سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس

ریسک تجاری (Business Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

مهمترین عوامل تاثیرگذار بر معاملات بورس در هفته پایانی تیرماه

یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به مهمترین عوامل تاثیرگذار بر معاملات بورس گفت: پیش‌بینی می‌شود در هفته جاری بازاری معقول و مناسب را پیش رو داشته باشیم، اما برخی از سهام و صنایع به دلیل رشد اخیر وارد روند اصلاحی می‌شوند.

، شاخص بورس در نخستین روز از هفته گذشته معاملات خود را براساس پیش بینی اکثر کارشناسان، نزولی آغاز کرد و در نهایت با 11 هزار و 308 واحد افت و با شاخص یک میلیون و 270 هزار واحد به معاملات خود پایان داد.

طبق قواعد بازار، شاخص بورس همیشه بعد از چند روز رشد متوالی برای مدتی نیازمند افت و اصلاحی موقت می شود تا بتواند خود را برای صعودی دوباره و با شتابی بیشتر آماده کند، اما در این میان اکثر فعالان حاضر در بازار معتقد بودند که با توجه به عبور شاخص بورس از کانال یک میلیون و ٢٥٠ هزار واحد چندان خطری تهدیدکننده معاملات بورس نیست و ایجاد روند نزولی در معاملات بورس نباید سهامداران را نگران روند ایجاد شده در بازار کند.

با توجه به پیش بینی اکثر کارشناسان درباره سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس احتمال افزایش میزان عرضه در بازار، شاخص بورس از روز یکشنبه هفته گذشته مجدد وارد مدار صعودی شد که همین موضوع توانست نشان دهنده موقتی بودن نوسان های موجود در بازار و اطمینان سهامداران برای وجود روزهای روشن در معاملات بورس باشد.

همچنین در ادامه روند صعودی بازار، شاخص بورس در روز دوشنبه بعد از سه ماه مجدد به کانال یک میلیون و ٣٠٠ هزار واحد ورود کرد که همین موضوع توانست روزنه ای از امید را در دل سهامداران روشن کند.

با توجه به صحبت های مطرح شده از سوی فعالان حاضر در بازار که معتقد بودند شاخص بورس بعد از ورود به مدار صعودی به رشدی حدود ١٥ درصدی دست پیدا کرده است؛ بنابراین ایجاد اصلاح های موقتی در روند بازار نباید سهامداران را نگران و هیجان زده برای فروش های غیرمنطقی در این بازار کند.

در ادامه، روز چهارشنبه خبری در رسانه ها مبنی بر موافقت آمریکا با لغو یا تعلیق 6 بخش (انرژی، پتروشیمی، بانک، خودروسازی و کشتیرانی و بیمه) و در عین حال لغو تحریم 748 نام و مقام ایرانی منتشر شد که این خبر با توجه به ایجاد برخی از خوش بینی ها اما معاملات بازار را در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در هاله ای از ابهام و سکون قرار داد و سهامداران در انتظار شفاف سازی هر چه زودتر این خبر و تصمیم گیری های خود برای سرمایه گذاری در این بازار هستند.

"امیرعلی امیرباقری" امروز (شنبه) در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به روند معاملات بورس در هفته ای که گذشت اشاره کرد و افزود: در بازار هفته ای که گذشت قدرت تقاضا و عرضه به تعادل رسیدند و در پاره ای از موارد شاهد پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا در بازار بودیم که البته انتظار این اتفاق بعد از رشد قیمت سهام برای کوتاه مدت وجود داشت.

وی به پارامترهای مهم تاثیرگذار بر بازار سهام تاکید کرد و گفت: از بعد خارجی بحث دور هفتم مذاکرات وین در مورد برجام و مسایل حاشیه ای آن مطرح است، با توجه به شرایطی که اکنون در آن قرار داریم و تصمیم قدرت های جهانی تا استقرار دولت آینده نباید انتظار نتیجه چشمگیری از این مذاکرات داشت؛ بنابراین سایه این ابهام کماکان بر سر بازار سرمایه در کلیت اقتصاد وجود دارد.

امیرباقری خاطرنشان کرد: از طرف دیگر با توجه به رشد قیمت سهام در کوتاه مدت و برخورد آن به مقاومت ها، انتظار اصلاح درون کانالی بر کلیت بازار وجود داشت که این اتفاق به وقوع پیوست، این موضوع باید به طور حتم مورد توجه سرمایه گذاران باشد تا بین معنای اصلاح و ریزش تفکیک قایل باشند.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: از طرف دیگر از بعد خارجی اخبار خوبی در خصوص بحث مذاکرات وین و موضوع برجام به گوش می رسد که آن هم مربوط به آزاد شدن منابع ارزی در کره جنوبی و ژاپن است، این موضوع می تواند تا حدودی بر چشم انداز سیاسی و اقتصادی تاثیر مثبت داشته باشد.

وی به شیوع ویروس کرونا اشاره و بیان کرد: موضوع کرونا اکنون و در وضعیت فعلی مهار نشده است و کلیت کشور به ویژه حوزه اقتصادی را تحت تاثیر خود قرار داده است که سایه این بحران در رکود بخش تقاضا و بخش خدمات دیده می شود.

امیرباقری به کاهش نرخ سود بین بانکی اشاره کرد و افزود: نرخ سود بین بانکی همچنان به روند کاهشی درون کانالی خود ادامه می دهد و انتظار داریم که در رقم های فعلی تثبیت شود، همین موضوع می تواند منجر به سوق سرمایه های مردم به سمت بازار سرمایه شود.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: از طرفی در بخش انرژی بحث بحران در مقولات آب و برق وجود دارد که می تواند شرکت های تولیدی را با چالش مواجه کند و به طور طبیعی بر تولید و سود آنها اثرگذار خواهد بود.

وی گفت: از طرف دیگر، از مدار خارج شدن بخشی از خطوط تولید و ثابت ماندن بخش تقاضا در بازار تا حدودی قیمت محصولات این شرکت ها را با افزایش همراه کرد و توانست تا حدودی موازنه بین اثر منفی برقرار و آن را خنثی کند.

امیرباقری به برگزاری مجامع و تاثیر آن بر معاملات بورس اشاره کرد و اظهار داشت: تیر ماه همیشه فصل برگزاری مجامع بوده است و به عنوان محرکی برای معاملات بازار سرمایه محسوب می شود که این محرک می تواند از بعد اعلام و تقسیم سود، آورده نقدی برای سهامداران یا از لحاظ تببین استراتژی های میان مدت و بلندمدت شرکت ها فصلی تاثیرگذار باشد و این فصل به عنوان فصل استراتژیک برای بازار سرمایه محسوب می شود و بر کلیت بازار سرمایه اثر گذار خواهد بود.

این کارشناس بازار سرمایه روند معاملات بورس در هفته جاری را پیش بینی کرد و افزود: با توجه به رشد قیمتی سهام در هفته های گذشته، انتظار می رود که بازار تا حدودی وارد فضای استراحت شود، اکنون بحث ریزش برای بازار سرمایه مطرح نیست و فقط موضوع حاکم در روند بازار، اصلاح درون کانالی است.

وی تاکید کرد: پیش بینی می شود در هفته جاری بازاری معقول و مناسب را پیش رو داشته باشیم اما برخی از سهام و صنایع به دلیل رشد اخیر وارد روند اصلاحی می شوند، از طرفی برای کلیت اقتصاد و بازار سرمایه بهتر است تا روندها همگام با استراحت و تثبیت قیمتی ادامه پیدا کنند تا شاهد بحران هایی مانند سال گذشته در بازار نباشیم.

امیرباقری تاکید کرد: خبر خوشی که در چند روز گذشته برای اقتصاد ایران به گوش رسید، بحث پیش بینی رشد اقتصادی مثبت بود که این پیش بینی می تواند تحریک کننده بخش تولید کشور و کمکی به شاخص و بازار سرمایه باشد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه سرمایه گذاران باید نگاه واقع بینانه تری را نسبت به سهام و شرکت ها داشته باشند و در شرایط فعلی که بحث سودسازی شرکت ها حرف اول را می زند باید تحلیل سودمحور را جایگزین تحلیل دارایی محور کنند ، اظهار داشت: سهامداران باید از این طریق از شرکت ها انتظار سودسازی داشته باشند، در کنار این اتفاق باید سرمایه ها به سمت این شرکت ها سوق داده شوند سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس تا کارایی بازار افزایش پیدا کند.

وی خاطرنشان کرد: از طرفی با توجه به نبود بازارهای مالی جایگزین به دلیل وجود موانع قانونی و شکاف قیمتی تقاضا، انتظار می رود تا همچنان نخستین نگاه سرمایه گذاران، ورود سرمایه ها به بازار سرمایه باشد که همین موضوع می تواند نکته مهم و مثبتی برای بازار تلقی شود.

امیرباقری به روند معاملات در بازارهای جهانی اشاره و بیان کرد: اکنون قیمت های جهانی در شرایط خوبی قرار دارند زیرا با فروکش کردن موج کرونا در سایر کشورها تا حدودی تقاضای جهانی افزایش پیدا کرد و این موضوع به صورت مستقیم اثر خود را بر کامودیتی ها (مواد پایه و معدنی) گذاشت که همین موضوع می تواند بر سهام صادرات محور و کامودیتی محور بازار سرمایه به عنوان نکته ای مثبت تلقی شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بحث انتظارات همواره در اقتصاد بحثی مهم و کلیدی است، گفت: به صورت سنتی یک پارادایمی در بازار وجود دارد که انتظار می رود همیشه بعد از ریزش سنگین شاهد روند صعودی در بازار باشیم؛ بنابراین می توان بخشی از روند صعودی اخیر بازار را به این انتظارات نسبت داد.

به گفته وی، انتظارات تورمی رو به کاهش است و پیش بینی می شود کلیت فضای تورمی به سمت فضای رکودی سوق پیدا کند که البته این به معنای حاکم شدن رکود بر کلیه جوانب اقتصادی نیست.

امیرباقری با بیان اینکه سهامداران باید قدرت تفکیک سهام و صنایع را از یکدیگر داشته باشند و سرمایه خود را در معرض ریسکی قرار دهند که بازدهی معقولی به همراه داشته باشد، اظهار داشت: با این اتفاق عنصر تحلیل در بازار تقویت می شود و سهامداران بی تجربه باید از کارشناسان باتجربه یا سرمایه گذاری عیرمستقیم در بازار استفاده کنند.

تشدید سایه ابهامات بر بورس تهران/بازار سهام در کمند ریزش نفت

یک تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است: در شرایط فعلی بازار سرمایه با چنین ابهاماتی روبه‌رو شده و تا زمانی که این ابهامات برطرف نشود نمی‌توان نسخه‌ای دقیق برای بازار چید.

به گزارش اقتصادنیوز، بورس تهران که نزدیک به دو سال است به واسطه رکود اقتصادی و سایه سنگین آن بر اغلب صنایع کشور با رکود معناداری دست و پنجه نرم می‌کند، این روزها به واسطه تداوم افت قیمت نفت و تاثیر آن بر صنایع مرتبط تحت فشار مضاعفی قرار گرفته و بی‌توجه به انتشار اخبار مثبت از رفع قریب‌الوقوع تحریم‌های هسته‌ای، ریزش‌های متوالی را تجربه می‌کند.

طی هفته‌های و ماه‌های اخیر حجم و ارزش معاملات بازار سهام فاصله قابل ملاحظه‌ای با دوران رونق بازار داشته و به درستی مشخص نیست این شرایط کج‌دار و مریز چه زمانی جای خود را به پویایی و افزایش حجم معاملات سهام خواهد داد.

تحلیلگر کارگزاری آگاه در گفت‌و‌گو با اقتصادنیوز در خصوص این شرایط می‌گوید: این روزها بازار سرمایه در کنار تمامی بحث‌های مربوط به پساتحریم، اما سیگنال‌های به شدت بیشتری را از قیمت نفت در حال دریافت است و روند کاهشی آن و پیش‌بینی بیشتر کارشناسان مبنی بر ادامه ریزش قیمتی یکی از مهم‌ترین عواملی است که در حال حاضر بر اقتصاد کشور و در یک اشل کوچکتر یعنی بازار سرمایه سایه افکنده است.

مهدی افضلیان می‌افزاید: کاهش قیمت نفت و تاثیر آن بر اقتصاد، در کشوری که بیشتر درآمدهای آن از طریق نفت حاصل می‌شود و به یک‌باره این سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس درآمد‌ها کاهش می‌یابد می‌تواند در کوتاه‌مدت حتی به عنوان یک شوک نیز به حساب آید و این خود نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفتی با شتاب کمتری انجام شده و حتی دولت مجبور است بیشتر طرح‌های اقتصادی خود را به دلیل نداشتن منابع کافی به حالت معلق درآورد.

به گفته او نخستین اثرات این موضوع را در بودجه عمرانی دولت شاهد خواهیم بود و به تبع آن حدود 40 تا 50 درصد اقتصاد و صنایع کشور که به این بخش وابسته هستند و بیشتر صنایع بورسی موجود که انتظار رونق را به همراه رونق در این بخش دارند تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

او با اشاره به اینکه فاکتور دیگر موجود که در کنار عوامل مذکور موجب شتاب به روند کاهشی بورس تهران و ساکن بودن آن شده به سیاست‌های ضدتورمی دولت بازمی‌گردد، ادامه می‌دهد: این سیاست‌ها که طی سال‌های قبل با هدف کنترل تورم اتخاذ شدند طبیعی بود که در بُعد دیگر منجر به تقویت رکود در صنایع گوناگون و به تبع اقتصاد کشور شوند، از طرفی انباشت سرمایه‌ها در بدیل‌های سرمایه گذاری نیز که ریسک کمتری داشتند با کاهش گردش پول درجامعه به رکود در اقتصاد کشور دامن زدند.

تحلیلگر کارگزاری آگاه می‌گوید: اما این بار همگام با کاهش قیمت نفت، شاید انتظار مردان اقتصادی برای ایجاد رونق در جامعه از طریق ایجاد روابط خارجی و ارتباط با کشورهای دیگر باشد تا از این طریق بتوانند گره‌های کور رکود اقتصادی در جامعه را در شرایط فعلی باز کنند و موجب ثبات و ایجاد رونق اقتصادی در کشور شوند.

افضلیان بیان می‌کند: به هر ترتیب در شرایط فعلی بازار سرمایه با چنین ابهاماتی روبه‌رو شده و تا زمانی که این ابهامات برطرف نشود نمی‌توان نسخه‌ای دقیق برای بازار چید.

به گفته او اینکه نفت در نهایت چه قیمتی خواهد بود، وضعیت لغو تحریم‌ها به چه صورتی پیش می‌رود. پاسخ مثبت به همه این عوامل در نهایت می‌تواند بازدهی منطقی و معقول را برای بازار سرمایه به همراه داشته باشد و تا زمانی که این ابهامات و پارامترهای مطرح شده برطرف نشود نمی‌توان هر روز به انتظار رشد صنایع در بازار بود.

سقوط بورس ایران | دلایل سقوط بورس در سال 99

سقوط بورس ایران با توجه به رشد چشم گیری که طی سه سال اخیر داشت، امری محتمل و ترسناک بود که مرداد ماه سال 99 تحقق یافت. بورس با تمام خوش بینی هایی که نسبت به ادامه روند صعودی و شاخص های 3 یا حتی 5 میلیونی سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس داشت، نتوانست حمایت 2 میلیون واحد را برای خود حفظ و تثبیت نماید و در نهایت در یک روند نزولی قرار گرفت، تا جایی که برای سقوط بورس ایران حدود شاخص 1 میلیون و 500 هزار تایی را متصور بودند ولی شاخص تا حدود بسیار پایین تری اقدام به پیش روی کرد و سرمایه سهامداران بعضا تا 80 درصد کاهش یافت که بسیار وحشتناک است. سرانجام حباب بورس که مکرر عنوان میشد، ترکید و شاهد سقوط بورس ایران بودیم. حال اینکه چه افرادی دوست داشتند شاخص بورس بریزد و یا به صورت کلی دلایل سقوط بورس در سال 99 چه بود را سعی داریم در این مطلب عنوان کنیم.

دلایل سقوط بورس ایران

همان طور که میدانید، شاخص کل بورس ایران اوایل تا اواسط سال 99 از نظر تکنیکال رشد داشت و به اَبَرکانال ۲ میلیون واحد رسید که از نظر فعالان بازار سرمایه یک رقم دارای مقاومت روانی است، به ویژه که شاخص کل بورس تا ۲ میلیون و ۸۰ هزار واحد افزایش یافت، ولی نتوانست خود را در این قله تثبیت کند. با این وجود بازار برای برخی به خصوص افرادی که در قیمت‌ های پایین سهام خریداری کرده بودند، سودده بود ولی از سود آن ها تا حدود بسیار زیادی کاسته شد. مگر آنهایی که در قله خرید کرده بودند که متحمل ضرری حدود 40 تا 70 درصد شدند!

شاید بتوان بی اعتماد شدن مردم به بورس و حرف های دولت را از بزرگترین دلایل بورس ایران دانست. البته که این بی اعتمادی را دولت به صورت خودخواسته در دل سهامداران انداخت تا بتواند به وسیله خود افراد و فروش های بی امان آن ها روند صعودی شاخص بورس را به نزولی تبدیل کند و با وجود ورود سهامدارانی که آگاهی مناسبی از بورس و سرمایه گذاری نداشتند، این فرآیند تسهیل شد و بورس به این وضعیت درآمد. البته ناگفته نماند که در مسیر نزولی کردن دستوری بازار بورس، سازمان بورس، دولت و نهادهای ناظر از هیچ تلاشی برای دامن زدن به ضررهای سهامداران دریغ نکردند و سعی کردند تا جایی که می شود به روند نزولی بازار بورس و کاهش ارزش سهام های مختلف دامن بزنند. در ادامه به برخی از این دلایل خواهیم پرداخت که واقعا جای تاسف دارد!

ماجرای عجیب دارا دوم یا همان پالایش!

با لغو عرضه این صندوق ETF و ناهماهنگی دو وزارتخانه اقتصاد و نفت شاهد افت بازار بودیم، در حالی که عرضه صندوق‌ های دارا دوم و سوم مصوبه هیئت وزیران را دارند و لازم الاجرا هستند! نهایتا قرار شد صندوق دارا دوم اوایل شهریور عرضه شود و در اختیار عموم قرار گیرد، ولی به این دلیل که بازار بورس ذاتا پر ریسک است و همچنین ناهماهنگی عرضه عمومی موجب سلب اعتماد عمومی شده است و از طرفی بازار نیز برای اصلاح قیمت‌ ها نیاز به بهانه داشت، شایعه لغو عرضه دارا دوم موجب سقوط بازار شد.

تا حدی که با انتشار خبر در همان لحظه سهام شرکت های پتروشیمی از صف خرید به صف فروش رفت و سایر سهام های بازار هم به دنبال آن به صف فروش رفتند و این صف فروش چند روزی به دلیل انتشار این خبر تشکیل شد و ادامه یافت. در چند ماه اخیر رشد روزانه ۴۰ تا ۵۰ هزار واحدی بورس به یک مطالبه و عادت روتین تبدیل شده بود و سرمایه گذاران به سقوط ۸۰ تا ۹۰ هزار واحدی در یک روز عادت نداشتند، در حالی که در سال ۹۶ شاخص کل بورس ۹۰ هزار واحد بود که به این معنی است که میزان سقوط یک روزه شاخص کل در بازار فعلی معادل شاخص کل بورس در سال ۹۶ است.

کاهش ارزش اعتباری کارگزاری ‌ها که مانع ورود نقدینگی بیشتر شد!

در ریزش ‌های اخیر که موجب شد تا بازار کمی از حالت تعادل خارج شود، کاهش ارزش اعتبار کارگزاری ‌ها از ۱۵ به ۱۰ درصد نیز بی تاثیر نبود، چرا که نباید در زمانی که نیاز به ورود نقدینگی داشتیم، سازمان بورس ارزش اعتبار کارگزاری ‌ها را کم می کرد، به این خاطر که سرمایه گذاران کمتر می ‌توانند از اعتبار خود برای خریدهای غیرنقدی استفاده داشته باشند ولی خب همان طور که گفتیم سیاست های دستوری موجب شده بود که از هیچ تلاشی برای ضربه زدن به بورس فروگذار نباشند.

نمادهای غیر شاخص ساز ۲۰ روز است که در اصلاحند ولی زیر سایه رشد شاخص کل دیده نشدند!

جالب است بدانید که دلیل بالا بودن شاخص در یکی دو ماه اخیر، استقبال از خرید سهام نمادهای فولادی، پالایشگاهی و خودرویی بود. در واقع از ابتدای مرداد عملا بسیاری از شرکت ‌های کوچک و نمادهای غیرشاخص ساز، روند اصلاح جزئی را شروع کرده بودند و حتی در برخی موارد اصلاح قیمت‌ ها به ۴۰ تا ۵۰ درصد قیمت واقعی ارزش سهام، انجام شد، ولی از آنجایی که در سایه رشد شاخص کل بورس قرار داشتند، این ریزش‌ ها دیده نمی ‌شد.

شایعه سود ۲۲ درصدی سپرده ‌های بانکی که به ریزش شاخص دامن زد!

یکی از اشتباهات رئیس کل بانک مرکزی عدم شفافیت فحوای کلام خود درباره برنامه‌ های آتی بانک مرکزی در یادداشت اینستاگرامی اخیرش بود؛ وی اشاره کرد که نرخ سود سپرده بانک‌ ها نزد بانک مرکزی یک درصد افزایش یابد؛ این موجب شد برخی این طور برداشت کنند که شبکه بانکی می‌ تواند تا ۲۲ درصد به سپرده‌ های مردم سود بدهد و یکی از دلایل ریزش دو روز اخیر بورس، یادداشت رئیس کل بانک مرکزی بود، در حالی که رئیس کل بانک مرکزی باید به صورت شفاف نرخ سود را اعلام می ‌کرد.

بازار داغ اوراق سلف نفتی و نقش آن ها در التهاب بازار!

از علت های دیگر ریزش ‌های روزهای اخیر بورس ، موضوع انتشار سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس اوراق سلف نفتی است. هرچند چندی پیش اعلام شد که عرضه این اوراق فعلا متوقف شده، ولی انتشار اخبار در خصوص عرضه اوراق سلف در ریزش بازار تأثیرگذار بود؛ به صورت کلی این عامل هم در ایجاد روند اصلاحی بازار تاثیرات زیادی داشت.

آزادسازی سهام عدالت و فروش های بی وقفه و زیاد بانک ها در روزهای مثبت!

یکی از چالش های اولیه بورس تهران در بهار امسال موضوع ازاد سهام عدالت بود. طبق سازوکار طراحی شده در سازمان خصوصی سازی و ستاد ازاد سازی سهام عدالت در وزارت اقتصاد تقریبا نیمی از 49 میلیون مشمول سهام عدالت روش مستقیم را انتخاب کردند. بدین ترتیب با دستور روحانی در مرحله اول امکان فروش 30 درصد سهام عدالت برای این افراد فراهم شد. با توجه به اینکه شاخص بورس در ان مقطع در مسیر صعودی قرار داشت استقبال چندانی از آن به عمل نیامد. چندی بعد رییس جمهور دستور ازاد سازی 60 درصد سهام عدالت را صادر کرد.

این بار موضوع دارای پارامترهای جدیدی شده بود. کم کم بورس در مسیر نزولی خود تثبیت شد و مشمولان با توجه به امکان فروش 60 درصد سهام خواستار عرضه آن شدند. وزارت اقتصاد که حالا در شرایط نامتعادلی قرار گرفته بود، برای ایجاد ثبات و جلوگیری از عرضه ‌های ابشاری سهام عدالت، هرگونه عرضه سهام را به بازار بلوکی منتقل کند. بررسی ها نشان میدهد این روش ان طور که باید و شاید موثر نبوده و وزارت خانه متولی نتوانتسه اولا پیش بینی مشخصی از وضعیت عرضه سهام عدالت داشته باشد و در ثانی نظارت موثری در عرضه بلوکی این سهام نیز با ابهاماتی همراه بود و عرضه های رگباری در روزهای حساس که چشم مردم به برای تعیین روند آینده بورس و تصمیمات خود به بازار بود، باعث بی رمقی بیشتر و افزایش عرضه در سهام های بزرگ و شاخص ساز و به تبع آن سهام های کوچک و کل بازار شد.

رفتار حقوقی ها در زمان هایی که بسیار مهم و حساس بود!

جالب است بدانید که رفتار های حقوقی های سهم های مختلف، به خصوص سهام هایی که چشم سهامداران به آن ها بود مانند خودرو، فولاد، فملی، خساپا، شبندر، شپنا و … بسیار جالب بود! سهمی که چندین روز صف فروش بود و به تازگی صف فروش آن برداشته می شد، سهامدار حقوقی تا حجم تقاضا رو میدید، شروع به عرضه های رگباری با حجم زیاد می کرد و روند سهم را برای چندین روز دیگر نزولی نگه می داشت که واقعا جای تاسف دارد.

زمان که در بازه های زمانی حساس بازار بورس هستیم، رفتارهای اشتباه اینچنینی می تواند ضربه بسیار محلکی به بدنه بازار بورس و سهام های مختلف و حتی بنیادی وارد کند، تا جایی که مردم حاضر بودند سهام های بنیادی و بسیار قوی خود را در روند صعودی قوی بازار دلار با قیمت هایی بسیار سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس پایین به فروش برسانند و به نوعی فقط از سهم و یا حتی بازار خارج شوند!

عدم توقف سهام هایی که 20، 50 یا بیشتر ریزش داشته اند توسط نهاد ناظر بازار!

در مورد نقشی که نهاد ناظر می ‌توانست در جلوگیری از ریزش شاخص داشته باشد می توان گفت که؛ متأسفانه نهاد ناظر بازار وقتی که برخی نمادها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد رشد منفی داشتند، معاملات را متوقف نکرد، در حالی که در چند روز اخیر بسیاری از معاملات مشمول مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس مبنی بر لزوم توقف معاملات در زمانی که کاهش ۲۰ درصدی ارزش نمادها رخ می ‌دهد، بودند.

جالب است بدانید که همین نهادهایی که بعضا وجود خارجی ندارند و بعضی وقت ها هم تصمیمات عجیبی می گیرند، در زمان صعود بازار برای سهام های مختلف که بیشتر از 20 و 50 درصد رشد داشته باشند، وجود خواهند داشت و رسیدگی خواهند کرد و حتی در روند بازگشایی سهام هایی که بیشتر از 50 درصد نوسان مثبت داشته و باید بدون دامنه نوسان باز شوند، دخالت می کنند ولی در این بازه زمانی هیچ حرف یا تصمیمی از این دسته از افراد شاهد نبودیم!

اشتباه عجیب کارگزاری ‌ها در عرضه سنگین شرکت‌ های سهام عدالت استانی!

چندی پیش برخی شرکت‌ های سهام عدالت استانی در بورس عرضه و فروش آنها به کارگزاری ‌ها واگذار شد؛ کارگزاری‌ ها نیز متأسفانه آداب معاملات بازار را رعایت نکردند و عرضه سهام نمادهای شاخص ساز که در زیرمجموعه سهام‌ های عدالت قرار داشت موجب اصلاح قیمت‌ ها شد و صف فروش گسترده‌ ای برای این نمادها را شاهد بودیم. به شکلی که چندی پیش برخی نمادها بخصوص نمادهای خودرویی که صف خرید برایشان تشکیل شد، با اقدام این کارگزاری‌ ها ناگهان به صف فروش سنگین تبدیل شدند و این امر هم در سقوط بورس ایران در سال 99 اثرات مخرب داشت.

داستان همیشگی اختلال در هسته معاملات در زمان های مشخص!

به دلیل اختلال‌ های مداوم و بعضا در زمان های مشخص هسته معاملات، کمتر شاهد معامله‌ های روان و روتین هستیم و سفارش گیری ها با تأخیر انجام می ‌شود در نتیجه هنگام خرید، سقف قیمت و هنگام فروش کف قیمت در سامانه درج می ‌شود. نتیجه آنکه برای یک نماد هم کف قیمت خورده می‌ شود و هم سقف قیمتی. بنابراین تعادل معاملات به هم خورده و عملا رقابت خریداران و فروشندگان سهام دچار مشکل خواهد شد. تا جایی که گذارش شده است سفارشات خرید و فروش تا 20 دقیقه دیرتر ارسال می شدند و بعضا امکان ویرایش سفارش وجود نداشت و سهامداران تا به خودشان می آمدند، سهم صف فروش می شد.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

از دلایل سقوط بورس ایران می توان موارد زیر را به صورت خلاصه عنوان کرد :

1) عرضه‌ های اولیه بیش از حد و بی سابقه در بازار بورس و فرابورس ایران.

2) بسته نشدن نمادهایی که بیش از ۵۰ درصد در بورس و ۲۰ درصد در فرابورس ارزش خود را از دست داده بودند.

3) کاهش شدید اعتبارات کارگزاری ها به وسیله ابلاغیه های سازمان که منجر به فشار فروش برای تسویه اعتبارات گردید.

4) فروش های هیجانی حقوقی های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم ها انهم بعد از حتی ۳۰ درصد ریزش قیمت ها.

5) ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت که موجب ایجاد فشار فروش روی سهم ها شد.

6) تایید ها و تکذیب های پیاپی برای عرضه صندوق های ای تی اف دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که موجب از بین رفتن اعتماد در بین فعالین بازار گشت.

7) آزاد سازی سهام عدالت در نماد های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی به‌ صورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت ها شد.

8) عدم انسجام کافی در میان مسئولین سازمان و حقوقی های بازار و صندوق های حامی بازار که حمایت از سهم های بازار را به ‌طور خیلی ضعیف و ناهماهنگ انجام دادند.

9) قطعی های شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که موجب عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید.

10) مجاز و متوقف نمودن معامله های سهم های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارش ها و کنترل هسته معاملات که باعث سردرگمی و بی اعتمادی شد.

اما همچنان سوال اصلی این است که ضرر سهامداران و آب رفتن سرمایه آن ها برای دولت اهمیتی دارد یا خیر؟ شما در بخش دیدگاه ها به این سوال پاسخ دهید.

در انتها امیدوارم از این مطلب که در خصوص سقوط بورس ایران در سال 99 تهیه شده بود، نهایت استفاده رو برده باشید.

همین طور اگر سوالی درباره دلایل سقوط بورس داشتید، حتما از طریق بخش ارسال دیدگاه ها برای ما ارسال کنید تا پاسخ دهم.

ریسک تجاری (Business Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

به طور کلی سرمایه گذاری مستلزم پذیرش ریسک است. فرقی نمی کند این سرمایه گذاری در بازار، صنعت، کشاورزی یا بورس اوراق بهادار انجام بگیرد. این مقاله به بررسی یکی از انواع ریسک های مرتبط با سرمایه گذاری به نام ریسک تجاری می پردازد و خواندن آن برای کسانی که قصد سرمایه گذاری در سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس حوزه های مختلف از جمله بازار بورس اوراق بهادار را دارند، می تواند مفید باشد.

ریسک تجاری (Business Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک تجاری

مفهوم ریسک به معنی قرار گرفتن در موقعیتی است که در آن از جنبه‌ای احتمال بروز خطر وجود دارد. با اینحال هر انسانی در زندگی ریسک انجام کارهایی را می پذیرد، حتی در ساده‌ترین و کم تنش‌ترین انواع زندگی. یکی سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس از حوزه هایی که مردم عموماً در آن دست به ریسک می زنند، اقتصاد است. مشارکت در یک پروژه انبوه سازی برای صاحبخانه شدن یا حتی فروش خانه، خرید و فروش ارز، طلا و سکه و همچنین این اواخر سرمایه گذاری در بورس.

گرچه در همه مثال‌های نامبرده شده خطرات زیان مالی وجود دارد اما عموماً مردم به دنبال راه هایی برای سرمایه گذاری می گردند که ریسک کمتری را به دنبال داشته باشد. نکته مهم این است که در بسیاری از اوقات سرمایه گذاری‌های خرد حتی با یک دانش عمومی محدود درباره مکانیزم حوزه‌ای که در آن سرمایه گذاری صورت می گیرد، نیز انجام نمی‌شود.

ریسک تجاری عبارت است از قرار گرفتن یک شرکت یا سازمان در برابر عواملی که می توانند منجر به کاهش سود و یا حتی زیان و ورشکستگی آن شود. به نوعی هر چیزی که تهدیدی برای اهداف مالی یک شرکت محسوب شود را به عنوان ریسک تجاری آن کسب و کار در نظر می گیریم. فاکتورهای بسیار زیادی در زمینه ریسک تجاری تعیین کننده اند.

این فاکتورها می توانند درون مجموعه قرار داشته باشند یا بیرون از آن. می توانند قابل کنترل باشند یا غیر قابل کنترل. گاهی اوقات مدیریت یک شرکت ممکن است مجموعه را به ورطه ای بکشاند که متحمل ریسک هایی با درجه بالاتر شوند. بنابراین همانطور که می توان از تعاریف و توصیفات بیان شده دریافت، ریسک تجاری اجتناب ناپذیر است و همه بنگاه های اقتصادی در جهان توسط مؤسسات معتبر، ریسک سنجی می شوند تا برای سرمایه گذاران مشخص شود که تا چه حد می توانند به بازدهی سرمایه خود امیدوار باشند. (1)

سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس
• ذائقه مشتری ها و مسائل مربوط به عرضه و تقاضا

• قیمت تمام شده محصولات برای مشتریان

• رقابت های اقتصادی

• شرایط کلی اقتصاد یک کشور

• تصمیمات سیاسی و اقتصادی مسئولان دولتی

• سایر اتفاقات غیرمترقبه نظیر شیوع یک بیماری مانند کرونا

مثلاً شاخص بورس داو جونز به عنوان یکی از بازارهای معتبر جهان به محض تأیید خبر شیوع جهان بیماری، در 24 فوریه 2020 به میزان سه درصد ریزش داشت. اما همه عوامل مؤثر بر ریسک تجاری به اندازه کورونا غیرقابل پیشبینی نیستند. (2)

اما نمونه دیگری از عوامل مؤثر بر ریسک تجاری تصمیمات سیاسی و اقتصادی دولت ها است. فرض کنید سهام هر شرکتی که محصولاتش به طور انحصاری در کشور تولید می شود یا واردات آن تعرفه های بسیار سنگینی دارد را خریده اید. آن شرکت تنها تولید کننده محصول مورد نظر است و خریدار داخلی چاره ای جز خرید کالای آن شرکت ندارد. بنابراین تقاضا همیشه از عرضه برای محصولات آن شرکت بیشتر است. در نتیجه سهامداران آن شرکت همواره سود می برند و روزگار خوشی را می گذرانند.

حالا اگر سایه سیاست های حمایتی دولت از روی آن کالای خاص برداشته شود و تعرفه واردات کالای مشابه نیز لغو گردد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ شرکت مورد نظر دیگر به اندازه گذشته مشتری نخواهد داشت. فروشش کم خواهد شد و سود کمتری به سهامدارانش تعلق می گیرد یا حتی ممکن است به مجموعه ای زیان ده تبدیل شود. به عنوان نمونه صنعت خودروسازی در ایران چنین وضعیتی دارد. یکی از ریسک های تجاری محتمل برای سهامداران شرکت های خودروسازی ایرانی از جانب سیاست گذاری های جدید خواهد بود.

حوزه های مرتبط با ریسک تجاری

1. ریسک استراتژیک

ریسک استراتژیک که یکی از انواع ریسک تجاری محسوب می شود به این معنی است که سران یک شرکت تصمیم بگیرند که بر اساس نقشه کسب و کار ( Business Model ) خود پیش نروند. یا اینکه اصولاً این اتفاق به صورت ناخواسته و ناشی از ضعف مدیریت باشد. به هر صورت پیش نرفتن مطابق مدل کسب و کار می تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.

فرض کنید شرکتی که با هدف ساخت خودروهای ارزان قیمت برای خانوارهای طبقه اقتصادی متوسط پایه گذاری شده است، ناگهان پس از گذشت چند ماه تصمیم به طراحی و تولید خودروهای لوکس بگیرد. از آنجا که شرکت مورد نظر تجربه ای در زمینه طراحی، تولید، بازاریابی و فروش آن نوع خودرو ندارد بنابراین احتمال زیان در طرح مورد نظر و از دست رفتن بخش از سرمایه های شرکت وجود دارد. به این ترتیب چنین تصمیمی می تواند منجر به ریسک تجاری برای مجموعه و ضرر مالی برای سهامدارانش در نظر گرفته می شود.

2. ریسک عرضه

این نوع ریسک در تجارت هایی بالاتر است که عرضه محصولات توسط دولت، سندیکاها یا اتحادیه ها به شدت کنترل می شود و شیوه های خاصی برای عرضه محصولات یا خدمات به مشتری وجود دارد. به طور کلی هرچه بستر عرضه سفت و سخت تر و انحصاری تر باشد یا اینکه کمبود امکانات زیرساختی باعث به وجود آمدن مشکلات در این حوزه شود، ریسک تجاری شرکت افزایش می یابد.

3. ریسک های عملیاتی

بنا به حوزه ای که یک کسب و کار درآن فعالیت می کند میزان و شکل این نوع ریسک متفاوت است. همچنین در شرکت های بزرگ که به تناسب حجم فعالیتشان انظباط و شفافیت مالی مناسبی ندارند و همچنین مدیریت کارآمادی تصمیم گیری نمی کند، بیش از بقیه چنین شکلی از ریسک را برای سهامدارنشان در پی دارد. یکی از راه حل های کاهش چنین ریسکی وجود بخش های نظارتی درونی و بیرونی بر شرکت و اصلاح روندهای اشتباه است.

روندهای اشتباه عملیاتی هم می توانند منشاء انسانی داشته باشند و هم ناشی از ابزارآلات و ماشین ها باشند. امروزه سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس با اضافه شدن فضای اینترنت به زندگی انسان ها، تهدیدات سایبری نیز جزو فاکتورهای تأثیرگذار بر ریسک تجاری محسوب می شود. طبق آماری که از سال 2017 منتشر شده است 54 درصد از شرکت ها یک بار یا بیشتر حملات سایبری را تجربه کرده اند و جالب اینجاست که تنها یک سوم آن ها معتقدند که منابع لازم جهت مقابله با تهدیدات سایبری را در اختیار دارند. (3)

4. ریسک اعتباری

بنجامین فرانکلین یکی از بنیان گذاران ایالات متحده آمریکا می گوید: «به کارهای خوب زیادی نیاز است تا شهرت خوبی کسب شود، اما تنها یک کار بد می تواند آن را نابود کند». اشاره فرانکلین به حساسیت های مربوط به اعتبار، شهرت، حیثیت و آبرو قابل تأمل است. ریسک های مربوط به اعتبار یا شهرت یک مجموعه حوزه ای است که نتیجه همه مشکلات در آن سر ریز می شود. مدیریت جدیدی که نمی تواند به خوبی مدیر قبلی شرکت را هدایت کند ضربه اصلی را در واقع به اعتبار شرکت می زند.

همچنین خطاهای عملیاتی درون شرکت نیز باعث لطمه به آبرو مجموعه خواهد. به همین دلیل است که بسیاری از شرکت های بزرگی که در سطح جهانی مشغول به فعالیت هستند به محض مشاهده هرگونه گزارش درباره ایراد یا مشکلی در خدمات یا محصولاتشان برای رفع آن اقدامات فوری به عمل می آورند.

به عنوان مثال مشکلات مربوط به باطری های شرکت اپل در سال 2017 که در رسانه ها به رسوایی «باتری گیت» معروف شد، باعث کاهش ارزش سهام این شرکت گردید. سهام اپل در بازار بورس داو جونز پس از اینکه شرکت مسئولیت عمدی بودن کند شدن گوشی ها را بر عهده گرفت به میزان 1.7 درصد کاهش پیدا کرد. از مواردی که می تواند بر اعتبار یک مؤسسه تأثیر قابل توجهی بگذار «رسانه» است. رسانه ها به دلیل نفوذ گسترده شان در میان عموم تأثیر بسزایی در شکل گیری حسن شهرت یا عکس آن را برای یک فرد یا مؤسسه دارند. (4)

همه زمینه های نامبرده می توانند به عنوان عوامل بروز ریسک در بین کسب وکارهای متنوعی مشترک باشند، اما باید در نظر داشت که برخی کسب و کارها از بقیه در زمینه خاصی آسیب پذیرترند. مثلاً برای یک شرکت دارویی که فرآورده هایش با سلامتی مردم گره خورده و به خاطر همین عموماً از حمایت های دولتی حتی در شرایط بحران برخوردار است، ریسک های مربوط به سیاستگذاری های جدید که از عوامل خارجی محسوب می شود به نسب سایر کسب و کارها کمتر است. یا شرکتی که وابستگی بسیار زیادی به بستر اینترنت دارد تهدیدات حوزه سایبری برایش بیش از سایر بخش ها چالش محسوب می شود.

ریسک تجاری چگونه محاسبه می شود؟

• اول اینکه چقدر احتمال بروز مشکلی خاص وجود دارد.

• دوم اینکه اگر مشکل به وجود آمد تا چه حد می تواند آسیب برساند.

اما فاکتور دوم مربوط به توانایی، امکانات و منابع لازم یک تجارت برای مقابله با تهدیدات است. در محاسبه این فاکتور نیز براساس توان مقابله با تهدیدات ریسک سنجیده می شود. محاسبه می شود که اگر مشکلی در یک زمینه خاص برای مجموعه پیش بیاید آسیب پذیری تا چه حد است. معیار ارزیابی برای این پارامتر هم می تواند عددی باشد و هم کیفی. (5)

مؤسسات ریسک سنجی و اقتصادی در دنیار پارمتر های مختلفی را برای محاسبه ریسک سرمایه گذاری یا تجارت در یک کشور در نظر می گیرند بنابراین ممکن است نتایجشان کمی با یکدیگر متفاوت باشد. اما در مجموع برای تصمیم گیری سرمایه گذاران تعیین کننده اند.

جمع بندی و نتیجه گیری

ارزیابی میزان ریسک تجاری هم برای مدیران و هم برای سهامداران با اهمیت است. تجارت های که زمینه های به وجود آمدن خطرات احتمالی را برای خود در نظر نمی گیرند و برای مقابله با آن ها برنامه ریزی نمی کنند مانند کشورهایی هستند که هیچ ایده ای برای مواقع بحران ندارند. در این موقعیت سهامداران اولین کسانی هستند که ضربه می خورند. به عنوان یک سهامدار می توانید با بررسی وضعیت های مالی، گزارش های سالانه و پیگیری اخبار مربوط حوزه ای که در آن سرمایه گذاری کرده اید تهدیدات آینده را پیش بینی کنید تا در صورت نزدیک بودن حادثه زودتر از بقیه سرمایه تان را نجات دهید.

ریسک های تجاری منابع مختلفی دارند که در دو دسته کلی داخلی و خارجی تقسیم می شوند. بعضی از آن ها حاصل شرایط بیرونی هستند و بعضی دیگر نتایج تصمیمات، عملکردها و ساختارهای داخلی مجموعه. همانطور که زندگی معمول در دنیا حتی در آرام ترین نقاطش ریسک هایی را در پی دارد، سرمایه گذاری در یک بنگاه اقتصادی نیز ریسک های خاص خودش را به دنبال خواهد داشت. بنابراین نباید بی جهت از فعالیت اقتصادی ترسید بلکه باید با کسب آگاهی لازم دست به اقدامات مطلوب زد.

سایه چشم انداز تار و مبهم اقتصاد جهانی بر بازار نفت

پتروتحلیل- بهای قیمت نفت خام در بازار جهانی در اولین روز کاری هفته جاری در اثر نگرانی ها در مورد چشم انداز اقتصاد جهان کاهش یافت. قیمت نفت خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه اوت در طی معاملات روزچهارم ژوئیه با ۲۵ سنت کاهش در سطح ۵۰/۱۰ دلار در هر بشکه قرار گرفت این در حالی است که دربازار نایمکس نیویورک به دلیل تعطیلی به مناسبت روز استقلال هیچ گونه معامله ای بر روی نفت خام سایه پارامتر‌‌های ریسکی در بورس WTI انجام نپذیرفت. قیمت این نفت خام در بازار کاغذی بورس نایمکس نیویورک در این روز با ۲۳ سنت کاهش در ۴۸/۷۶ دلار در هر بشکه قرار گرفت. تحلیلگران بازار نفت بر این باورند که چشم انداز تار و مبهم اقتصاد جهانی بروضعیت تقاضای جهانی نفت و قیمت آن سایه انداخته و سبب ایجاد عدم اطمینان در بازارهای مالی شده و در نتیجه رشد تقاضای نفت در مناطق مختلف را متأثر نموده است. علاوه بر این چشم انداز روند کاهشی تقاضای چین به عنوان دومین اقتصاد جهان قیمت نفت خام را تحت تاثیر قرار داده ولذا کارشناسان احتمال کاهش قیمت را برای روزهای آتی دور از انتظار نمی دانند. همچنین با توجه به پایان نیافتن تعمیرات برخی از واحد های پالایشگاهی در آسیا این روند کاهشی تقویت خواهد شد. در این میان موسسه JP Morgan در آخرین گزارش خود در خصوص چشم انداز بازار نفت، ریسک تزلزل پارامتر های ژئوپولتیک اقتصاد کلان را به عنوان عامل مهم در شکل گیری رفتار قیمت نفت خام در آینده معرفی می نماید، اگرچه احتمال افزایش قیمت نفت را به دلیل روند کاهش موجودی ذخیره سازی و ریسک سیاسی پیش بینی نموده است. این موسسه ، متوسط قیمت نفت خام های برنت و WTI را در سال جاری به ترتیب ۴۷/۳۰ و ۴۶/۳۰ دلار در هر بشکه پیش بینی نمود در صورتی که متوسط آنها در سال ۲۰۱۷ را ۵۶/۷۵ دلار در هر بشکه گزارش نمود. همچنین بر اساس اظهارات وزیر نفت انرژی عربستان و دبیرکل اوپک : بازارجهانی نفت در حال پیشروی به سمت مسیرتعادل است گرچه علائمی در خصوص کاهش تقاضا در آسیا مشاهده می شود. به نظر می‌رسد، این اعلام نظر در ایجاد آرامش نسبی در بازار و قیمت نفت خام در روز گذشته موثر بوده است. در این میان اعلام کارگران نیجریه برای اعتصاب به منظور تصویب قوانین جدید نفتی در هفتم ژوئیه، می تواند اختلال مجدد در عرضه نفت این کشور که در حال برگشت به وضعیت قبلی خود بود، ایجاد نماید.علاوه بر این بحران حمله شبه نظامیان این کشور به تاسیات نفت و گازدر افزایش قیمت نیز دخیل بوده و از کاهش بیشتر قیمت نفت خام ممانعت نموده است. از سوی دیگر، در صورت تحقق تلاش لیبی برای مذاکره با اعضای اوپک برای افزایش تولید نفت خام خود، رفع هر گونه کمبود عرضه نفت را در سال ۲۰۱۷ مرتفع خواهد نمود و روند افزایش قیمت نفت خام را با چالش مواجه خواهد ساخت.

همچنین پیش بینی می شود، میزان تولید نفت خام فورتیس در اکتبر با توجه به ادامه تعمیرات میدان Buzzard به ۴۰۱ هزار بشکه در روز کاهش یابد. در بازارمدیترانه نیز شرکت توپراش ترکیه حدود ۸۰ هزار تن از نفت خام ترش و سبک بصره عراق برای تحویل در در دوره ۳۰-۲۰ ماه اوت را با قیمت ۵/۶۰ دلار کمتر از قیمت نفت خام برنت موعدداربر مبنای Cif Augusta خریداری نمود.