چه عواملی بر قیمت سهام شرکت ها تاثیر گذار هستند؟
برای انتخاب سهام شرکت و سرمایه گذاری در آن باید بدانید کدام سهام ارزشمند هستند؟ چه عواملی بر قیمت سهام شرکت ها تاثیر گذار هستند؟ یکی از نکته هایی که بسیار با اهمیت است این است که آیا باید کل پس انداز خود را به خرید سهام یک شرکت اختصاص دهید؟ همانطور که از این سوالات مشخص است خرید و فروش سهام دارای نکات خاصی است که باید در زمان سرمایه گذاری به آنها دقت شود تا بتوانید سرمایه گذاری موفقی داشته باشید. در این مقاله به برخی از این نکات اشاره خواهد شد.
طراحی سبد سرمایهگذاری متنوع
نکته هایی که در زمان سرمایه گذاری در بورس باید رعایت کنید این است که نباید تمام سرمایه خود را به خرید یک سهم خاص اختصاص دهید؛ برای سرمایهگذاری در بازار بورس باید سبد سهام متنوعی را برای خود خریداری کنید. در این صورت، سود و زیان سرمایهگذاری را به مدیریت خود درخواهید آورد. واقعیت این است که همه شرکتها با هم سود و ضرر نمیکنند. پس اگر در صنعت ها و شرکتهای مختلف سرمایهگذاری کنید، امکان اینکه موفقتر باشید و سود و زیان را کنترل نمایید بسیار بیشتر خواهد بود.
برای طراحی سبد سرمایه گذاری و انتخاب سهام رویکردهای مختلفی بنا به میزان و مبلغ سرمایهتان میتوانید در نظر بگیرید. علاوه بر میزان سرمایه، اهدافتان از سرمایهگذاری هم در طراحی سبد سرمایه نقش دارد. برای مثال، نگاهی بلندمدت دارید یا کوتاهمدت. کارشناسان توصیه میکنند که سبد سهام خود را به دو بخش بلندمدت و کوتاهمدت تقسیمبندی کنید. سهام کوتاهمدت، همان سهام زودبازدهی است که سود را سریعتر و شاید با مبلغ کمتری به جیبتان روانه کند و سهام بلندمدت، سهامی دیربازده است و برای رسیدن به آن باید صبر و تحمل زیادی به خرج داد.
دقت در انتخاب رویکرد و توجه به جو و فضای بازار بورس در کنار کمک گرفتن از تحلیلهای مختلف هم به شما کمک میکند تا سرمایهگذاری موفق و دقیقی را در بورس انجام بدهید.
در خرید یک سهم به چه مواردی باید توجه کرد؟
1-درباره صنایع و شرکتهای مختلف حاضر در بازار بورس به دقت تحقیق کنید؛
2-صورتها و گزارشهای مالی شرکتها را مرور کنید تا اوضاعشان را شناسایی نمایید؛
3-از هر صنعت یک یا دو شرکت مطلوب و پررونق را انتخاب کنید.
چطور بفهمیم که یک سهام ارزشمند است؟
نکاتی که برای خرید سهام در بازار بورس در بخش قبلی عنوان شد به شما کمک میکند تا سهامی مناسب را خریداری کنید. در ادامه از روشها و ایدههایی برایتان خواهیم گفت که در مسیر انتخاب یک سهام ارزشمند به شما کمک بیشتری میکنند. طرز تفکر و قدرت ریسک هر فرد در طراحی و چیدمان سبد سرمایهگذاری او نقش بسیار مهمی را ایفا میکند. پس باید خودتان و ظرفیتهای روحی و روانیتان را برای مشارکت در بازار بورس به خوبی شناسایی کنید.
اگر فردی هستید که به شدت و سرعت نگران میشوید و تاب و توان ضرر کردن در وجودتان نزدیک به صفر است، اصلا باید دور سرمایهگذاری در بازار پرریسک بورس را یک خط بزرگ بکشید. اما به طور کلی روشها و شاخصهایی برای شناسایی سهام ارزشمند در بازار بورس وجود دارد. در زیر به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
نقدشوندگی سهام
یکی از مواردی که در خرید سهام باید در نظر بگیرید، نقدشوندگی سهام است. نقدشوندگی سهام یعنی اینکه آن سهمی که میخرید به راحتی در بازار بورس قابل خرید و فروش است. هر قدر معاملات سهام یک شرکت از رونق بیشتری در بازار برخوردار باشد، خاصیت نقدشوندگی آن هم بالاتر است.
یعنی سهم در مدت زمان کمتری قابلیت تبدیل شدن به وجه نقد را دارد. زمانی که دیدید سهام یک شرکت مدام در حال خرید و فروش است، بدانید که خرید و فروش چنین سهمی بسیار آسانتر از موارد دیگر خواهد بود و اگر نیاز داشتید که سرمایهتان را سریعا به پول نقد بدل کنید با فروش سهم مذکور، این کار برای شما شدنی خواهد بود. به ظرفیت رشد و سودآوری شرکت یا صنعت توجه کنید.صنایع یا سهامی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که با در نظر گرفتن بازار و وضعیت کلی اقتصاد و سیاست کشور در وضعیت مساعدی از نظر سودآوری قرار دارند و این سودآوری پایدار است. برای رسیدن به انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه گذاری نیاز به شناخت وضعیت بازار و صنایع از نظر اقتصادی، سیاسی و تحولات جهانی دارید.
نسبت پایین قیمت به درآمد
نسبت قیمت به درآمد(P/E) هر شرکتی مخصوص به خود آن است. هر چقدر که مقدار این نسبت بیشتر باشد یعنی نسبت قیمت سهام به سود آن هم بیشتر است. پس باید دقت کنید و زمانی که این نسبت برای یک شرکت پایین است، اقدام به خرید سهام آن کنید. این نسبت دارای اطلاعات مفیدی است. معمولا سهام هایی که از نظر شاخص های بنیادی وضعیت مناسبی دارند این نسبت در آن ها پایین تر است که نشان از پایداری و بلوغ یک سهم شرکت است.
سود تقسیمی بالا (DPS)
توجه به سود سهام، یکی از مهمترین نکاتی است که باید در انتخاب سهام ارزشمند در نظر بگیرید. سود تقسیمی، سود سهامی است که به هر سهامدار عادی در یک دوره زمانی مشخص به ازای هر سهم او پرداخت میشود. با رصد بازار به دنبال خرید سهام شرکتهایی باشید که سود تقسیمی بالایی دارند. . البته به طور کلی سود نقدی سهام نشان میدهد که یک شرکت از وضعیت مطلوب و پایداری برخوردار است که میتواند به سرمایهگذاران خود سود بپردازد. ضمنا تقسیم سود نقدی بالا از سوی یک شرکت هم نشان از نوسانات کمتر آن در مسیر فعالیتهای خود دارد.
شفافیت اطلاعات شرکت
سرمایه گذاران شرکت هایی را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند که شفافیت بیشتری در ارائه اطلاعات دارند و به موقع اطلاعات را انتشار می دهند عدم انتشار به موقع علکرد شرکت می تواند باعث ایجاد شایعات و نوسان در سه شود .
جریان نقدی آزاد
جریان نقدی آزاد، مقداری از نقدینگی است که بعد از احتساب تمام مخارج شرکت به دست آمده است. به جریان نقدی آزاد شرکت هم در خرید سهام دقت کنید. در واقع، این عدد میتواند معیاری برای بررسی عملکرد شرکتها باشد. جریان نقدی آزاد به مدیران شرکت اجازه میدهد تا به دنبال فرصتهایی باشند که ارزش سهام شرکت را افزایش میدهد.
هر چند که این معیارها میتوانند در انتخاب سهام ارزشمند به شما کمک کنند اما باید یادتان باشد که هیچ شاخصی به تنهایی رهنمون حرکت به سوی انتخاب درست نیست. برای انتخاب بهترین سهام باید به این شاخصها در کنار هم نگاه کنید یا صرفا با مرور آنها به نتیجهگیری کلی درباره شاخص نرسید. واقعیت این است که نیازمند بررسی ریشهای هر یک هستید تا در کنار شاخصهای دیگر به نتیجهگیری درستی درباره وضعیت یک شرکت و سهام آن برسید.
طرح های توسعه شرکت
برنامهریزی شرکت برای اجرای طرحهای توسعه میتواند نشاندهنده رشد و پویایی آن شرکت و ارزنده بودن سهام آن باشد. البته که سرمایهگذار باید هدف و اثرات انجام طرح توسعه را کاملا مورد بررسی قرار دهد، زیرا تاثیر همه طرحهای توسعه مشابه یکدیگر نیست. مثلا راهاندازی خط تولید جدید نسبت به نوسازی ماشینآلات قطعا در کوتاه مدت اثرات بهتری بر روی سودآوری یک شرکت دارد.
میزان سهام شناور
سهام شناور، سهامی است که در آیندهای که چندان دور نیست، قابلیت معامله با عموم سهامداران را داشته باشد. به عبارت دقیقتر به سهامی گفته میشود که مالکان آن در صورت دریافت پیشنهادی مناسب برای خرید، آن را سریعا به فروش میرسانند.هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تعداد معاملات سهام آن نیز افزایش یافته و نقدشوندگی آن نیز افزایش مییابد. زیاد بودن سهام شناور مزایایی از جمله واقعی بودن قیمت سهام، کاهش احتمال دستکاری در قیمت سهام، کاهش ریسک معاملات و … را به همراه دارد.
عوامل موثر بر قیمت سهام چیست؟
عوامل متعددی روی سهام شرکتهای فعال در بازار بورس نقش دارد. به طور کلی، سه دسته از عوامل میتوانند منجر به افزایش یا کاهش قیمت سهام شرکتهای بورسی شوند. این سه عامل شامل موارد زیر میشوند:
1-عوامل کلان یا محیطی؛
2-عوامل خرد یا درونی شرکت؛
3-عوامل صنعتی.
در ادامه به شرح هر یک از این موارد میپردازیم.
عوامل کلان یا محیطی چیست؟
عوامل کلان یا محیطی، همان عوامل اثرگذار بر فعالیت شرکتهای بورسی هستند که از خارج از شرکت بر آنها تحمیل میشوند. مثلا وضعیت سیاسی و اقتصادی یک کشور، سیاستهای پولی و مالی دولت، عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام عناصر اقتصاد کلان مانند تورم و. میتواند موجبات اثرگذاری روی قیمت سهام یک شرکت را فراهم آورد. تورم یا رسیدگی دولت به برخی از صنایع یا هر عامل دیگری که در ابعاد کلان به بروز تغییرات در وضعیت یک شرکت بورسی میانجامد، قیمت سهام آن را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
مثلا اگر دولت تصمیم بگیرد که برای شکوفایی اقتصادی یکی از صنایع موجود در کشور به آن رسیدگیهای بیشتری کند و بودجه بیشتری به شرکتهای فعال در حوزه آن اختصاص بدهد، وضعیت سهام شرکتهای آن صنعت هم بهبود پیدا میکند و در نتیجه ارزش و قیمت سهامشان بالا میرود. یکی دیگراز موارد مهمی که اقتصاد کشور را تحت تاثیر میگذارد بودجه سالیانه و جزییات آن است. ترکیب بودجه سالیانه کشور نشاندهنده میزان توجه دولت به صنایع مختلف است.
عوامل خرد یا درونی شرکت کدام است؟
عواملی هم از داخل مجموعهها و شرکتهای بورسی بر قیمت سهامشان اثر میگذارند. برای مثال، نرخ قیمت به سود(P/E)، افزایش سرمایه شرکتها، ترکیب سهامداران، طرحهای توسعه شرکت، نوسانات قیمت سهام یک شرکت، سهام شناور ،ریسک سهام و شفافسازی اطلاعاتی که ارائه میدهد هم از جمله عوامل درونی یا خُردی است که میتواند قیمت سهام یک شرکت را بالا یا پایین ببرد.
عوامل صنعتی چیست؟
عوامل صنعتی هم در شکلگیری تغییرات در قیمت سهام شرکتهای مختلف نقش دارند. برای مثال، رسیدگی و توجه دولت به یک صنعت میتواند موجبات شکوفایی آن را فراهم آورد. بدیهی است که در چنین حالتی، وضعیت شرکتی که در آن صنعت خاص مشغول به فعالیت است هم دچار تحولات مثبت میشود و ارزش سهام آن بالاتر میرود. بعضی از صنایع هم به یکدیگر وابسته هستند و بروز تغییر در یکی باعث اثرگذاری زنجیرهای روی صنایع مرتبط با آن میشود.
مثلا اگر در صنایع مسکن تغییراتی به وجود بیاید و رونق از آن رخت بربندد، اثرات آن بر شرکتهای تولید مصالح ساختمانی هم مشهود خواهد بود. در واقع نوع محصول یا خدماتی که توسط شرکتها ارائه میشود هم در سودآوری شرکت بسیار اثرگذار است. برخی از شرکتها محصولات انحصاری تولید میکنند و بازار تضمین شدهای دارند، اما برخی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت میکنند. شرکتهای دارای بازار انحصاری معمولا برای فروش محصولات خود مشکلی نداشته و سودآوری مناسبی نیز دارند.
حجم سرمایه گذاری در صنعت به میزان سرمایهگذاری بخشهای خصوصی و دولتی در یک صنعت خاص احتمالا خبر از چشمانداز مناسب آن صنعت در آینده دارد. هر چه حجم سرمایهگذاری در یک صنعت بیشتر باشد، نشاندهنده انتظار سوددهی مناسب آن در آینده خواهد بود. این دسته از عوامل میتوانند روی قیمت سهام یک شرکت اثر بگذارند و آن را بالا یا پایین بیاورند.
سهام گران قیمت چه سهامی است؟
سهام گرانقیمت، سهامی است که تحت تاثیر عواملی که در بالا به آن اشاره شد دچار نوسانات قیمتی شود. اما به طور کلی باید بدانید که در بازار بورس به سهامی، سهام گرانقیمت گفته میشود که به نسبت رقم EPS (درآمد هر سهم) اعلام شده برای آن یا نسبت P/E (نسبت قیمت به سود هر سهم) آن، قیمت بیش از اندازه رشد پیدا کرده باشد. سهامشرکتهایی گرانقیمت میشود که سودآوری بالایی یافتهاند و از وضعیت مناسب و با ثباتی در بازار برخوردار هستند.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست؟
آیا می دانید چه عواملی باعث افزایش قیمت سهام می شود و عوامل موثر بر قیمت سهام چیست؟ اگر بخواهیم در مورد عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام صحبت کنیم، موارد بسیاری وجود دارد که حتما باید عنوان شوند، ولی در این مطلب قصد داریم بیشتر به عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام که نقش اساسی تری در روند قیمتی سهام ها در بورس دارند بپردازیم و مهم ترین عوامل موثر در افزایش قیمت سهام را بررسی کنیم، بنابراین اگر در بازار بورس فعالیت دارید و یا علاقه دارید یاد بگیرید که قیمت سهام از چه فاکتورهایی تاثیر می پذیرد، اینجا آموزش داده ایم که عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست و کدام اهمیت و تاثیر بیشتری بر قیمت سهام در بورس دارد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام
عوامل بسیاری بر نوسانات قیمتی در بورس سهام تاثیرگذارند؛ عواملی مانند وضعیت اقتصادی و مالی کشور و شرکت ها که تا حد زیادی قابلیت اندازه گیری دارند ولی بعضی اوقات امکان دارد اتفاقاتی رخ دهد که تاثیر بسیاری بر نوسانات قیمت بازارهای مالی یک کشور بگذارد که از پیش قابل پیش بینی و اندازه گیری نبوده اند. اتفاقاتی همانند جنگ، افزایش یا کاهش شدید نرخ ارز، تحریم و … که به چنین اتفاقاتی که غیر قایل کنترل و اندازه گیری هستند، به اصطلاح ریسک سیستماتیک می گویند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
اما به صورت کلی برای انتخاب سهام شرکت و سرمایه گذاری در آن باید بدانید کدام سهم ارزش خرید را دارد؟ چه عواملی بر قیمت سهام شرکت ها موثر هستند؟ یکی از نکته هایی که حائز اهمیت می باشد این است که آیا بایستی کل پس انداز خود را به خرید سهام یک شرکت تخصیص دهید؟ معامله سهام از نکات خاصی برخوردار است که باید در زمان سرمایه گذاری به آن ها توجه داشته باشید تا بتوانید سرمایه گذاری موفقی را تجربه کنید. در این مقاله از دو منظر تکنیکال و بنیادی، عوامل موثر بر قیمت سهام در بورس را مورد بررسی قرار داده ایم.
عوامل تکنیکال موثر در قیمت سهم در بورس
تحت شرایطی که تنها عوامل اساسی قیمت سهام را تعیین می کردند، اوضاع ساده تر می شد. عوامل تکنیکال ترکیبی از شرایط خارجی هستند که میزان عرضه و تقاضای سهام شرکت را تغییر می دهند. بعضی از آن ها به شکل غیرمستقیم تاثیر دارد. برای مثال رشد اقتصادی به صورت غیرمستقیم به رشد درآمد کمک شایانی می کند. در این بخش ۶ مورد از عوامل تکنیکال که در قیمت سهام تاثیرگذارند را بیان کرده ایم؛
۱) احساسات بازار : احساسات بازار به طور فردی و جمعی به روانشناسی فعالان بازار اشاره دارد و این عامل می تواند جزو حساس ترین عوامل موثر بر قیمت سهام باشد. احساسات در بازار معمولا ذهنی، طمعکارانه و لجبازی است. برای مثال شما می توانید در مورد چشم انداز رشد سهام یک قضاوت قاطعانه ارائه دهید و حتی این امکان وجود دارد که پیش بینی های شما در آینده درست باشد، ولی در این بین بازار امکان دارد با متمرکز شدن بر روی یک خبر به صورت مصنوعی سهام را بالا و پایین نگه دارد.
۲) تورم : تورم هم از دیدگاه تکنیکال و هم از دیدگاه بنیادی جزو عوامل حائز اهمیت و تاثیرگذار بر قیمت سهام می باشد. از نظر تاریخی، تورم کم موجب ضرب های زیاد و تورم زیاد ضرب های کم می شود. از طرفی تورم به صورت کلی برای سهام مضر است، چرا که بیانگر از دست دادن قدرت قیمت گذاری برای شرکت هاست.
۳) قدرت اقتصادی بازار : بعضی از شرکت های سرمایه گذاری شناخته شده این طور استدلال می کنند که ترکیبی از جنبش های کل بازار در مقابل عملکرد فردی شرکت، اکثریت حرکت سهام را تعیین می کند. تحقیقات ثابت کرده است که عوامل اقتصادی بازار ۹۰ درصد آن را تشکیل می دهند. برای مثال داشتن یک چشم انداز منفی ناگهانی برای یک سهام خرده فروشی معمولا به سهام دیگر خرده فروشی صدمه می زند، به این خاطر که تقاضا برای کل بخش را کم می کند.
۴) معاملات اتفاقی : معاملات اتفاقی در واقع خرید یا فروش سهام است که انگیزه آن به غیر از اعتقاد به ارزش ذاتی سهام است. این معاملات شامل معاملات اجرایی است که معمولا از پیش برنامه ریزی شده یا به وسیله اهداف سهام صورت می پذیرند.
۵) روندها : معمولا سهام ها به سادگی مطابق با روند کوتاه مدت حرکت می نمایند و از طرفی سهامی که در حال صعود است می تواند حرکت را جمع کند، چرا که محبوبیت سهام را افزایش می یابد و از طرف دیگر سهام گاهی در یک روند برخلاف آن رفتار می کند و آنچه را بازگشت به متوسط می نامد انجام می دهد.
۶) نقدینگی : نقدینگی جزو عوامل خیلی مهم برای تاثیرگذاری روی قیمت سهم است که بعضا کم ارزش هستند که به میزان علاقه یک سرمایه گذار خاص از طرفی سرمایه گذاران اشاره دارد. حجم معاملات نه تنها تابع نقدینگی است بلکه، تابعی از ارتباطات شرکتی نیز می باشد. سهام های کلان از نقدینگی بالایی برخوردارند همچنین به خوبی نیز دنبال می شوند و به شدت خرید و فروش می شوند.
عوامل بنیادی موثر در قیمت سهم در بورس
۱) طرح های توسعه شرکت برای آینده : هر اندازه طرح های توسعه ای در یک شرکت بیشتر باشد، بیانگر رشد و پویایی آن شرکت است. لذا وجود طرح های توسعه ای، می تواند یکی از نشانه های ارزنده بودن سهام شرکت باشد. البته بایستی هدف از انجام طرح توسعه ای در شرکت و میزان تاثیر آن در فروش و سوددهی شرکت، به صورت کامل بررسی شود، چرا که همه طرح های توسعه ای به یک اندازه در شرکت موثر واقع نمی شوند، به عنوان مثال طرح هایی که برای تعویض ماشین آلات فرسوده یک شرکت اجرایی می شود، در قیاس با طرح هایی که با هدف راه اندازی خطوط تولید جدید اجرا می شود، تاثیر کمتری در میزان سوددهی شرکت خواهند داشت.
۲) سوددهی شرکت و ثبات آن : بی شک اصلی ترین انگیزه یک سرمایه گذار از خرید سهام شرکت، به دست آوردن سود می باشد. برای یک سرمایه گذار حائز اهمیت است که شرکتی که سهامش را خریداری کرده، بتواند عملکرد مناسبی داشته و سود چشمگیری در پایان سال کسب کند. البته باید در نظر داشت که تداوم روند سوددهی نیز بسیار حائز اهمیت است، به این خاطر که از دید سرمایه گذاران، شرکتی که تنها در یک دوره سود مناسبی به دست می آورد، ولی نمی تواند این روند را حفظ کند، نمی تواند برای سرمایه گذاری گزینه مناسبی به حساب آید.
نکته دیگر این که شرکت ها، در سالیان آغازین فعالیت خود، سوددهی زیادی ندارند و رفته رفته روند سوددهی آن ها بهتر می شود که لازم است سرمایه گذاران این موضوع را در نظر داشته باشند و با دید بلندمدت، سوددی شرکت را مورد بررسی قرار دهند.
۳) میزان شناوری سهم : هر چقدر تعداد بیشتری از مردم، سهامدار یک شرکت باشند، وضعیت آن سهم بهتر خواهد بود، چرا که اولا همیشه خریداران و فروشندگان بسیاری برای سهم وجود دارد و همچنین امکان نقدشوندگی سهم در بورس نیز بیشتر می شود و ثانیا قابلیت دستکاری قیمت سهم به وسیله گروهی خاص از سهامداران، کاهش پیدا می کند. به آن قسمت از سهام شرکت که در اختیـار تعداد زیادی سرمایه گذاران قرار دارد، سهام شناور آزاد می گویند.
۴) ترکیب سهامداران شرکت سهامی : وجود بعضی نهادها و سازمان های بزرگ به عنوان سهامداران عمده یک شرکت، می تواند به عنوان نقطه قوت برای سهام آن شرکت به حساب آید، چرا که سهامداران عمده در شرایط خاص می توانند با حمایت از سهم، مانع از افت قیمت سهام و در نهایت، ضرر و زیان سهامداران شوند. البته باید در نظر داشته باشید که وجود سازمان ها و نهادها در ترکیب سهامداری یک شرکت، الزاما به معنی حمایت آنان از سهم نخواهد بود و می بایست عملکرد گذشته سهامداران عمده در این مورد ارزیابی شود.
۵) نقدشوندگی سهام شرکت : همان طور که گفتیم یکی از قابلیت های یک دارایی خوب، این است که نقدشوندگی بالایی داشته باشد. سهام نیز به عنوان یک دارایی، از این قاعده پیروی می کند و طبیعتا سهامداران انتظار دارند هر زمان که دوست داشتند، بتوانند سهام خود را به فروش برسانند و پول نقد خود را دریافت کنند. در این راستا می توان گفت که هر اندازه حجم معاملات، دفعات معامله و تعداد سهام معامله شده یک شرکت در بورس بیشتر باشد، بیانگر نقدشوندگی بالاتر آن سهم خواهد بود.
۶) وضعیت دارایی و بدهی های شرکت : با بررسی صورت های مالی اساسی شرکت از جمله ترازنامه، می توان به شناخت خوبی از وضعیت مالی شرکت و به ویژه میزان دارایی ها و بدهی های آن رسید. طبیعتا برای سهامدار، به عنوان شخصی که به نسبت سهامش مالک شرکت به حساب می آید، این موضوع بسیار مهم است که شرکت، چه دارایی هایی در اختیار دارد، به چه میزان بدهی دارد و آیا طبق این حجم دارایی و بدهی، سهام شرکت می تواند برای خرید گزینه مناسبی به حساب آید یا خیر؟ با بررسی ترازنامه و سایر صورت های مالی شرکت، میتوان این اطلاعات را مورد بررسی قرار داد.
۷) نسبت قیمت به درآمد سهم یا همان نسبت P/E : نسبت P به E از تقسیم کردن قیمت سهم به سود سالیانه سهم حاصل می شود. به عنوان مثال دو شرکت الف و ب را که هر دو در صنعت ساختمان هستند و در بیشتر شرایط هم با هم یکسان اند، در نظر بگیریـد؛ چنانچه سود سهام هر دو شرکت در پایان سال ۱۰۰ تومان باشد، ولی قیمت سهام شرکت الف در بورس ۵۰۰ تومان و قیمت سهام شرکت ب، ۱۰۰۰ تومان، شما چه نتیجه ای می گیرید؟ طبیعتا نخستین چیزی که به ذهنتان خطور می کند این است که با فرض تداوم روند سوددهی، شرکت “الف” پس از ۵ سال، می تواند اصل سرمایه سهامداران خود را از محل سود سهام، تامین کند و این در حالی است که این مدت در شرکت “ب”، ۱۰ سال خواهد بود، لذا به احتمال زیاد شرکت “الف” در قیاس با شرکت “ب”، وضعیت مناسب تری دارد.
به صورت معمول در شرایط یکسان، هر اندازه نسبت P به E یک شرکت در قیاس با دیگر شرکت های موجود در آن صنعت کم تر باشد، بیانگر ارزنده بودن سهم می باشد. همین طور با بررسی نسبت P به E یک شرکت و قیاس آن با نسبت P به E دیگر شرکت های فعال در آن صنعت، می توان دریافت که آیا قیمتی که هم اکنون برای سهم مذکور در بورس تعیین شده، قیمت مناسبی است یا خیر؟ البته این را نیز نباید از خاطر ببرید که نسبت P به E تنها یکی از معیارهای ارزیابی سهم است و نباید به تنهایی و بدون در نظر گرفتن دیگر معیارها، ملاک تصمیم گیری قرار گیرد.
۸) رقابتی یا انحصاری بودن صنعت : در حقیقت نوع محصول یا خدماتی که به وسیله شرکت ها ارائه می شود هم در سوددهی شرکت بسیار موثر است. بعضی از شرکت ها محصولات انحصاری تولید می کنند و بازار تضمین شده ای دارند، ولی بعضی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت می کنند.
شرکت هایی که بازار انحصاری دارند به صورت معمول به منظور فروش محصولات خود با مشکلی روبرو نخواهند بود و سوددهی مناسبی نیز به همراه خواهند داشت. دیگر شرکت ها نیز با توجه به تبلیغات و رقابتی که دارند، می توانند روند سودآوری خود را بهبود ببخشند. بنابراین بررسی نوع رقابت برای فروش محصولات در زمان حال و آینده بسیار حائز اهمیت می باشد.
۹) میزان عرضه و تقاضا برای محصولات : اگر یادتان باشد در سالیان نه چندان دور صنعت مسکن و ساخت و ساز رونق بسیاری داشت و در آن شرایط صنایع مرتبط با بخش مسکن مانند صنعت سیمان و یا کاشی و سرامیک به دلیل تقاضای بالا برای محصولاتشان سوددهی خوبی را به همراه داشتند. در بازه های زمانی گوناگون نیز، بسته به شرایط این امکان وجود دارد که تقاضا برای محصولات صنعت خاصی افزایش پیدا کند و این امر می تواند به افزایش فروش بعضی شرکت ها منجر شود و در نهایت سهام آن ها نیز با افزایش قیمت روبرو شود.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام در بورس ایران را از دو منظور تکنیکال و بنیادی با یکدیگر مورد بررسی قرار دادیم.
اگر به بازار ارزهای دیجیتال نیز علاقه دارید و دوست دارید عوامل تعیین کننده قیمت بیت کوین را نیز یاد بگیرید، از این مطلب بهتر در اینترنت گیرتان نمی آید.
به نظر شما مهم ترین عوامل تاثیر گذار در قیمت سهام در حال حاضر چیست؟
عوامل کلان تاثیر گذار بر قیمت سهام
سازه های کلان متعددی بر قیمت سهام تاثیر گذار هستند. مهمترین سازه ها بدین قرار است:
یک: وضعیت اقتصادی و سیاسی جهان و کشور،از عوامل مهم تأثیرگذار بر قیمت سهام است.با توجه به آن که ارزش سهام بر اساس جریان نقدی و سود های آینده و درجه اطمینان نسبت به تحقق آن تعیین می گردد،هرگونه تغییر وضعیت اقتصادی میتواند بر میزان سود و احتمال تحقق آن تاثیر گذارد. بهبود وضعیت اقتصادی باعث افزایش تقاضا برای کالا و خدمات شده که این امر به نوبه خود تولید و سود دهی شرکت ها را افزایش خواهد داد و باعث ایجاد اطمینان در سرمایه گذار نسبت به سهام شرکت خواهد شد که در آن سرمایه گذاری می نماید. بنابراین توجه به شاخصهای مهم اقتصادی نظیر تولید ناخالص ملی،نرخ بهره،تورم،نرخ بیکاری،عرضه پول،وضعیت تراز پرداخت ها،بودجه سالانه کشور و سیاست های پولی و مالی میتواند بسیار حائز اهمیت باشد.
دو: عدم ثبات سیاسی نیز با ایجاد یک فضای نا مطمئن در بازار میتواند باعث رکود بازار شده یا به عکس ثبات سیاسی توأم با توان تصمیمگیری سرمایهگذاران در شرایط اطمینان،رونق و رشد بازار را به همراه خواهد داشت.
سه:بودجه سالانه کشور نیز از این جهت حائز اهمیت است که سرمایهگذار میتواند دید وسیع تری نسبت به سیاستهای تخصیص بودجه دولت داشته و مسلماً قیمت سهام صنایعی که در بودجه کشور بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند و برنامه وسیعی برای رشد و توسعه آنها در نظر گرفته شده است،بیشتر دستخوش تغییرات خواهد شد.
چهار: سیاست های پولی،مالی و ارزی و قوانین و مقررات حاکم بر جامعه نیز وضعیت بسیاری از شرکتهای پذیرفته شده در بورس را میتواند تحت الشعاع قرار دهند به طوری که اگر دولت سیاست پولی انبساطی و انقباضی را اتخاذ نماید در وضعیت مالی شرکت هایی که نیاز به دریافت وام از بانک ها هستند تاثیر گذاشته و بانکهایی که سهام آنها در بورس ارائه می شود نیز از این سیاست ها شدیدا تحت تاثیر قرار می گیرند و همچنین اگر محدودیتهای جهت خروج ارز توسط دولت ایجاد شده نرخ ارز افزایش یابد، تعرفه برای ورود کالا حذف یا وضع گردد،وضعیت مالی شرکت هایی که بخشی از عوامل تولید را از خارج کشور تامین مینمایند،از این امر متأثر شده و نهایتاً سودآوری به قیمت سهام آنها نیز دستخوش تغییر می گردد.
پنج: شرایط صنعتی که شرکت در آن قرار دارد یکی دیگر از عوامل کلان و بسیار بااهمیت در تغییر قیمت سهام است. مسلمان تغییرات قیمت سهام صنایعی که تقاضا برای محصولاتش رو به رشد است و تقاضا بیش از عرضه بوده و امکان واردات آن محصول مقدور نمی باشد،بیشتر از تغییرات قیمت سهام صنایع است که شرایط مذکور را دارا نیستند و همچنین شرکت هایی که سرعت تغییرات تکنولوژی در آنها بالاتر بوده و کالاهای جانشینی برای محصولات آن صنعت محدود باشد،یا صنایعی که قیمت محصولات آن ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می گردد نه عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام توسط دولت،از نظر تغییرات قیمت سهام شرایط متفاوتی نسبت به سایر صنایع خواهند داشت.
برگرفته از کتاب بورس اوراق بهادار استاد زکیه شوشتریان
قصد دارید با ما در این خصوص ارتباط برقرار کنید؟ فرم زیر را پر کنید تا با شما ارتباط بگیریم.
عوامل موثر بر قیمت سهام | قیمت سهام چگونه تغییر میکند؟
امروزه، عوامل موثر بر قیمت سهام از موضوعات بسیار مهم برای سرمایه گذاران است. در این چند سال اخیر که کشور ایران درگیر تورم بوده است، بسیاری از افراد با هدف حفظ ارزش پول و سرمایه خود تصمیم به سرمایه گذاری در بازار بورس گرفتند. این نوع از سرمایه گذاری در کنار بازده مناسب، بسیار پر ریسک است. در حقیقت با این تصور که سرمایهگذاریمان به تدریج مانند یک گیاه رشد خواهد کرد، پول خود را برای مقابله با تورم در عناصر مختلف مالی سرمایه گذاری میکنیم.
فهرست مطالب
ازجمله مزایای سرمایه گذاری در بورس، ایجاد رشد و شکوفایی در اقتصاد یک کشور است، زیرا با ورود سرمایه به این حوزه، منابع مالی مورد نیاز بنگاههای اقتصادی تأمین خواهد شد. حال سؤالی که پیش میآید آن است که چه عواملی بر بازار بورس تأثیر میگذارند؟ برای پاسخ به این سؤال و بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام در ادامه با ما همراه باشید.
بورس چیست؟
به طور کلی، بازارهای مالی زمانی روی کار آمدند که افراد و کشورها شروع به تجارت با یکدیگر کردند. در زمانهای قدیم انجام تجارت و معاملات به شکل امروزی نبود. در حقیقت با گذر زمان برای ایجاد سهولت در تجارت، مکانهایی در نظر گرفته شدند که به آنها بورس میگویند. بازار بورس این قابلیت را دارد که اوراق بهاداری مثل سهام، اوراق خزانه، اوراق اجاره، اختیارات، کالاها در آن خرید و فروش شوند.
بازار بورس بازاری قانونمند و سازمان یافته است که به نوعی باعث انتقال وجوه مازاد اشخاص به سمت شرکتها و صنایع مختلف میشود و به این طریق شرکتها از نظر مالی تأمین میشوند. به عبارتی، سرمایه گذاران در قبال پول خود، بخشی از سهام شرکت را میخرند. این سهام نشانگر سهیم بودن سرمایه گذاران در سود و زیان شرکت است.
بازار بورس چیست؟
همانطور که میدانید بازار مکانی است که در آن خریداران و فروشندگان به انجام معاملات به صورت مستقیم و غیر مستقیم میپردازند. در بازار بورس نیز انواع اوراق بهادار مانند سهام خرید و فروش میشود.
چرا سرمایه گذاری در بازار سهام ریسک دارد؟
مانند هر چیز دیگری در زندگی، هر چه ریسک کاری بالاتر باشد، سود آن نیز بالاتر میرود. برخلاف سایر گزینههای سرمایه گذاری، بازار سهام کمی ریسکپذیر است، اما سود آن قابل توجه است. یکی از دلایل اصلی این ریسک، نوسانات بازار در ایران است. بازار سهام بسیار بی ثبات و به شدت غیرقابلپیشبینی برآورد شده است. این بدان معناست که سهام خریداری شده ممکن است به دلایلی کاهش یا افزایش یابد و دلیلی برای آن وجود نداشته باشد.
عوامل موثر بر قیمت سهام کداماند؟
بازار سهام یک سیستم پیچیده و مرتبط متشکل از سرمایه گذاران بزرگ و کوچک است که تصمیمات ناهماهنگی در مورد طیف وسیعی از سرمایهگذاریها در بازار بورس اتخاذ میکنند. بازار را میتوان به عنوان یک اکوسیستم سازماندهی شده توسط یک دست نامرئی تعبیر کرد. هر یک از شرکت کنندگان در بازار سهام بر اساس ایدههای فردی خود و پیروی از منافع شخصی خود آزادانه عمل میکنند و “بازار” خلاصهای از ارزشهای جمعی افراد و شرکتها است.
اصول اقتصادی اساسی وجود دارند که به نوعی میتوانند حرکتهای نوسانی بازار را توجیه کنند که به آنها عوامل موثر بر قیمت سهام میگوییم و در ادامه به برخی از آنان اشاره خواهیم کرد:
1. عرضه و تقاضا
عوامل زیادی هستند که بر بازار تأثیر میگذارند. اما اگر تمام آنچه را که در بیرون است را از بین ببرید و به اساسیترین عامل نگاه کنید، متوجه عرضه و تقاضا خواهید شد. مانند همه کالاها، عدم تعادل بین عرضه و تقاضا باعث افزایش و کاهش قیمت سهام میشود. اگر سیب زمینی به طور ناگهانی کمیاب شود و افراد بیشتری برای خرید آن صف بکشند، قیمت سیب زمینیها در مدت زمان کمی سر به فلک میکشد.
به همین ترتیب، اگر یک شرکت از نظر اقتصادی فعالیت خوبی داشته باشد و همه سرمایه گذاران خواهان سهام آن شرکت باشند، کمبود سهام به وجود میآید که منجر به بالا رفتن قیمت سهام یک شرکت میشود. حال در صورتی که تعداد سهام زیادی وجود داشته باشد و بلعکس هیچ کس تمایلی به خرید آنها نداشته باشد، قیمت سهام آن شرکت سقوط خواهد کرد.
2. عوامل مرتبط با شرکت
واضح است که اگر شرکتی دارای سهام عمومی باشد، هر اتفاقی که در داخل شرکت بیفتد مستقیماً بر قیمت سهام تأثیر میگذارد؛ بنابراین، اگر شرکتی روبهرشد باشد، با عرضه موفق محصول، افزایش درآمد، کاهش بدهی و هجوم بیشتر وجوه نقد سرمایه گذاران، قیمت سهام شرکت افزایش مییابد. دلیل این افزایش قیمت سهام نیز تمایل زیاد سرمایه گذاران به خرید سهام آن شرکت موفق است.
با این حال، عکس این قضیه هم صدق میکند. اگر شرکتی متحمل ضرر، خرابی محصول، انباشت بدهی شود، اکثریت سهامداران میخواهند سهام چنین شرکتی را بفروشند و از مشارکت با آن شرکت صرفه نظر کنند. به این ترتیب قیمت سهام آن شرکت پایین میآید. از سایر عوامل موثر بر قیمت سهام که میتواند قیمت سهام را بالا و پایین کند میتوان به تغییرات در مدیریت شرکت اشاره کرد.
3. احساسات سرمایه گذار
احساسات خود سرمایه گذاران نیز میتواند بر قیمت بازار سهام تأثیر بگذارد. نحوه عملکرد بازار سهام با نحوه سرمایه گذاری افراد سرمایه دار ارتباط دارد. اگر افراد سرمایه گذار ریسکپذیر باشند و بتوانند با ریسک بالا و بهصورت تهاجمی ریسک کنند، قیمت سهام بالا میرود. از سوی دیگر، اگر سرمایه گذاران افراد محتاطی باشند و آرامش خاطرشان را به ریسک ترجیح دهند، قیمت سهام پایین میآید.
البته ناگفته نماند که در این زمینه دو تعریف نیز وجود دارد:
- بازار نزولی:
بازار نزولی بازاری است که در آن سرمایهگذاران بیشتر نگران ریسکها و از دست دادن سرمایه خود هستند. به این ترتیب افراد سرمایه دار بدون اطمینان خاطر و با استرس سرمایه گذاری میکنند. این امر باعث رکود بازار و در نهایت کاهش قیمت سهام میشود.
4. نرخ بهره
نرخهای بهره و قیمت سهام رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند. اثرگذاری نرخ بهره بر سهام به دو روش امکانپذیر است: مستقیم و غیر مستقیم.
- تأثیر مستقیم نرخ بهره بر قیمت سهام:
- تأثیر غیرمستقیم نرخ بهره بر قیمت سهام:
کسب و کارها میتوانند به صورت غیر مستقیم تحت تأثیر تغییرات نرخ بهره قرار بگیرند. نرخ بهره هرچه قدر بالاتر برود، میانگین درآمد مفید شرکتها کاهش پیدا میکند. با کاهش درآمد، از مخارج صرف شده برای خرید و تهیه کالا و خدمات کاسته میشود. این کاهش درآمد و مخارج بر سود شرکتها اثر منفی دارد و موجب کاهش قیمت سهام میشود. برعکس، وقتی نرخ بهره پایینتر باشد، مردم بیشتر برای تأمین خدمات دلخواه خود خرج میکنند و آسیبی به درآمد شرکتها وارد نمیشود. قیمت سهام شرکتها بالا میرود و شرکتها رشد قویتری را در بورس تجربه خواهند کرد. نرخ بهره پایین کمک میکند تا کسب و کارها با هزینههای بسیار کمتر از بانکها پول قرض کنند و به سود بیشتری برسند.
5. سیاست
یکی از مهمترین عوامل موثر بر قیمت سهام در ایران، فضای سیاسی این کشور است. اگر فضای سیاسی وخیم باشد، دولت ضعیف به نظر برسد، خطر جنگ وجود داشته باشد، یا اگر احساسات عمومی نسبت به دولت فعلی خوب نباشد، قیمت سهام پایین میآید. به همین ترتیب، اگر دولت قوی به نظر برسد، با حمایت خوب مردم، قیمت سهام در حالت ایمن باقی خواهد ماند. همچنین اگر دولت سیاستهای توسعهای خوبی داشته باشد باعث میشود سرمایهگذاران با اشتیاق بیشتری سرمایهگذاری کنند، در حالی که دولت با برنامه توسعه ضعیف میتواند منجر به کاهش قیمت سهام شود.
6 .رویدادهای جاری
اخبار و سایر رویدادهای جاری نیز بر بازار سهام تأثیر میگذارند. رویدادهای کنونی که بر بازار سهام تأثیر میگذارند عبارتاند از هرگونه آشفتگی سیاسی، جنگ داخلی یا شورش، یا حملات تروریستی. همه این رویدادها باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام میشود و بر نوسانات بازار تأثیر گذار است.
7 .بلایای طبیعی
از دیگر عوامل موثر بر قیمت سهام، بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل است که به شدت قیمت سهام را کاهش میدهد. این کاهش قیمت سهام به دلیل تخریب اموال و داراییهای شرکتها و مردم است. این امر باعث میشود شرکتها متحمل زیانهای سنگینی شوند و به تبع آن قیمت سهام کاهش پیدا کند. فروش شرکت به دلیل خرابی تولید و حمل و نقل کالا تحت تأثیر قرار میگیرد؛ بنابراین، هنگامی که بلایای طبیعی رخ میدهد، قیمت سهام به طور قطع کاهش مییابد.
8. نرخ ارز
نرخ ارز از جمله مهمترین عوامل موثر بر قیمت سهام که همواره مقادیر آن در دامنههای متفاوت، در حال تغییر و نوسان است. با در نظر گرفتن تفاوت در زیرساختهای سرمایه گذاری و شرایط اقتصادی کشورها، اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در کشورهای مختلف متفاوت است.
وقتی ارزش ریال ایران افزایش پیدا کند، قیمت کالاهای ایرانی نیز افزایش پیدا میکنند. این افزایش قیمت منجر به تقاضای کمتر افراد میشود و صادرکنندگان محصول متضرر شده و قیمت سهام کاهش مییابد. عکس این موضوع نیز صدق میکند، وقتی ارزش ریال کم میشود قیمت سهام شرکتهای صادر کننده محصول بالا میرود و قیمت سهام واردکنندگان کاهش پیدا میکند.
سخن آخر
مهمترین نقش بورس ایجاد یک منبع سرمایه اصولی برای کسبوکار است. برای ایجاد کسبوکار و یا گسترش آن، هم میتوان از بانکها وام گرفت هم میتوان با ارائه طرحی مناسب وارد بازار سهام شد. برای وام گرفتن از بانکها باید بهره زیادی را پرداخت کرد که معمولاً بازپرداختهای دشواری برای صاحبان بنگاههای اقتصادی در پی دارد. اما با ورود به بازار سهام، دیگر بازپرداختی وجود ندارد و تمام افرادی که سهم شرکت را میخرند بهعنوان صاحب و سهامدار شناخته میشوند که طبیعتاً داراییهای زیادی را به سمت بنگاه اقتصادی سرازیر میکنند. طبیعی است زمانی که یک شرکت اقتصادی به چنین سرمایهای برسد، میتواند بهراحتی پیشرفت کند و فرصتهای شغلی بیشتری ایجاد کند.
در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک سعی کردیم تا شما را با تمامی عوامل موثر بر قیمت سهام یک شرکت آشنا کنیم. همان طور که شما در هنگام خرید هر محصولی به بررسی همه جوانب آن میپردازید تا بهترین خرید را انجام دهید، بررسی جزئی عوامل موثر بر قیمت سهام و تأثیرات مثبت و منفی آنها نیز از ضروریات یک سرمایهگذاری اصولی و درست است. امید است با اطلاع از عوامل موثر بر قیمت سهام به بهترین سود و بازدهی در بازار بورس برسید.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام
قیمت سهام در بورس نیز مانند بسیاری از بازارهای دیگر (مثل مسکن، خودرو و …) بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود. با افزایش تقاضا، فروشندگان سهام خود را با قیمت بالاتری به فروش میگذارند.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام
معمولا افرادی که به تازگی قصد دارند وارد بورس شوند و به سرمایهگذاری در این حوزه بپردازند سوالات بسیاری در ذهن دارند. اما یکی از عمده این سوالات این است که قیمت سهام بر چه اساسی تغییر میکند؟! چه عواملی باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام یک شرکت میشود؟!
در پاسخ به این سوال ابتدا باید به ذات عرضه و تقاضا در بازار سرمایه اشاره کنیم. قیمت سهام در بورس نیز مانند بسیاری از بازارهای دیگر (مثل مسکن، خودرو و …) بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود.
با افزایش تقاضا، فروشندگان سهام خود را با قیمت بالاتری به فروش میگذارند و در صورت افزایش عرضه، خریداران به همان نسبت قیمتهای پایینتری را برای خرید سهام پیشنهاد میکنند. لذا مکانیزم معاملات در بازار سرمایه نیز کاملا بر اساس عرضه و تقاضا چیده شده است. پس تا این جا فهمیدیم که دلیل افزایش یا کاهش قیمت سهام افزایش تقاضا و یا عرضه است.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام را به طور کلی میتوان به سه گروه تقسیم کرد :
۱-عوامل محیطی یا کلان
۲-عوامل مرتبط با صنعت (صنعتی که شرکت مورد نظر در آن فعالیت میکند.)
۳-عوامل داخلی یا درون شرکت
عوامل محیطی یا کلان:
اولین موردی که قصد داریم به بررسی آن بپردازیم عوامل محیطی یا کلان اثر گذار بر قیمت سهام است. منظور از عوامل محیطی در این جا عواملی است که در اختیار خود شرکت نبوده و به سیستم کلی اقتصادی و سیاسی بستگی دارد.
۱-وضعیت اقتصادی و سیاسی
ثبات یا عدم ثبات در وضعیت اقتصادی و سیاسی در عرصه داخلی و خارجی میتواند بر روی وضعیت بازار سرمایه تاثیرگذار باشد. در واقع آرامش فضای سیاسی و در نتیجه اقتصادی یک کشور باعث امنیت اقتصادی شده و به سرمایهگذاران اطمینان میدهد که سرمایهگذاری آنها با سود مناسبی همراه خواهد بود.
۲-سیاست های کلان پولی، مالی و ارزی
سیاستهای کلی دولت در حوزه پولی، مالی و ارزی میتواند بر روی وضعیت شرکت و در نتیجه قیمت سهام آنها تاثیرگذار باشد. برای مثال افزایش نرخ ارز برای شرکتهای صادراتی باعث افزایش سودآوری میشود. اما در نقطه مقابل شرکتهایی که مواد اولیه خود را از خارج تأمین میکنند، با افزایش هزینهها و کاهش سودآوری مواجه خواهند شد. پس دنبال کردن نحوه مخارج و درآمدهای ارزی شرکتها یکی از مهمترین مباحث سرمایهگذاری در بورس است.
یا مثلا در صورتی که بانک مرکزی تصمیم به کاهش نرخ سود تسهیلات به شرکتها و بنگاههای اقتصادی بگیرد، این موضوع نیز باعث کاهش هزینههای مالی شرکت، افزایش سود آوری و در نتیجه افزایش قیمت سهام آن شرکت میشود.
۳-بودجه سالیانه کشور
یکی از موارد مهمی که اقتصاد کشور را تحت تاثیر میگذارد بودجه سالیانه و جزییات آن است. ترکیب بودجه سالیانه کشور نشاندهنده میزان توجه دولت به صنایع مختلف است. مثلا فرض کنید دولت در بودجه خود بخش زیادی را صرف ارائه تسهیلات برای گسترش صنایع فولادسازی و افزایش ظرفیت تولید فولاد کشور کند. این موضوع باعث رشد و رونق این صنعت شده و طبیعتا سهام شرکتهای فعال در این حوزه را تحت تاثیر قرار میدهد.
۴-قوانین و مقررات
قوانین و مقررات کشور را میتوان چهارمین عامل محیطی اثرگذار بر قیمت سهام دانست. به طور کلی وجود ثبات در قوانین و مقررات امکان تصمیمگیری بهتر و دقیقتر برای سرمایهگذاران را فراهم مینماید. اگر بخواهیم در این مورد مثالی بزنیم، برای مثال افزایش تعرفه واردات خودرو میتواند باعث افزایش در میزان فروش شرکتهای خودروساز داخلی شده و در نتیجه باعث افزایش سودآوری آنها شود، در صورتی که تغییر پیدرپی این قوانین باعث سردرگمی شرکتها شده و مخل برنامهریزی بلندمدت برای آنها میگردد.
عوامل مرتبط با صنعت:
شرکتهایی که در بورس پذیرش میگیرند از صنایع بسیار گستردهای هستند. صنایع پتروشیمی، پالایشگاهی، فلزات اساسی، خودروسازی، سیمان، انبوهسازی و … تنها تعدادی از آنها هستند. هرکدام از این صنایع عوامل و اثرات خاص خودشان را میپذیرند که میبایست آنها را به صورت جداگانه در صنعت مورد نظر بررسی نمود.
۱-نحوه قیمتگذاری محصولات
قیمتگذاری محصولات در شرکتهای بورسی به روشهای مختلفی انجام میشود. برای سرمایهگذاری در سهام مناسب توجه به این موضوع ضروری است. مثلا قیمت بعضی از محصولات صادراتی مثل فلز روی یا متانول شرکتهای پتروشیمی، توسط نرخهای جهانی مشخص میشود. لذا رصد قیمتهای جهانی در این صنایع بسیار مهم است. یا در صنعت خودروسازی قیمتگذاری در حال حاضر توسط شورای رقابت انجام میگیرد. همچنین بسیاری از شرکتهای فلزی و پتروشیمی محصولات خود را بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالا به فروش میرسانند. برخی دیگر از محصولات مثل مواد دارویی و غذایی نیز نرخهای مصوب دارند. پس رصد نحوه قیمتگذاری و تغییرات این قیمتها بسیار مهم بوده و میتواند قیمت سهام شرکت مورد نظر را تحت تاثیر قرار دهد.
۲-میزان عرضه و تقاضا برای محصولات
حتما به خاطر دارید که در سالهای نه چندان دور صنعت مسکن و ساخت و ساز از رونق بسیار خوبی برخوردار بود. در این شرایط صنایع مرتبط با بخش مسکن مثل صنعت سیمان و یا کاشی و سرامیک به دلیل تقاضای بالا برای محصولاتشان سودآوری مناسبی را تجربه میکردند. در بازههای زمانی مختلف نیز، بسته به شرایط ممکن است تقاضا برای محصولات صنعت خاصی افزایش یابد. این امر میتواند منجر به افزایش فروش برخی شرکتها شده و در نهایت قیمت سهام آنها نیز افزایش یابد.
۳-رقابتی یا انحصاری بودن صنعت
در واقع نوع محصول یا خدماتی که توسط شرکتها ارائه میشود هم در سودآوری شرکت بسیار اثرگذار است. برخی از شرکتها محصولات انحصاری تولید میکنند و بازار تضمین شدهای دارند، اما برخی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت میکنند. شرکتهای دارای بازار انحصاری معمولا برای فروش محصولات خود مشکلی نداشته و سودآوری مناسبی نیز دارند. سایر شرکتها نیز بسته به تبلیغات و رقابتی که دارند میتوانند سودسازی خوبی داشته باشند. لذا بررسی نوع رقابت برای فروش محصولات در زمان حال و آینده بسیار مهم است.
۴-حجم سرمایهگذاری در صنعت
میزان سرمایهگذاری بخشهای خصوصی و دولتی در یک صنعت خاص احتمالا خبر از چشمانداز مناسب آن صنعت در آینده دارد. هر چه حجم سرمایهگذاری در یک صنعت بیشتر باشد، نشاندهنده انتظار سوددهی مناسب آن در آینده خواهد بود. کسب اطلاعات در مورد ورود سرمایههای کلان به صنایع مختلف میتواند به سرمایهگذاری بهتر در سهام شرکتها کمک کند.
۵-وضعیت صنایع مرتبط
بررسی وضعیت صنایع مرتبط با صنعت مورد نظر از دیگر عوامل موثر بر قیمت سهام یک شرکت است. اجازه دهید با یک مثال این موضوع را روشن کنیم. صنعت خودرو سازی به طور مستقیم با صنایعی نظیر فولادسازی و تولید قطعات خودرو در ارتباط است. پس در صورتی که خودروسازها رونق مناسبی را تجربه کنند، این موضوع به صنایع مذکور نیز سرایت خواهد کرد. با رونق فولادسازی صنایع و معادن سنگ آهن که تولیدکننده ماده اولیه فولاد هستند هم با افزایش سودآوری همراه خواهند بود. لذا رونق یا رکود یک صنعت میتوانند بر روی صنایع مرتبط دیگر هم اثرگذار باشد.
۶-تحولات فناوری
در سالهای اخیر سرعت بالای پیشرفت و تحول فناوری بر هیچ کس پوشیده نیست. صنایعی که بتوانند از این تحولات بیشتر بهره ببرند قطعا در بلندمدت رشد خوبی را تجربه خواهند کرد. اگر بخواهیم مقایسهای انجام دهیم، دو صنعت فناوری اطلاعات و سیمان را در نظر بگیرید. واضح است که سرعت پیشرفت تکنولوژی در صنایع مرتبط با فناوری اطلاعات بسیار بیشتر است. لذا به طور کلی آینده روشنی برای صنایع مرتبط با این حوزه میتوان متصور بود. همچنین توجه به انطباقپذیری شرکتها با پیشرفت تکنولوژی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. شرکتهای پیشرو همواره از شرکتهای دنباله رو در وضعیت بهتری قرار خواهند داشت!
عوامل درونی:
دسته سوم که بسیار مهم هم هست مربوط به عوامل درونی شرکت است. این عوامل که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت در واقع به وضعیت داخل شرکت بستگی دارند.
۱-میزان سودآوری شرکت و ثبات آن
قطعا هدف همه افراد از سرمایهگذاری کسب سود است. برای سرمایهگذاران مهم است که شرکت مورد نظر چه میزان سود را در هر سال به دست میآورد. همه عواملی که تا پیش از این نیز در مورد آنها بحث شد تاثیر خود را ابتدا در سودسازی شرکت و نهایتا در قیمت سهام آن نشان میدهند. دیگر عامل مهم، تداوم روند سودآوری و چشمانداز مناسب شرکت در آینده است. همچنین بررسی وضعیت داراییها و بدهیهای شرکت نیز میتواند کمک شایانی به پیشبینی وضعیت شرکت در آینده نماید.
۲-نسبت قیمت به درآمد سهم (P/E)
از تقسیم کردن قیمت سهام به سود سالیانه آن نسبت P/E حاصل میشود. این نسبت که در بازار سرمایه کاربرد زیادی دارد در واقع نشاندهنده دوره بازگشت سرمایه سهام شرکت است. برای مثال اگر دو شرکت داروسازی مشابه را در نظر بگیریم که هر دو ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم سود میسازند اما قیمت اولی دو برابر قیمت شرکت دیگر باشد، چه نتیجهای میتوان گرفت ؟! واضح است که در این مثال شرکتی که قیمت سهام آن کمتر است، دوره بازگشت سرمایه کمتری داشته و سرمایهگذاری در آن بهتر خواهد بود.
البته دقت کنید که این مقایسه باید در شرایط یکسان برای دو شرکت انجام شود، مثلا یک شرکت تازه تاسیس حوزه ارتباطات را نمیتوان با یک شرکت فولاد سازی که به بلوغ خود رسیده است مقایسه نمود. در شرایط برابر هر چه P به E یک شرکت کمتر باشد، خریدن سهام آن ارزندهتر است. البته توجه کنید که نسبت فوق تنها یکی از معیارهای ارزیابی سهم است و نباید به تنهایی ملاک سرمایهگذاری شما قرار گیرد.
۳- قابلیت نقدشوندگی سهام
یکی از ویژگیهای دارایی خوب از جمله سهام، عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام قابلیت تبدیل شدن سریع آن به پول نقد است. در بازار بورس هر چه تعداد معاملات و حجم سهام معامله شده یک شرکت بیشتر باشد، نشان دهنده قابلیت نقدشوندگی بالای آن سهم میباشد.
۴-طرحهای توسعه شرکت
برنامهریزی شرکت برای اجرای طرحهای توسعه میتواند نشاندهنده رشد و پویایی آن شرکت و ارزنده بودن سهام آن باشد. البته که سرمایهگذار باید هدف و اثرات انجام طرح توسعه را کاملا مورد بررسی قرار دهد، زیرا تاثیر همه طرحهای توسعه مشابه یکدیگر نیست. مثلا راهاندازی خط تولید جدید نسبت به نوسازی ماشینآلات قطعا در کوتاه مدت اثرات بهتری بر روی سودآوری یک شرکت دارد.
۵-میزان سهام در دست مردم (سهام شناور)
به بخشی از سهام شرکت که در اختیار عموم مردم و سهامداران خرد (در مقابل سهامداران عمده) قرار دارد، سهام شناور میگویند. هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تعداد معاملات سهام آن نیز افزایش یافته و نقدشوندگی آن نیز افزایش مییابد. زیاد بودن سهام شناور مزایایی از جمله واقعی بودن قیمت سهام، کاهش احتمال دستکاری در قیمت سهام، کاهش ریسک معاملات و … را به همراه دارد.
۶-ترکیب سهامداران شرکت
سهامداران عمده یک شرکت در واقع تصمیمگیرندگان اصلی آن نیز هستند. معمولا سهامداران عمده، خود نهادها و شرکتهای بزرگ حقوقی هستند که منافع خاصی را از سرمایهگذاریهایشان دنبال میکنند. حضور سهامداران عمده خوشنام و با سابقه خوب در ترکیب سهامداران که در مواقع لازم از سهام شرکت حمایت میکنند، میتواند باعث افزایش سود و کاهش ضررهای احتمالی در سرمایهگذاری افراد شود.
دیدگاه شما