آیا سرمایه‌گذاری با پول کم

دلایل افزایش هزینه ها

تخلف بانک‌های دولتی و خصوصی در پرداخت سود بانکی

هرچند وزارت اقتصاد دولت سیزدهم نرخ سود بانکی را 18 درصد در نظر گرفته اما برخی بانک‌های دولتی و خصوصی به سپرده‌های خود سود بالای 20 درصد پرداخت می‌کنند.

افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی در شعب بانک‌های دولتی و خصوصی درحالی همچنان مشاهده می‌شود که بانک مرکزی بارها تأکید کرده که بانک‌ها نباید از مصوبه شورای پول و اعتبار تخطی کنند.

به گزارش تسنیم، اما هم اکنون نرخ سود سپرده در اکثر بانک‌های دولتی 20 درصد و در بانک‌های خصوصی با توجه به مبلغ سپرده از 20 تا 23 درصد محاسبه و پرداخت می شود.

بانک‌های دولتی شرط پرداخت سود 20 درصدی به سپرده ها را ماندگاری سه ماهه اعلام ‌می‌کنند البته در تعدادی از بانک‌ها نیز کف مبلغ سپرده یکی از شروط پرداخت سود 20 درصدی است.

یکی از بانک‌های دولتی، برای مبالغ بالای 50 میلیون تومان سود 20 درصدی تعیین کرده و تأکید دارد که نباید در سه ماهه اول سپرده گذاری از حساب برداشت شود.

این بانک البته در طرح دیگری، به مشتری این امکان را می دهد که با عدم برداشت از حساب طی یک ماه، سود 19 درصدی را بصورت ماهانه دریافت کند. مسئول شعبه می گوید اما اگر مشتری در ماه اول هم قصد برداشت از حساب داشته باشد می تواند سپرده 18 درصدی را انتخاب کند که در این حساب امکان واریز و برداشت وجوه وجود دارد.

شرایط اکثر بانک‌های دولتی برای سپرده گذاری و دریافت سود 20 درصدی تقریبا مشابه هم است و تفاوت های جزئی در نوع حساب و . وجود دارد.

در بانک‌های خصوصی نیز تقریبا همین شرایط حاکم است با این تفاوت که معمولا برخی از خصوصی‌ها طرح های خاصی دارند که طبق آن نرخ سود متناسب با مبلغ سپرده افزایش پیدا می کند.

در برخی بانک‌های خصوصی نرخ سود سپرده 20 تا 21 درصد متغییر است؛ اما اکثر بانک‌ها برای سپرده های 100 تا 200 میلیون تومانی سود 20 درصدی پرداخت می کنند. یکی از بانک‌های خصوصی نرخ سود سپرده های بالای 100 میلیون تومان را 20.5 درصد اعلام می کند. بانک دیگری برای سپرده های میلیاردی نرخ های بالاتری در نظر دارد.

مسئول یکی از شعب بانک های خصوصی می گوید: در ارقام بالای یک میلیارد باید مجوز جدید برای سود سپرده از اداره مرکزی دریافت کنیم؛ او تأکید دارد: معمولا رقم را به اداره اعلام می کنیم و براساس رقم سپرده، سود سپرده به مشتری پیشنهاد می شود.

نرخ های سود بالای 20 درصدی درحالی همچنان در بانک‌های دولتی و خصوصی پرداخت می شود که بانک مرکزی تأکید دارد بانک ها باید به مصوبه سودی شورای پول و اعتبار پایبند باشند؛ طبق مصوبه 24 تیرماه سال 1399 شورای پول و اعتبار سقف نرخ سود علی الحساب سپرده‌های سرمایه گذاری به شرح زیر تعیین شد؛

سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت عادی: 10 درصد

سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ویژه سه ماهه: 12 درصد

سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ویژه شش ماهه: 14 درصد

سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید یک سال: 16 درصد

سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید دو سال: 18 درصد

باوجود تأکید و اخطار چندباره بانک مرکزی به بانک‌های برای رعایت نرخ‌های سود، اما مشاهدات میدانی از شعب بانکی بیانگر بی اعتنایی بانک‌ها به تذکرات بانک مرکزی است؛ از ماه‌های گذشته بانک‌ها استارت افزایش نرخ سود سپرده را زدند و همچنان نیز با طرح های گونان درحال رقابت با یکدیگر هستند.

در این ایام، بانک‌ها با روش‌هایی گوناگون تلاش داشته اند تا سپرده‌های مردم را با نرخ‌های بالاتر از 18 درصد و حتی 23 درصد جذب کنند. این موضوع البته از دیدنظارتی بانک مرکزی نیز پنهان نمانده تا جایی که تازه‌ترین اظهارات معاون نظارت بانک مرکزی نشان می‌دهد: شش بانک در زمینه عدم رعایت نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری مدت‌دار تخلف کرده و نرخ‌های سود را افزایش داده اند.

او تأکید دارد: ادامه روند نقض ضوابط ابلاغی در خصوص نرخ‌های سود علی الحساب یاد شده بدون توجه به پیامد‌های آن توسط برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری ضمن افزایش بهای تمام شده پول در شبکه بانکی کشور، موجب تضییع حقوق سایر ذینفعان و همچنین تهدید ثبات، سلامت و استحکام مالی بانک‌ها و موسسات اعتباری شده است.

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها طی ماه‌های گذشته از بررسی پیشنهاد بانکها برای افزایش نرخ سود در شورای پول و اعتبار خبر داد و تأکید کرده بود که این پیشنهاد در شورای پول و اعتبار رد شد.

در عین حال اصغرابوالحسنی قائم‌مقام بانک مرکزی نیز در گفت‌وگوی دیگری با خبرنگار تسنیم با تأکید بر اینکه فعلاً تصمیمی برای تغییر نرخ سود سپرده‌ها گرفته نشده است، گفت: بانک‌هایی که نرخ سود بالا پرداخت می‌کنند، هزینه‌های خود را بالا می‌برند.

وی درباره پرداخت نرخ سود بیش از 20درصدی در برخی از بانک‌ها گفت: اگر نرخ سود سپرده افزایش پیدا کند، هزینه بانک‌ها بالا می‌رود.

وی در پاسخ به این سؤال که «آیا بانک مرکزی با بانک‌های متخلف در حوزه نرخ سود برخورد می‌کند؟» گفت: قواعد ابلاغ شده و ضوابط مشخص است. ضوابط در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده است و بانک‌ها باید به آن عمل کنند.

طبق اعلام معاون نظارتی بانک مرکزی در بخشنامه ای که هشتم شهریورماه امسال از سوی بانک مرکزی به تمامی بانکها و موسسات اعتباری غیر بانکی ابلاغ شد، آمده است که حسب بازرسی های انجام شده و همچنین گزارش های واصله ،‌برخی از بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی همچنان با توسل به روش ها و شیوه های مختلف از نرخ های مصوب ابلاغی تخطی می کنند؛ لذا به این دسته از موسسات و بانکها تذکر داده شد.

معاون نظارت بانک مرکزی افزود:‌ ادامه روند نقض ضوابط ابلاغی در خصوص نرخ های سود علی الحساب یاد شده بدون توجه به پیامدهای آن توسط برخی از بانکها و موسسات اعتباری ضمن افزایش بهای تمام شده پول در شبکه بانکی کشور موجب تضییع حقوق سایر ذینفعان و همچنین تهدید ثبات، ‌سلامت و استحکام مالی بانکها و موسسات اعتباری را فراهم کرده است.

وی گفت:‌ در این بخشنامه بر لزوم رعایت دقیق و کامل ضوابط موصوف تاکید شد و مجددا به بانکها و موسسات اعتباری ناقض نرخ های سود موصوف برای رعایت مقررات یاد شده؛ یادآوری شد که مسئولیت حسن اجرای ضوابط و دستور العمل های ابلاغی برعهده هیئت مدیره و مدیران عامل محترم بانکها و موسسات اعتباری غیر بانکی است و تاکید شد که بانک مرکزی بررعایت نرخ آیا سرمایه‌گذاری با پول کم های سود سپرده، نظارت لازم را معمول و با موارد نقض ان از طریق هیات انتظامی بانکها برخورد قاطع خواهد کرد.

معاون نظارت بانک مرکزی افزود: در پی ابلاغ این بخشنامه با اعضای هئیت مدیره بانکهای متخلف جلسات جداگانه ای برگزار شد و مهلتی دو هفته ای تا پایان شهریورماه برای اصلاح امور به این بانکها داده شد.

وی گفت:‌ هم اکنون با اتمام این مهلت ارزیابی بانکها آغاز شده است و برآوردها نشان می دهد که دست کم شش بانک و موسسه اعتباری غیر بانکی از نرخ های تعیین شده تخطی کرده اند که پرونده یکی از آنها نهایی شده و هم اکنون در حال ارسال به هیأت انتظامی بانکهاست.

ابوذر سروش خاطرنشان کرد: ‌معرفی هیئت مدیره بانکها به هیأت انتظامی پیامدهای خاصی برای بانکها دارد که با توجه به جمع بندی هیأت انتظامی از تذکر تا سلب صلاحیت حرفه ای اعضای هئیت مدیره را شامل می شود.

صندوق های مناسب شرایط تورمی

ریسک‌پذیری فرد سرمایه‌گذار، بازه سرمایه‌گذاری، بررسی شرایط اقتصادی کشور، مقایسه و انتخاب بهترین صندوق‌ها همه و همه را باید روش‌هایی برای شناسایی بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری دانست. مساله مهم این است که در بازار سرمایه ریسک و بازده مورد انتظار رابطه‌ای مستقیم دارند یعنی هر چقدر سرمایه‌گذاری ریسک بیشتری را متحمل شود، انتظار بیشتری نیز از بازدهی خواهد داشت.

-->

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به ترکیب دارایی خود امکان سرمایه‌گذاری را هم برای افراد ریسک‌پذیر و هم برای افراد ریسک‌گریز فراهم کرده‌اند. به طورکلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سه دسته اصلی با درآمد ثابت، سهامی و مختلط تقسیم می‌شوند. این سه نوع صندوق‌ها با توجه به ترکیب دارایی خود و سهامی که در سبد خود دارند دارای میزان ریسک متفاوتی هستند.

صندوق‌های با درآمد ثابت به این دلیل که بیشتر دارایی خود یعنی ۷۰ تا ۹۰ درصد دارایی خود را به اوراق با درآمد ثابت که به شدت کم ریسک هستند مانند سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و امثالهم اختصاص می‌دهند، دارای کمترین میزان ریسک در بین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند و در حقیقت در شرایط تورمی فعلی گزینه بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. به همین دلیل صندوق‌های درآمد ثابت مانند سپرده‌های بانکی اغلب پرداخت سود ماهیانه را به سرمایه‌گذاران خود دارند در حالی که در صندوق‌های سهامی و مختلط این مورد کمتر به چشم می‌خورد هر چند در انواعی از صندوق‌های بادرآمد ثابت نیز پرداخت سود به شکل ماهانه صورت نمی‌گیرد اما با این حال به نظر می‌رسد این نوع صندوق‌ها در شرایط تورمی فعلی راهگشای خوبی برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال کسب سود هستند به شمار می‌آید.

در صندوق‌های درآمد ثابت میزان سوددهی بیشتر از سود سپرده‌های بانکی است که همین عامل را باید عامل جذابیت این نوع صندوق‌ها دانست در حقیقت زمانی که بازار مدام در حال نوسان باشد و روند ریزشی طولانی را در پیش بگیرد؛ گزینه صندوق‌های بادرآمد ثابت راهکار مناسبی به نظر می‌آید چرا که ریسک این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسیار کم است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان بورس تاسیس و فعالیت می‌کنند و به این دلیل همیشه تحت نظارت هستند و باید اطلاعات دقیق و درستی از سرمایه‌گذاری خود منتشر کنند که این موارد در نهایت اعتبار، شفافیت و نظارت قابل توجه بر این صندوق‌ها را نشان می‌دهد.

راه‌های انتخاب بهترین صندوق بادرآمد ثابت

برای انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت باید به چند مورد توجه داشت؛ اندازه صندوق، نوسان سود صندوق در گذشته و مقایسه عملکرد صندوق مورد نظر نسبت به دیگر صندوق‌ها که همگی مواردی کاربردی است که باید برای انتخاب بهترین صندوق بادرآمد ثابت مورد ارزیابی قرار گیرد به طور مثال اندازه صندوق فاکتور مهمی بوده که به راحتی قابل بررسی است اما این فاکتور خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد چرا که اندازه صندوق به میزان سرمایه‌ای که جذب کرده بستگی دارد و میزان آیا سرمایه‌گذاری با پول کم دارایی‌های آن را نشان می‌دهد. ممکن است بزرگی صندوق نشان‌دهنده تعداد زیاد سرمایه‌گذاران و اعتماد عده بیشتری به این صندوق‌ها باشد ولی ممکن است به معنی عمکرد مناسب آن نباشد اما نکته مهمی که در انتخاب صندوق‌های برتر کاربرد دارد، نوسان سود صندوق در بازه‌های گذشته است.

در حقیقت ثبات و نوسان سود صندوق در ماه‌های گذشته ملاک مناسبی برای مقایسه و انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری بادرآمد ثابت است البته اینکه عملکرد یک صندوق در ماه‌های گذشته را بررسی کنیم و نتیجه بگیریم این صندوق برای سرمایه‌گذاری خوب است یا نه، معیار خوبی برای انتخاب صندوق مناسب نیست. بلکه باید عملکرد صندوق‌ها را با هم مقایسه کرد. یعنی نمی‌شود عملکرد سه ماه گذشته یک صندوق را ببینیم و از آنجایی که میزان سوددهی آن کمتر از ۱ درصد بوده، آن صندوق را رد کنیم بلکه باید عملکرد صندوق‌های دیگر را آیا سرمایه‌گذاری با پول کم نیز در همین بازه بررسی کنیم. اگر اکثر صندوق‌ها در این بازه سود خوبی داشته‌اند و این صندوق نتوانسته باشد مثل آن‌ها عمل کند، پس نتیجه‌گیری ما درست است و سوددهی پایین این صندوق به خاطر عملکرد ضعیف تیم مدیریتی آن بوده است اما اگر اکثر آیا سرمایه‌گذاری با پول کم صندوق‌ها نتوانسته‌اند سود خوبی داشته باشند، پس مشکل جای دیگری است و به شرایط بازار به ویژه بازار اوراق بدهی و سهام برمی‌گردد یعنی ممکن است بازار سهام در این بازه زمانی نزولی بوده باشد یا در سود اوراق بادرآمد ثابت تغییری رخ داده باشد که روی سوددهی همه صندوق‌ها تاثیرگذار بوده‌اند.

یک روش مرسوم برای تشخیص عملکرد صندوق های درآمد ثابت، مقایسه بازدهی هر صندوق درآمد ثابت با میانگین بازدهی کل صندوق‌های بادرآمد ثابت است. بنابراین اگر بازده یک صندوق از میانگین کل صندوق‌ها بیشتر باشد، می‌توانیم نتیجه بگیریم که عملکرد صندوق نسبت به متوسط بازار بهتر بوده است. یکی دیگر از روش‌های مرسوم برای تشخیص بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری بادرآمد ثابت، مقایسه آن‌ها با بانک است. صندوق‌های بادرآمد ثابت به علت ساختار و ماهیتی که دارند شباهت زیادی به بانک داشته و بسیاری این نوع از صندوق‌ها را جایگزین خوبی برای سپرده‌گذاری در بانکس می‌دانند.

مقایسه بازدهی یک ساله صندوق‌های بادرآمد ثابت

در میان صندوق‌های بادرآمد ثابت نیز میزان سوددهی صندوق‌ها با یکدیگر متفاوت است. برای ورود به صندوق‌های بادرآمد ثابت و خرید و فروش واحدهای این صندوق‌ها لازم است که بازده این صندوق‌ها را مورد ارزیابی قرار دهیم همانطور که قبلا هم اشاره شد بررسی بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازه‌های یک ساله، عامل مهم و موثری در جهت شناسایی بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای ورود و سرمایه‌گذاری کم‌ریسک و پربازده است. برای مقایسه بازدهی صندوق‌ها، بهتر است به سایت فیپیران که یک سایت معتبر و شناخته شده در حوزه بازارهای مالی است مراجعه کنید و در فهرست صندوق‌های سرمایه‌گذاری با انتخاب بازدهی‌های مختلف ماهانه، سه ماهه، شش ماهه و یک ساله به بررسی صندوق‌هایی با بالاترین بازدهی بپردازید.

اگر به داده‌های سایت فیپیران نگاهی بیندازیم. در یک سال اخیر صندوق سرمایه‌گذاری "بادرآمد ثابت نوع دوم کارا از گروه مالی کاریزما" بهترین صندوق در یک سال اخیر با بالاترین بازدهی در میان تمامی صندوق‌های بادرآمد ثابت موجود، بوده است. در تاریخ ۸ آبان ۱۴۰۱ بازدهی یک ساله صندوق "کارا" از گروه مالی کاریزما ۲۵.۰۵ درصد بوده است که بیشترین بازدهی یک ساله را در میان تمامی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بادرآمد ثابت رقم زده است. پس از آن صندوق "ثبات از سبدگردان ویستا" با در دست داشتن بازدهی ۲۳.۵ درصدی خود در جایگاه دومین صندوق بازار به لحاظ بازدهی یک ساله قرار دارد. پس از آن نیز صندوق "مشترک آسمان امید از شرکت تامین سرمایه امید" با نماد "آسامید" با بازدهی ۲۳.۲۶ درصد بیشترین بازدهی را داشته است.جایگاه‌های بعدی بیشترین بازدهی در یک ساله به ترتیب توسط صندوق "بادرآمد ثابت کوثر یکم از کارگزاری آبان" با ۲۳.۰۹ درصد،" صندوق افرا نماد پایدار از مشاور سرمایه‌گذاری ترنج" با نماد "افران" و با بازدهی ۲۳.۰۸ درصد و صندوق "کامیاب آشنا از سبدگردان سهم آشنا" با نماد "کامیاب" با بازدهی ۲۳.۰۸ درصدی کسب شده است.

رشد 6.18 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال 2021‌

براساس گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2021 به 1 میلیارد و 425 میلیون دلار رسیده است که با افزایش 83 میلیون دلاری نسبت به سال قبل، حدود 6.18 درصد رشد داشته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بــر اســاس گــزارش ســال 2022 آنکتــاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) در خصــوص وضعیــت ســرمایه‌گذاری خارجــی جهــان، میــزان ســرمایه‌گذاری مســتقیم خارجــی در ایــران طــی ســال 2021 بــه 1 میلیــارد و 425 میلیــون دلار رســیده اســت کــه بــا افزایــش 83 میلیـون دلاری نسـبت بـه سـال قبـل، حـدود 6.18 درصـد افزایـش داشـته اسـت.

ایـن در حالـی اسـت کـه سـرمایه گـذاری خارجـی در ایـران در سـال هـای 2020 و 2019 و 2018 بـه ترتیـب 11 درصـد، 36.4 درصـد و 30 درصـد کاهـش نشـان مـی دهـد. در مجمـوع رونـد سـرمایه گـذاری خارجـی در ایـران طـی یـک دهـه گذشـته نزولـی بـوده و بـه یـک سـوم تقلیـل یافتـه اسـت. ایـن در حالـی اسـت کـه رونـد مزبـور در مـدت زمـان یـاد شـده در بیـن کشـورهای در حـال توسـعه بـا شـیب ملایمی صعـودی بـوده اسـت.

نمودار روند جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران طی سال‌های 2021 - 2012 (میلیارد دلار)

بــر اســاس گزارشی که موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر کرده است، ســال گذشــته میــلادی در جهــان، 1.582 تریلیــون دلار جــذب ســرمایه‌گذاری مســتقیم خارجـی انجـام شـده کـه نسـبت بـه سـال پیـش از آن، 619 میلیـارد و 171 میلیـون دلار بیشـتر اسـت.

* سهم ایران از میزان سرمایه‌گذاری در جهان

سـهم ایـران از ایـن میـزان سـرمایه‌گـذاری در جهـان 0.09 درصـد اسـت. سـهم ایـران در سـال 2020 برابـر بـا 0.13 درصـد و در سـال 2019 برابـر بـا 0.09 درصـد بـود. بـر اسـاس ایـن گـزارش، ایـران در سـال 2021( 1400 )در جایـگاه هشـتادم کشـورهای سـرمایه پذیـر جهـان قـرار دارد.

بـا اینکـه همیشـه سـرمایه‌گـذاری مسـتقیم خارجـی کشـورهای توسـعه یافتـه از سـرمایه گـذاری مسـتقیم خارجـی کشــورهای در حــال توســعه بیشــتر بــوده اســت امــا در ســال 2020 ،ایــن رونــد معکــوس شــد و در ســال 2021 ادامــه یافـت. سـهم کشـورهای در حـال توسـعه از کل سـرمایه‌گـذاری مسـتقیم خارجـی انجـام شـده در جهـان در سـال 2021 نزدیـک بـه 52.87 درصـد برابـر بـا 836 میلیـارد و 571 میلیـون دلار بـوده اسـت. ایـن رقـم در سـال 2020 برابـر بـا 66.3 درصـد بـود. کشـورهای توسـعه یافتـه 745 میلیـارد و 739 میلیـون دلار سـرمایه‌گذاری مسـتقیم خارجـی جـذب کردنـد کـه 47.12 درصـد کل سـرمایه‌گذاری مسـتقیم خارجـی در جهـان اسـت. ایـن رقـم در سـال 2020 برابـر بـا 31.2درصـد بـود. بـه نظـر مـی رسـد، آغـاز شـیوع کرونـا در سـال 2020 بـر میـزان جـذب سـرمایه گـذاری مسـتقیم خارجـی کشـورهای توسـعه یافتـه بـه شـدت تاثیـر گذاشـته اسـت و ایـن رونـد همچنـان ادامـه دارد.

بررســی میــزان انباشــت ســرمایه ســرمایه‌گــذاری مســتقیم خارجــی طــی دو دهــه گذشــته در جهــان و منطقــه و مقایسـه وضعیـت ایـران نیـز نشـان مـی دهـد وضعیـت ایـران از نظـر میـزان رشـد جـذب سـرمایه طـی ایـن سـالها در مقایسـه بـا کشـورهای منطقـه مناسـب اسـت به‌طوری‌کـه رشـد انباشـت سـرمایه در ایـران در سـال 2010 نسـبت بـه سـال 2000 حـدود 11 برابـر و در سـال 2021 نسـبت بـه 2010 حـدود 2 برابـر شـده اسـت. در میـان کشـورهای منطقـه، امـارات متحـده عربـی چنیـن وضعیتـی دارد و سـایر کشـورها نتوانسـته انـد در هـر دو دوره چنیـن رکـوردی بـه ثبـت برسـانند.

بـا ایـن وجـود، میـزان انباشـت سـرمایه خارجـی 60 میلیـارد دلاری ایـران در سـال 2021 نسـبت بـه عمـده کشـورهای منطقـه بسـیار پاییـن تـر اسـت و در ایـن خصـوص کشـورهای امـارات، عربسـتان، ترکیـه و مصـر بـا انباشـت سـرمایه بیـن 120 تـا 260 میلیـارد دلار پیشـتازند.

* چالش‌های سرمایه‌گذاری در ایران

مهمتریـن چالـش سـرمایه گـذاری در ایـران ناشـی از چالـش هـای سـاختاری اقتصـاد ایـران اسـت. ریسـک بـالای اقتصادی کشور عمدتا به‌دلیــل تحریــم هــای خارجــی، عــدم ثبــات اقتصــادی، عــدم درک درســت ســرمایه گــذاران از جایگاه اقتصادی ایران، موانع حقوقی و ضعف ناکارآمدی سیستم قضایی کشور در حمایت از سرمایه و سرمایه‌گذاری خارجی از جمله موانع عمده جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران برشمرده می‌شود.

میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی (انباشت شده) 2021 - 2000

حفظ ارزش پول در دوران تورم

شاید بارها داستان‌هایی از بزرگترها درمورد این‌که در زمان قدیم با پول کمتری می‌توانستند خریدهای خود را انجام دهند یا امور روزانه خود را بگذرانند شنیده‌اید؛ اما امروزه برای همان خرید‌های مقدار پول بیشتری نیاز است.

در‌ هر حال همه ما تورم را در زندگی خود احساس کردیم و تاثیرات آن را بر روی کیفیت زندگی دیده‌ایم؛ اما ممکن است هنوز معنی دقیق آن و علت به‌وجودآمدن دوران تورم و چگونگی حفظ ارزش پول را در دوران تورم هنوز ندانیم.

در این مقاله تلاش بر این شده که تعریف ساده و عامه‌ای برای تورم بیان شود و راهکارهایی برای حفظ ارزش ریال در مقابل تورم معرفی شود.

حفظ ارزش پول

تعریف تورم:

به زبان ساده افزایش بی‌رویه و لجام‌گسیخته قیمت‌ها تورم نام دارد.

نرخ رشد قیمت‌ها=تورم

تورم موجب افزایش سطح عمومی قیمت‌ها می‌شود. این تعریف به معنای آن است که با گذر‌زمان، تورم باعث می‌شود که قیمت اکثر کالاها و خدمات افزایش یابد. اگرچه ممکن است قیمت برخی از آن‌ها ثابت و گاهی کاهش بیابید اما متوسط و میانگین قیمت همه کالاها و خدمات دردوران تورم افزایش خواهد‌داشت.

قیمت مواد اولیه + یارانه انرژی = هزینه تولید ⇑ ⇐ قیمت تمام شده محصول ⇑

حذف یارانه انرژی تورم

نمودار بالا به خوبی یکی از علت‌های تورم را نشان می‌دهد.

دلایل تورم:

1- تورم ناشی از فشار تقاضا: تقاضا > عرضه = نرخ تورم

2- تورم ناشی از افزایش هزینه: افزایش قیمت مواد اولیه

دلایل افزایش هزینه ها

3- تورم ناشی از وضعیت بخشی:

اگر د‌ر یک بخش از اقتصاد قیمت‌ها افزیش یابد اما تولید و درآمد ملی ثابت باشد به دلیل چسبندگی قیمت‌ها (قیمت‌ها تمایلی به‌حرکت رو‌به‌پایین ندارند و می‌چسبند) افزایش قیمت در یک بخش موجب می‌شود سایر بخش‌ها نیز هم افزایش قیمت پیدا کنند.

4- تورم بنیادی یا ساختاری:

مخصوص کشور‌های در حال توسعه است و از ساختار خاص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور‌ها ایجاد می‌شود به‌دلایلی مانند کمبود امکانات حمل‌ و‌ نقل، وجود انحصارات قانونی، تولید بسیار بد درآمد، بروکراسی اداری.

تورم در ایران:

تورم در ایران موضوعی جدید نیست بلکه این موضوع از چندین دهه پیش زندگی مردم را تحت شعاع خود قرار داده‌ است.

طبق اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه اسفند ماه ١٣٩٨ برای خانوارهای کشور به ٣٤,٨ درصد رسیده است.

طبق اعلام بانک جهانی, افزایش رکود و تورم در‌صورت تداوم محدودیت صادرات نفت، تداوم کاهش ارزش پول‌ ملی، افزایش هزینه‌های دولت و محدودتر شدن توان بانک‌ها در تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در‌ انتظار اقتصاد کشور ایران است.

راهکار‌هایی برای حفظ ارزش ریال آیا سرمایه‌گذاری با پول کم در مقابل تورم:

در‌ دوران تورم همواره مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود راه‌کارهای متفاوتی از جمله خرید مسکن و زمین، خرید طلا، تبدیل ریال به ارز‌های خارجی و سرمایه‌گذاری در بازار بورس را انتخاب کرده‌اند.

با توجه به رکود دوره‌ای مسکن که در پیش‌رو بخش ساخت‌ و‌ ساز و مسکن ایران قرار داد، سرمایه گذاری در 4 گزینه‌ی مسکن، طلا، ارز و بورس می‌تواند انتخاب خوبی برای جلوگیری از کاهش ارزش ریال باشد.

حفظ ارزش پول در دوران تورم

در نمودار پیشتازی بازار‌بورس در‌ طی این چند‌سال کاملاً مشهود است.

سرمایه گذاری در طلا:

بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار طلا معتقدند که طلا به عنوان محافظ تورمی، در طول زمان ارزش خود‌را‌ از دست نمی‌دهد.

طلا یکی از عنصرهای سرمایه‌گذاری است که تنها با عوامل خارجی تحت تأثیر قرار می‌گیرد و عوامل داخلی بر قیمت آن آن‌گونه تأثیر نمی‌گذارد.

جذابیت بازار طلا به عنوان یک بازار سودده در کل دنیا و حتی کشورهای دیگر نیز مطرح است. یکی دیگر از روش‌های سرمایه‎ در ایران خرید سهام صندوق‌های سرمایه گذاری طلا است مانند: ( صندوق پشتوانه طلای لوتوس، صندوق سرمایه‌گذاری زرافشان امید ایرانیان، و صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای مفید).

با سرمایه گذاری در صندق های سرمایه گذاری طلا علاوه بر کم کردن ریسک نگهداری طلا به صوت فیزیکی از قابلیت (ایی.‌تی.‌اِف) بودن آن می‌توانید بهره‌مند شوید.

این بدان معناست که برای صدور یا ابطال واحدهای این صندوق (همان خرید و فروش) نیاز به مراجعه حضوری به مدیر صندوق نیست و از طریق سامانه معاملات آنلاین همه کارگزاری‌ها قابل انجام است.

سرمایه گذاری در ارز:

بازار ارز یکی از پر ریسک‌ترین بازارهاست و برای کسانی که آشنایی به آیا سرمایه‌گذاری با پول کم این بازار ندارند ریسک زیان زیادی وجود دارد.

در کنار بازار ارز بازارهایی وجود دارند که ریسک کمتری دارند ولی بازدهی بیشتری عاید شما می‌شود مانند بازار بورس.

سرمایه گذاران در بازار ارز معتقدند که رابطه‌ای مستقیم بین نرخ ارز و نرخ تورم وجود دارد و از نگهداری ارز به جای ریال به عنوان راهکاری در برابر تورم استفاده می‌کنند.

سرمایه گذاری در این حوزه باعث حفظ ارزش پول در این سال‌های تورم نبوده که از جمله دلایل آن می‌توان به کنترل دولت بر بازار ارز و ممانعت از تعدیل قیمت آن بوده است. (معمولاً دولت‌ها به صورت محسوس و نامحسوس بازار ارزهای اصلی را تحت کنترل دارند و از نوسان شدید آن جلوگیری کرده و حتی گاهی قیمت این نوع ارزها را به صورت مصنوعی پایین نگه می‌دارند.)

(چنانچه نرخ ارز آزاد هم محاسبه شود، میزان بازدهی آیا سرمایه‌گذاری با پول کم ارز از طلا و بورس کمتر خواهد بود.)

سرمایه گذاری در بازار مسکن:

تحولات بازار مسکن همواره وابسته به متغیرها و عواملی مختلف بوده و نمی‌توان هیچ‌گاه با قاطعیت از رشد یا عدم رشد این بخش سخن به میان آورد.

آنچه که مشهود است با افزایش قیمت 100 درصدی قیمت مسکن در دو سال گذشته قدرت خرید خانوارها در این زمینه کاهش یافته است، اما انتظار می‌رود بخش متولی مسکن و مسئولان نظام بانکی اقدام به دادن تسهیلات در این حوزه کنند.

با توجه به تنش‌های سیاسی کشور به نظر می‌رسد بخش مسکن تا مدتی در مرکز توجه سرمایه‌گذاران و سفته بازان قرار نداشته باشد؛ بنابراین از این جهت انتظار افزایش محسوس قیمت و جهش گونه وجود ندارد.

البته یک بخش از بازار مسکن تابع تورم است؛ یعنی وقتی سطح قیمت ها افزایش می‌یابد بازار مسکن نیز هم دچار تورم ناشی از افزایش هزینه‌ها می‌شود، با توجه به شرایط تورمی جامعه افزایش قیمت دور از انتظار نخواهد بود.

امّا با توجه به تمامی جوانب و شرایط‌ها افزایش قیمت مسکن فعلاً مورد انتظار نیست چون اساساً کشش افزایش قیمت توسط متقاضیان وجود ندارد.

طبق این شرایط انتظار می‌رود افزایش قیمت مسکن آرام و جزیی باشد نه جهش‌گونه.

سرمایه گذاری در بورس:

سرمایه‌گذاران در این بخش توانسته‌اند طی چندین سال به‌طور متوسط سرمایه خود را تا 100 برابر افزایش دهند که این بازدهی خارق‌العاده‌ای است.

ولی این روش سود کردن در بازار بورس، نوسان قیمت سهام است که امروزه نسبت به گذشته رواج بیشتری پیدا کرده است.

دومین روش دریافت سود نقدی تقسیم شده از سوی شرکت سرمایه‌پذیر است. در این روش در پایان هر سال مالی، شرکت‌های بورسی درصدی از سود سالیانه خود را به‌عنوان سود نقدی بین سهام دارانشان تقسیم می‌کنند.

تمامی آمار و ارقام حاکی از این است که بازار بود در طی چند سال گذشته توانسته است سود خوبی عاید سرمایه‌گذاران خود کند و با یک محاسبه سرانگشتی می‌توان گفت 2 دارایی طلا و بورس در چندین سال گذشته توانسته‌اند فقط بر غول تورم فایق آیند.

بدون شک فاکتور مهم در سودآوری، داشتن دانش و مهارت در این بازار است. افراد بسیاری نیز وجود داشتند که ضررهای بسیار سنگینی را در این بازار متحمل شده‌اند. اگر در این بازار بدون آگاهی و دانش فعالیت کنید طبیعتاً ریسک زیان خود را بالا برده‌اید.

آیا در شرایط فعلی سرمایه گذاری در بازار مسکن عقلانی است؟

بررسی فایل های فروش مسکن در تهران نشان می دهد که همچنان تعداد فایل های نقلی بسیار اندک است و سهم فایل های بالای 80 متری بیش از فایل های دیگر است.

به گزارش سایت طلا، بررسی فایل های فروش مسکن در تهران نشان می دهد که همچنان تعداد فایل های نقلی بسیار اندک است و سهم فایل های بالای 80 متری بیش از فایل های دیگر است.

فعالان بازار مسکن می گویند تنها کسانی که می خواهند واحد مسکونی خود را ارتقا دهند و خریدارانی که نقدینگی کمی دارند و به دنبال واحدهای به قیمت رسیده هستند در بازار کنونی مسکن خرید می کنند.

خریداران مسکن فعلا قصد خرید ندارند

خریداران بازار مسکن فعلا قصد خرید ندارند ، این را فعالان بازار مسکن در شرق و غرب تهران می گویند. دو محدوده که بیشترین معاملات مسکن را به خود اختصاص داده و معمولا در لیست 10 منطقه پر فروش تهران قرار دارند.

اما برخی از مشاوران املاک این دو محدوده می گویند معاملات آنها در مهرماه به صفر نزدیک شده است .

ترمز بازار مسکن کشیده شد

یک فعال بازار مسکن در منطقه 5 می گویند روند کاهشی خرید و فروش آپارتمان در منطقه آنها از آخر مردادماه آغاز شده و ترمز بازار کشیده شده است و در مهرماه و روزهای نخست آبان ماه نیز وضعیت بدتر و تعداد معاملات مسکن کم تر شده است .

به گفته او تنها متقاضیانی در بازار هستند که می خواهند آپارتمان یک خوابه خود را دو خوابه کنند یا موقعیت مکانی ملک را ارتقا دهند و پیدا کردن مشتری برای ملک خودشان هم دشوار است.

بازار مسکن از دلال ها خالی شد

او ادامه می دهد بازار مسکن از دلال و سرمایه گذار خالی شده است و در منطقه 5 که بیشترین خریدارانش سرمایه گذارانی هستند که ملک را خریداری می کنند و رهن می دهند تا در آینده ارتقا پیدا کند فعلا خریدی انجام نمی دهند.

ردپای برجام و دلار در بازار مسکن

این مشاور املاک سرنوشت مذاکرات برجام را در توقف خرید و فروش مسکن تاثیر گذار می داند و می گوید نوسانات دلار هم بر بازار مسکن تاثیر گذار است و احیا این مذاکرات بر رونق دوباره بازار هم تاثیر می گذارد .

در شرق تهران هم مشاوران املاک از کاهش معاملات می گویند و این که در برخی از محلات حتی برای استعلام قیمت هم به دفاتر مشاوره زنگ زده نمی شود.

بدبینی مشاوران املاک به آینده بازار مسکن

به گفته فعالان بازار مسکن در شرق تهران بیشتر خریدارانی در بازار حضور دارند که با نقدینگی 3 و نیم تا 4 میلیارد به دنبال واحد مسکونی 5 میلیاردی می گردند و به دنبال این هستند که در بازار راکد واحدهای به قیمت رسیده و ارزان را پیدا کنند. مشاوران املاک به آینده بازار درماه های آینده خوش‌بین نیستند مگر آن که اتفاق تازه ای در حوزه سیاست و برجام رخ دهد.

بررسی فایل های فروش در تهران نشان می دهد که همچنان تعداد فایل های نقلی بسیار اندک است و سهم فایل های بالای 80 متری بیش از فایل های دیگر است .