سنتی قرارداد انجام می شود) قراردادهای هوشمند هستند که مبادلات را امکان پذیر می کنند. از جمله تفاوت های موجود بین این دو ارز، نحوه تولید پول های جدید در هر یک از این دو سیستم است.

به عنوان مثال بیت کوین یا اتریوم نمونه هایی از ارز دیجیتالی هستند که در مقایسه با پول فیات که هیچ گونه محدودیتی ندارد، تولید و عرضه محدودی در تعداد دارد.

به علاوه تراکنش در ارزهای دیجیتال برگشت ناپذیر بوده، در صورتی که در ارزهای فیات این‌ چنین نیست.

از دیگر تفاوت های ارز فیات با ارز دیجیتال، مبادلات ارزی بزرگتر با نوسان کمتر است. در صورتی که در بازار ارز دیجیتال این شرایط کاملاً برعکس است.

انجام امور مالی در دنیای واقعی و با ارزهای فیات می تواند هزینه های جانبی زیادی داشته باشد، مانند کارمزدهای دفترخانه ها، املاک ها، مالیات ها، هزینه تمدید و…. اما در دنیای غیرمتمرکز رمزارزها، پروژه های دیفای و قراردادهای هوشمند این هزینه های جانبی را کاهش داده اند.

ارز فیات در مقابل استاندارد طلا

با سیستم استاندارد طلا، می توان پول کاغذی را تبدیل به طلا کرد. در واقع سیستم طلا توسط دولت حمایت می شد. به همین دلیل تمامی دولت ها و بانک ها می توانستند با استفاده از سیستم ارزی مبتنی بر کالاها با داشتن طلای کافی، ارزهای جدید را وارد چرخه اقتصاد کنند اما با ارز فیات نمی توان پول کاغذی را به چیزی تبدیل کرد. با این وجود مسئولان می توانند با پول فیات، بر روی ارزش پول دولت اثر گذاشته و شرایط اقتصادی را کنترل کنند.

در این میان کارشناسان سیستم استاندارد طلا، معتقد هستند که سیستم ارزی مبتنی بر کالاها پایدارتر است. دلیل پایداری آن هم به این خاطر است توسط چیزی حمایت می شود که فیزیکی و باارزش است. البته لازم به ذکر است که قیمت طلا بی ثبات است. البته ارزش کالا می تواند دچار نوسان شود. در صورتی که در سیستم ارز فیات در مواجه با شرایط اضطراری از انعطاف پذیری مزایای استفاده از ارز فیات بیشتری برخوردار است.

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) چیست و چه کاربردی دارد؟

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (Central Bank Digital Currency) توکن‌هایی دیجیتالی هستند که بانک مرکزی آن‌ها را تولید و از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. ارزش این ارزها به ارز فیات کشوری وابسته است که آن را صادر کرده است.

در‌حال‌حاضر، بسیاری از کشورها در‌ حال طراحی و ساخت CBDCها هستند و برخی دیگر نیز آن‌ها را به‌کار گرفته‌اند. از‌آن‌جاکه بسیاری از کشورها در حال تحقیق درباره راه‌های انتقال به ارزهای دیجیتال هستند، مهم است که بدانیم سازوکار این نوع از ارزهای دیجیتال و هدف از ساخت آن‌ها چیست. در مطلب حاضر، به این پرسش پاسخ می‌دهیم که ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) چیست و چه کاربردی دارد؟ پس تا پایان با ما همراه باشید.

مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال ملی

• ارز دیجیتال بانک مرکزی شکل دیجیتالی ارز فیات یک کشور است.
• CBDC را سازمان‌های مالی یا بانک مرکزی کشور‌ها صادر و تنظیم می‌کنند.
• CBDC‌ فراگیری مالی با مفهوم برابری در استفاده از خدمات مالی برای همه مردم را ترویج و اجرای سیاست‌های پولی را ساده می‌کند.
• بسیاری از کشورها در حال بررسی چگونگی تأثیر CBDC بر اقتصاد و شبکه‌های مالی موجود و ثبات خود هستند.

پول فیات درمقابل ارز دیجیتال ملی

پول فیات ارزی است که دولت‌ها صادر می‌کنند و پشتوانه فیزیکی مانند طلا و نقره ندارد. از این پول رایج برای مبادله کالا و خدمات استفاده می‌شود. ارز فیزیکی هنوز به‌طور‌گسترده مبادله و پذیرفته می‌شود. پول فیات در ابتدا به‌شکل سکه و اسکناس ایجاد شد؛ اما با پیشرفت تکنولوژی، دولت‌ها و مؤسسه‌های مالی توانستند به‌جای پول فیات فیزیکی، از مدل اعتباری آن استفاده کنند. در این مدل، موجودی و تراکنش‌ها به‌صورت دیجیتالی ذخیره می‌شود.

ظهور و تکامل فناوری ارزهای دیجیتال و بلاک چین باعث علاقه بیشتر جوامع بدون پول به رمزارزها شده است؛ بنابراین، دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در سراسر جهان در حال بررسی امکان استفاده از ارزهای دیجیتال تحت‌حمایت دولت هستند. ازآن‌جاکه این ارزهای دیجیتال را دولت‌ها صادر و پشتیبانی می‌کنند، مانند پول‌های فیات می‌توان به آن‌ها اعتماد کرد. ارز دیجیتال بانک مرکزی برخلاف رمزارزهای غیرمتمرکزی چون بیت کوین در کنترل کامل صادر‌کننده‌های آن است.

هدف از ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی

هدف اصلی CBDC ایجاد حریم خصوصی، قابلیت انتقال، راحتی، در‌دسترس‌بودن و امنیت مالی برای مشاغل و مصرف‌کنندگان است. همچنین، CBDCها می‌توانند هزینه‌های نگه‌داری سیستم مالی پیچیده و کارمزد تراکنش فرامرزی را کاهش دهند. کسانی که در‌حال‌حاضر از شیوه‌های جایگزین انتقال پول استفاده می‌کنند، به گزینه‌هایی با هزینه کمتر می‌توانند دسترسی داشته باشند. بانک مرکزی کشورها می‌توانند با استفاده از CBDC سیاست‌های پولی را اجرا و با ایجاد ثبات، رشد را کنترل کنند و بر تورم تأثیر بگذارند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی می‌تواند ریسک‌های استفاده از رمزارزها را نیز کاهش دهد. ناگفته نماند رمزارزها نوسان زیادی دارند و قیمتشان مدام در حال افزایش و کاهش است. این نوسان باعث استرس شدید مالی افراد می‌شود و بر ثبات کلی اقتصاد نیز تأثیرگذار است. دولت‌ها از CBDC پشتیبانی و بانک مرکزی بر آن‌ها نظارت می‌کند؛ ازاین‌رو، اشخاص و مشاغل می‌توانند از شکل با‌ثبات ارز دیجیتال بهره بگیرند.

انواع ارز دیجیتال ملی

ارز دیجیتال ملی به دو دسته تقسیم می‌شود: خُرده‌فروشی (Retail CBDCs) و عمده‌فروشی (Wholesale CBDCs). در‌ادامه، هر‌کدام را بررسی می‌کنیم.

• ارز دیجیتال ملی خُرده‌فروشی: CBDC خُرده‌فروشی ارزهای دیجیتال با پشتوانه دولتی هستند و اشخاص و مشاغل از آن‌ها استفاده می‌کنند. این دسته از CBDCها ریسک واسطه را کاهش می‌دهند؛ ریسکی که در آن صادرکننده‌های ارز دیجیتال خصوصی ممکن است ورشکست شوند و دارایی مشتریان از بین برود.
• ارز دیجیتال ملی عمده‌فروشی: این ارز مشابه اوراق قرضه در بانک مرکزی است و مؤسسه‌های مالی می‌توانند با استفاده از آن‌ وجوه خود را سپرده‌گذاری یا از آن‌ برای تسویه نقل‌و‌انتقالات بین‌بانکی استفاده کنند. همچنین، بانک‌های مرکزی می‌توانند از ابزارهای سیاست پولی برای تأثیرگذاری بر وام‌دهی و تعیین نرخ بهره استفاده کنند.

مزایا و معایب CBDC

ارز دیجیتال بانک مرکزی راه‌حلی بی‌نقص برای وضعیت مالی فعلی کشوری نیست؛ اما بی‌شک مزایای انکارناپذیری دارد. در‌ادامه، به مزایا و معایب CBDCها اشاره می‌کنیم.

مزایای CBDC

• بهره‌وری: ارز دیجیتالی که ازطریق تکنولوژی بلاک چین توزیع شده، درمقایسه‌با سیستم مالی مزایای استفاده از ارز فیات فعلی ارزان‌تر و سریع‌تر و در‌دسترس‌تر است. تمامی کسانی که به تلفن‌همراه دسترسی دارند، می‌توانند از CDBC استفاده کنند و ارزهای دیجیتال شرکت‌ها و شهروندهای منطقه‌ای را به‌هم متصل می‌کنند.

• دسترسی: ارز دیجیتال بانک مرکزی شهروندان را از داشتن حساب بانکی بی‌نیاز می‌کند. بانک‌ها اغلب به حداقل موجودی برای نگه‌داری حساب نیاز دارند و برای کارهای خاصی نیز کارمزد دریافت می‌کنند. بعضی از بانک‌ها نیز تا جایی پیش می‌روند که نقل‌‌وانتقال دارایی بعضی از مشتریان را مسدود می‌کنند. از‌آن‌جاکه CBDC به‌آسانی با دستگاه‌های دیجیتال مدیریت می‌شود، همه می‌توانند از پول‌هایی که دولت صادر می‌کند، بدون نگرانی استفاده کنند.

• حذف واسطه‌ها: به‌لطف تکنولوژی بلاک چین، شهروندان و مشاغل می‌توانند پول منتقل کنند. CBDC نیاز به بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی برای انجام تراکنش‌ها و محدودیت در مقدار پول منتقل‌شده و محدودیت در مقصد تراکنش را از بین می‌برد.

• امنیت: شبکه CBDC در حالت ایدئال خود بر بستر بدون دست‌کاری بلاک چین ساخته می‌شود. این شبکه تاریخچه تمامی تراکنش‌ها را نگه‌داری و بانک مرکزی به آن اعتماد می‌کند. چنین رویکردی می‌تواند به بانک‌ها در مبارزه با فعالیت‌های غیرقانونی مانند پول‌شویی کمک کند و تراکنش‌های مشکوک را بیابد و اقدامات لازم را انجام دهد.

معایب CBDC

• کنترل دولت: علاقه‌مندان به بلاک چین می‌دانند شبکه‌ای که دولت کنترل کند، با هدف اصلی بلاک چین در تضاد است. CBDC قطعاً باعث کنترل بیشتر دولت بر پول شهروندان می‌شود؛ زیرا ماهیت دیجیتالی CBDC نظارت کامل بر تمامی تراکنش‌ها را به‌دنبال دارد. گفتنی است شهروندانی که خواهان دخالت کمتر دولت بر زندگی مالی‌شان هستند، روی خوشی به CBDC نشان نخواهند داد.

• حذف جایگزین‌های بانکی: شهروندانی که برای کارهای مالی خود به‌سمت بانک مرکزی و استفاده از CBDC می‌روند، خودشان را تنها به یک بانک محدود خواهند کرد. CBDC اگرچه نیاز به بانک محلی را از بین می‌برد، تمامی کنترل را در دستان بانک مرکزی قرار می‌دهد. کسانی که می‌خواهند همچنان از بانک‌های سنتی به‌جای بانک مرکزی استفاده کنند، در فرایند گذار دچار مشکل خواهند شد.

• ریسک: با وجود CBDC و کنترل بیشتری دارایی‌ها به‌دست دولت، مسئولیت کوچک‌ترین خطر یا خطا در سیستم برعهده بانک است. اگر یکی از کارکنان اطلاعاتی را به‌اشتباه وارد کند یا در سیستم خطایی وجود داشته باشد، اعتبار بانک مرکزی به‌خطر می‌افتد. نکته مهم دیگر اینکه بانک مرکزی باید خدمات وام‌دهی‌ای را پوشش دهد که بانک‌های سنتی انجام می‌دادند.

تفاوت ارز دیجیتال بانک مرکزی با رمزارزها

اکوسیستم‌های ارزهای دیجیتال فضایی را در سیستم ارزی ایجاد می‌کنند که در آن مقررات محدودکننده بر تراکنش‌ها حاکم نیست. نکته دیگر اینکه در این فضا، تکثیر یا جعل رمزارزها دشوار است و با مکانیسم‌های اجماعی محافظت می‌شود که از دست‌کاری جلوگیری می‌کنند. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که شبیه رمزارزها باشند؛ اما ممکن است به فناوری بلاک چین یا مکانیسم‌های اجماع نیاز نداشته باشند.

علاوه‌بر‌این، ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند و تا‌کنون قانون مشخصی برایشان وضع نشده است و ارزش آن‌ها به‌واسطه احساسات سرمایه‌گذاران و استفاده و علاقه کاربران تعیین می‌شود. این در حالی است که CBDC ها ارزش ارز فیات را منعکس می‌کنند و برای ثبات و ایمنی طراحی شده‌اند.

آینده CBDC

اگرچه دولت‌ها در حال بررسی شیوه‌های به‌کارگیری CBDCها هستند، تا زمانی‌که نمونه‌ای موفق از آن ایجاد نشود، استفاده از ارز دیجیتال بانک مرکزی فراگیر نخواهد شد. حتی اگر CBDCها بتوانند از میان قوانین سخت‌گیرانه عبور کنند و به‌صورت جمعی نیز پذیرفته شوند، باز‌هم این سؤال پیش می‌آید که کشورهای خارجی می‌توانند این ارز را به‌کار گیرند و آیا مالیات‌ها بر‌اساس CBDC تغییر می‌کند؟

در واقعیت با هربار به‌کارگیری CBDC در کشورهای مختلف، پاسخ‌های متفاوتی به این پرسش‌ها داده خواهد شد. همان‌گونه که امروزه سیاست‌های مالی مختلفی در کشورهای جهان وجود دارد، مدل دیجیتالی آن نیز چهره‌های مختلفی خواهد داشت.