در دوران فعالیت دولت ابراهیم رئیسی دلار، طلا، بورس و مسکن احتمالا شاهد چه اتفاقاتی خواهند بود؟
آماری عجیب در بازار سرمایه؛ دلالها در لحظه ۵ میلیارد تومان به جیب میزنند
بررسیهای نشان میدهد بازار سرمایه در هفتههای اخیر شاهد خروج بیسابقه پول حقیقیها بوده است و حال در شرف از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است؛ یک کارشناس بازار سرمایه در این خصوص معتقد است که ناآرامیهای اخیر تاثیری بر روند آن نداشته است بلکه خود علت ناآرامیهای اجتماعی اخیر بوده است.
به گزارش دیده بان ایران، بورس در حالی در سال ۱۴۰۱ کار خود را آغاز کرد که شاخص آن در محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی قرار داشته است اما در حال حاضر شاخص کل بورس در حال از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است و خروج حقیقیها از بازار سرمایه نه تنها متوقف نشدهاست بلکه تشدید نیز شدهاست.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
طبق بررسیهای به عمل آمده وضعیت بازار سرمایه به نحوی است که نه تنها قیمت سهامها در حال کاهش است بلکه برای سهامهای ارزان قیمت نیز خریداری یافت نمیشود و ارزش معاملات خرد روز به روز در حال کاهش است.
در هفتههای اخیر اما وضعیت بازار سرمایه وخیمتر شده است و در بدترین روزها بازار شاهد خروج شدید پول حقیقیها بوده است به طوری که در تاریخ یازدهم مهرماه نزدیک به ۳۵۰ میلیارد تومان پول توسط سهامداران حقیقی از بازار خارج شد اما این اولین بار نبودهاست که در هفتههای اخیر این حجم از پول توسط حقیقیها از بازار سرمایه خارج شدهاست بلکه در هفتههای اخیر بازار سرمایه به طور مداوم شاهد خروج بالای ۳۰۰ میلیاردتومان پول حقیقیها بودهاست.
بازار سرمایه بحرانهای پررنگتری را پشت سر گذاشتهاست
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با خبرنگار دیدهبان ایران و در پاسخ به این پرسش که ناآرامیهای اجتماعی اخیر چه تاثیری بر روند بازار سرمایه داشته است؛ گفت: وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال به غیر از یک مقطع کوتاهی چندان خوب نبود. این بازار از ناآرامیهای اجتماعی اخیر تاثیر چندانی نگرفته است چراکه بحرانهای پررنگتری را در گذشته تجربه کرده است که در آن بحرانها شرایط بازار بهتر بوده و حمایت و هماهنگی که بین بازیگران بزرگ بازار بوده است، بازار سرمایه را در آن مقاطع نجات دادهاست.
معلوم نیست که اولویتهای دولت چیست!
دارابی تصریح کرد: واقعیت این است که بخش عمدهای از بازیگران بازار ما به خصوص در لایههای مختلف مانند تامین اجتماعی، نیروهای مسلح، سهام عدالت، بانکها، بیمهها و هلدینگها و شرکتهای تابع وزارتخانهها عملا دولتی هستند و اگر اینها هماهنگ عمل کنند کنترل بازار سرمایه هیچ کار سختی نیست و بنظر میرسد که اولویتهای دولت کنترل بازار سرمایه، مسکن و یا بخش کشاورزی نیست و معلوم نیست که اولویتهای آن چه چیزی است. دولت ظرفیت بالقوه برای بهبود وضعیت اقتصادی را دارد اما به دلایلی نامشخص این ظرفیت اعمال نشده است.
نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بوده است
این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از گفتوگو با دیدهبان ایران افزود: ناآرامیهای اخیر و بحثهای اجتماعی ریشه بسیار قوی در بخش اقتصادی دارد و اگر به ابتدای سال و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برگردیم متوجه میشویم که تورم برای دهکهای مختلف درآمدی به خصوص دهکهای پایین بسیار شدید است. در حالی که ما تورم نزدیک به ۵۰ درصدی را تجربه میکنیم، برای دهکهای پایین احساس تورمی بالای ۶۰ درصد بوده و در کنار تورم سنگین، بیکاری شدید قرار دارد و بخشهای اشتغالزا مانند مسکن و تولید فعالیت چندانی ندارند و همراهی تورم سنگین با بیکاری شدید فضای ناآرامی را به وجود میآورد که در نهایت ما با یک علت مواجه نیستیم که نابهسامانی در بورس را به ناآرامیهای اجتماعی تقلیل دهیم بلکه نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بودهاست.
چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؟
دارابی در پاسخ به این سوال که چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؛ گفت: تورم زمانی میتواند وضعیت یک بنگاه اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد که در بخشهای مختلف آن بنگاه اقتصادی و در صورت مالی منعکس شود. ما در جامعه تورم داریم اما زمانی که قیمتگذاری دستوری اعمال میشود و به شرکت اجازه داده نمیشود که با قیمتهای واقعی فروش را صورت دهد، هر چقدر که تورم وجود داشته باشد در شرکتها اعمال نخواهد شد و به بیرون از شرکت منتقل خواهد شد که در نهایت موجب عدم سودآوری شرکت و تقلیل بنیه آن خواهد شد و دولت نیز نمی تواند مالیات و حقوق رسمیاش را دریافت کند، بدترین اتفاقی که در شرایط تورمی می تواند برای یک بنگاه اتفاق بیافتد که منجر به ورشکستگی آن خواهد شد، تاکید بر قیمتگذاری دستوری است.
دارابی گفت: در حال حاضر تاثیر تورم بر قیمت سهام با توجه به قیمتگذاری دستوری از بین رفته است و از طرف دیگر اختلاف بین ارز نیمایی و ارز آزاد نیز مانعی بر سر ارزندگی سهام بنگاهها شدهاست.
وی تشریح کرد: بنگاههای صادراتی ما با تمام بدبختیها در نهایت موفق میشود که یک میلیون دلار صادرات انجام دهند اما در ازای این یک میلیون دلار ۲۷ میلیارد تومان در بازار نیمایی به دست میآورد در صورتی که در بازار آزاد همان ارز ۳۲ میلیارد تومان میارزد؛ به این معنا که یک دلال در همان لحظه نزدیک به ۵ میلیارد تومان از این قضیه سود میبرد در صورتی که بنگاهی که با هزار بدبختی صادراتی را صورت داده است هیچ حاشیه سودی نخواهد داشت، همانطور که در صنعت پتروشیمی به واسطه این اتفاقات شاهد تعطیل شدن برخی از واحدها هستیم و صرفه اقتصادی و سود این بنگاهها به جیب دلالها و واردکنندگان میرود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: زمانی که اجازه داده نشود بنگاهها تورم را از طریق قیمتهای واقعی فروش و قیمت واقعی ارز در صورتهای مالیاش اعمال کنند، هیچ تاثیری بر روی سودآوری شرکت و ارزندگی سهام آن نخواهد داشت و از سوی دیگر از آنجا که هزینههای آن شرکت بالا رفتهاست، بنگاههای ما در وضعیت تورمی رو به ضعف خواهند رفت و تورم نه تنها بنگاه را در این شرایط نگه نخواهد داشت بلکه باعث ضعف آن نیز خواهد شد.
دارابی در پاسخ به این سوال که وضعیت نامشخص برجام در شرایط فعلی چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت؛ گفت: در حال حاضر کسی از برجام انتظار خاصی ندارد، ممکن است در روابط سیاسی و یا بینالملل وضع برجام خیلی قابل ملاحظه باشد اما در مسائل اقتصادی، ۹۰ درصد مشکلات داخلی است.
برجام چوب جادویی نیست که اقتصاد ایران را نجات دهد
وی عنوان کرد: بنظر بنده چه برجام صورت گیرد و چه صورت نگیر تاثیر آن بر اقتصاد ما بیش از ۱۰ درصد نخواهد بود، ممکن است برای دولت و حوزههایی مانند سیاست خارجی برجام سهم موثرتری داشته باشد اما در حوزه اقتصادی سهم برجام چشمگیر نیست و برجام چوب جادویی نیست که تاثیر قابل ملاحظهای بر وضعیت اقتصادی داشته باشد و حتی اگر برجامی اتفاق افتد اما ناپایدار باشد و پیش از اینکه اقتصاد ایران بتواند از آن استفاده کند برهم بخورد، تاثیر نپذیرفتن آن خیلی بهتر از پذیرفتن آن خواهد بود.
الگوی پرچم چیست؟ — از صفر تا صد و به زبان ساده
«مجله فرادرس» تا به حال مطالب متعددی را در حوزه آموزش بورس و تحلیل تکنیکال، منتشر کرده است. در نوشتار حاضر، به بررسی الگوی پرچم یکی از الگوهای ساده و مهم در تحلیل تکنیکال پرداختهایم. الگوی پرچم یکی از الگوهای ادامهدهنده به شمار میرود.
الگوی ادامه دهنده چیست ؟
«الگوی ادامهدهنده» (Continuation Pattern) نشاندهنده این است که پس از کامل شدن آن، قیمت به حرکت در جهت قبلی خود – قبل از ظهور الگوی ادامهدهنده – ادامه میدهد. تحلیلگران تکنیکال از تعداد زیادی الگوی ادامهدهنده برای دریافت سیگنالی مبنی بر ادامه پیدا کردن روند قبلی استفاده میکنند. از نمونههای الگوهای ادامهدهنده میتوان به الگوهای مثلث، پرچم، الگوی آویز یا «پرچم سهگوش» (Pennant) اشاره کرد. توجه داشته باشید که تمامی الگوهای ادامهدهنده نشاندهنده ادامه روند نیستند و حتی پس از مشاهده آنها، معکوس شدن روند محتمل است.
چه زمانی به الگوهای ادامهدهنده اعتماد کنیم؟
زمانی که روند وارد شده به الگو، روند قوی به شمار رود و الگوی ادامهدهنده در مقایسه با موجهای الیوت، کوچکتر باشد، روندهای ادامهدار، قابل اطمینانتر خواهند بود. برای مثال، در روند قیمتی، قیمت به طرز قابل توجهی افزایش پیدا میکند، مثلثی کوچکی شکل میگیرد، در بالای الگوی مثلث، روند، شکسته میشود و سپس بالاتر و بالاتر میرود.
الگوی پرچم چیست ؟
در تعاریف عبارتهای بکارگرفتهشده در تحلیل تکنیکال، «پرچم» (Flag) الگویی است که در چهارچوب زمانی کوتاهمدتتر، بر خلاف روند فعلی مشاهده شده در چارچوب زمانی بلندمدتتر روند قیمتی، حرکت میکند.
از الگوی پرچم برای شناسایی احتمال ادامه یافتن روند از نقطه فاصله گرفتن قیمت در خلاف جهت روند قبلی، استفاده میشود. اگر روند ادامه پیدا کند، افزایش قیمت در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ قابل توجه خواهد بود و در این زمان مشاهده الگوی پرچم، برای معاملهگران سود به همراه خواهد داشت.
الگوی پرچم چه زمانی مشاهده میشود؟
الگوی پرچم، زمانی ظاهر میشود که به صورت مداوم شاهد حرکات به سمت بالا و پایین در نمودار قیمتی سهامی باشید که روندی صعودی یا نزولی دارد. در این نمودارها به سختی میتوان قلهها و درهها را با خطوط موازی به یکدیگر متصل کرد.
الگوی پرچم نشاندهنده چیست؟
به صورت کلی، پرچم نشاندهنده عدم اطمینان در نمودار قیمتی یک سهم است. شکست مشاهده شده در پرچم، سیگنالدهنده این است که بازار تصمیم خود را درباره ارزش ذاتی این سهام گرفته است و این احتمال وجود دارد که حرکت قابلتوجهی به سمت بالا یا پایین انجام شود که با جهت شکست قیمت، انطباق داشته باشد.
الگوی پرچم چگونه عمل میکند؟
پرچم یا نواحی ایستایی فشرده در پرایس اکشن نشاندهنده حرکتی برخلاف جهت روند است که به سرعت پس از حرکتی سریع در جهت روند، مشاهده میشود. این الگو عموماً از ۵ تا ۲۰ شمعدانی یا کندل استیک تشکیل شده است. الگوی پرچم میتواند صعودی یا نزولی باشد.
الگوی پرچم از چه اجزایی تشکیل شده است؟
الگوی پرچم از ۲ جزء «پرچم» (Flag) و «میله پرچم» (Flag Pole) تشکیل شده است. که بخش پرچم خود شبیه به کانال است که در آن میتوانید «ایستایی» (Consolidation) یا ثبات قیمت را نیز مشاهده کنید.
پس از اتمام بخش پرچم، تغییر قیمتی به اندازه میله پرچم در ادامه آن وجود خواهد داشت.
۵ ویژگی اصلی الگوی پرچم چیست؟
الگوی پرچم، ۵ ویژگی اصلی دارند.
- روند جلو رفته
- کانال ایستایی
- الگوی حجمی
- شکست سطوح
- تائید حرکت قیمت در جهتی یکسان با شکست سطوح
الگوهای صعودی و نزولی، ساختار یکسانی دارند اما جهت روند آنها متفاوت است. همچنین، آنها، تفاوت اندکی در الگوی حجمی دارند. الگوهای حجمی صعودی در روند جلو رفته افزایش پیدا میکند و در قسمت ایستایی پرچم، کاهش مییابد. به صورت متقابل، الگوی حجمی نزولی در جهت پیشرونده افزایش پیدا میکند و در جهت ایستایی کاهش مییابد.
چگونه با الگوی پرچم، معامله کنیم؟
با بکارگیری الگوی پرچم، شما میتوانید با توجه به ۳ نقطه، ورود به معامله، حد ضرر و هدفگذاری کسب سود، استراتژی معاملاتی تعیین کنید.
- نقطه ورود
- تعیین حد ضرر
- هدفگذاری کسب سود
نقطه ورود
بااینکه پرچمها میتوانند نشاندهنده ادامه روند فعلی باشند اما محتاطانه این است که منتظر شکست اولیه بمانیم تا سیگنال اشتباهی دریافت نکرده و گمراه نشویم. معمولاً، معاملهگران انتظار دارند که یکروز پس از شکسته شدن قیمت و بسته شدن آن در خط موازی بالاتر از خط روند، وارد پرچم شوند.
تعیین حد ضرر
عموماً از معاملهگران انتظار میرود که از جهت مخالف الگوی پرچم برای تعیین حد ضرر استفاده کنند. برای مثال، اگر خط روند بالایی الگو در ۵۵ دلار به ازای هر سهم و خط روند پایینی الگو در ۵۱ دلار به ازای هر سهم قرار گرفته باشد، در نتیجه، سطح قیمتی پایینتر از ۵۱ دلار به ازای هر سهم، ناحیهای منطقی برای قراردادن حد ضرر برای پوزیشن بلند یا خرید، به شمار میرود.
هدفگذاری کسب سود
معاملهگران محتاطتر ممکن است بخواهند از اختلاف بین خطوط روند موازی الگوی پرچم، برای هدفگذاری کسب سود استفاده کنند. برای مثال، اگر تفاوت دو خط روند به میزان ۴ دلار و نقطه ورود با توجه به شکست سطوح، ۵۵ دلار باشد معاملهگر هدفگذاری کسب سود خود را در ۵۹ دلار ( ۵۵ + 4 ) قرار میدهد.
نگرشی خوشبینانهتر این است که فاصلههای بین قیمتهای بالای الگو و پایه در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ پرچم را نسبت به واحد پولی اندازهگیری کنیم تا بتوانیم هدفگذاری بهتری برای کسب سود انجام دهیم.
برای مثال، اگر پایینترین قیمت میله پرچم ۴۰ دلار و بالاترین قیمت پایه پرچم، ۶۵ دلار و نقطه ورود در شکست ۵۵ دلار باشد، حد سودی که ممکن است معاملهگر انتظار داشته باشد، معادل ۸۰ دلار (۵۵ + ۲۵) است. علاوه بر این ۳ قیمت اساسی، معاملهگران باید توجه کافی به انتخاب موقعیتهای معاملاتی و روندهای کلی بازار داشته باشند تا موفقیت خود را در معامله با استفاده از استراتژی پرچم، حداکثر کنند.
الگوی پرچم صعودی چیست؟
الگوی پرچم صعودی یک الگوی ادامهدهنده است که مانند توقفی کوتاه در روند بوجود میآید و در ادامه آن حتی قیمت بیشتر افزایش مییابد. الگوی پرچم صعودی مانند کانال یا مستطیلی به سمت پایین، با دو خط موازی علامتگذاری شده است که این دو خط موازی در خلاف جهت قیمت پیشرونده هستند. در زمان این ایستایی، حجم نیز باید دچار سکون شود و ثبات داشته باشد تا قیمت را در نقطه شکست حتی بیش از پیش افزایش دهد.
مثال الگوی پرچم در فارکس
همانطور که در نمودار صعودی بالا مشاهده میکنید، قیمت دلار استرالیا در مقایسه با اغلب ارزهای دیگر، افزایش داشته و عملکرد خوبی را به علت بازدهی بالا، با توجه به نرخ بهره، به نمایش گذاشته است.
در تصویر بالا، الگوی پرچم را در نمودار جفت ارز AUD/CAD مشاهده میکنید. روند صعودی قبلی (میله پرچم) با خط طوسی مشخص شده است. میتوانید ایستادگی قیمت را در کانال نزولی مشاهده کنید. برای معامله با وجود الگوی پرچم، تحلیلگران میتوانند در بازه پایین کانال قیمتی وارد شوند یا صبر کنند که شکست قیمتی در قسمت بالای کانال رخ دهد. این نواحی با دایره زردرنگ مشخص شدهاند. همچنین، برای تعیین ناحیهای که برای برداشت سود مناسب باشد، تحلیلگران میتوانند انتهای پرچم را به اندازه طول میله پرچم امتداد دهند. در تصویر بالا، این مورد با در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ نقطهچین مشخص شده است.
چگونه الگوی پرچم صعودی را در نمودار تشخیص دهیم؟
ممکن است تشخیص پرچم گاوی در یک نمودار، دشوار به نظر برسد زیرا این الگو دارای بخشهای متفاوت متنوعی است. تحلیلگران باید به خوبی، این اجزا را تشخیص دهند و درک کنند تا بتوانند با استفاده از این الگو به خوبی معامله را انجام دهند. موارد کلیدی که باید هنگام جستجوی پرچم به آنها توجه کنید به شرح زیر هستند.
- در ادامه روند صعودی قرار گرفته باشد.
- ایستادگی قیمت با شیب به سمت پایین را تشخیص دهید (در الگوی پرچم صعودی).
- اگر اصلاح قیمتی عمیقتر از ۵۰ درصد بود، ممکن است مورد مشاهده شده الگوی پرچم نباشد. به صورت ایدهآل، اصلاح قیمت در کمتر از ۳۸ درصد روند اصلی رخ میدهد.
- ورود به معامله در انتهای پرچم یا در شکست قسمت بالایی پرچم صورت بگیرد.
- انتظار برای شکسته شدن قیمت با طول احتمالی برابر با اندازه میله پرچم
تفاوت بین الگوی پرچم صعودی و نزولی چیست؟
الگوی پرچم صعودی و الگوی پرچم نزولی هر دو نشاندهنده یک الگو در نمودار هستند با اینحال، تفاوتهایی بین آنها وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
- پرچم خرسی برخلاف پرچم گاوی در یک روند نزولی مشاهده میشود.
- پرچم نزولی زمانی کانال یا ناحیه ایستادگی را میشکند که قیمت، مقداری پایینتر از حد کانال را اختیار کرده باشد.
- هردوی الگوهای پرچمی خرسی و گاوی در نمودار، برای تعیین قیمت هدف از طول میله پرچم استفاده میکنند.
الگوی پرچم سه گوش یا الگوی آویز چیست ؟
الگوی «آویز» (Pennant) شباهت زیادی به الگوی پرچم دارد. تفاوت بین این دو الگو این است که خطوط روند آویزها در نهایت همگرا شده و به یکدیگر میرسند و مثلثی کوچک را تشکیل میدهند. در واقع، آویز، الگوی پرچم همگرا به شمار میرود. خطوط روند الگوی پرچم، غالباً موازی هستند. شیب الگوی آویز نیز معمولاً در مقایسه با روند قبلی در جهت مخالف با آن قرار دارد. در بعضی مواقع، امکان دارد این ساختارها افقی یا در جهتی همسان با روند غالب قرار گرفته باشند.
تفاوت الگوی آویز با الگوی پرچم چیست؟
هردوی این ساختارها – الگوی پرچم و الگوی آویز یا سهگوش – نشاندهنده ایستادگی معینی در بازار هستند و این به نوعی نشان میدهد که روند قبلی، روند در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ قوی بوده است. اغلب بازیکنان بازار، دارایی خود را حفظ میکنند و تعداد بسیار محدودی از بازار خارج میشوند و این انگیزه در سایر معاملهگران بوجود میآید که در جهت روند قبلی به معامله بپردازند.
بعد از شکستهشدن سطح در هر جهتی، پرایس اکشن را میتوانید به صورت تعداد محدودی پولبک یا تروبک مشاهده کنید. بسیاری از معاملهگران به دلایل گفتهشده الگوهای پرچم و سهگوش را ترجیح میدهند.
پرچمها نشاندهنده کانالهای کوتاه هستند ولی شیب آنها در مقایسه با روند قبلی، در جهت مخالف قرار دارد. در زمان هایی ممکن است شیب پرچم همسو با شیب روند باشد که نشاندهنده قدرت هرچه بیشتر روند است
عموماً حجم در حین تشکیل الگوی پرچم کاهش پیدا میکند. این الگوها در طی مدت زمانی کوتاه – از چند روز تا چند هفته – شکل میگیرند. معمولاً انتظار داریم پس از مشاهده الگوی پرچم، شاهد حرکات شدید قیمتی باشیم.
تفاوت الگوی آویز با الگوی کنج چیست؟
الگوی آویز یا سه گوش با الگوی «گوه» (Wedge) یا کنج متفاوت است زیرا آنها در مدت زمانی کوتاهتر تشکیل میشوند و روند قابلتوجهی از قیمت، در ادامه آنها، قرار گرفته است. همانطور که ساختار الگوی سه گوش در حال تشکیل شدن است، حجم، عموماً، کاهش پیدا میکند. در ادامه الگو، در قسمت «شکست سطح» (Breakout)، حجم افزایش مییابد. در تصویر زیر میتوانید الگوی سه گوش صعودی را در نمودار یکساعته جفت ارز USD/JPY مشاهده کنید.
جهت مشاهده تصویر در ابعاد بزرگتر، روی آن کلیک کنید.
معاملهگران عموماً تا زمانی که الگوی موردنظرشان کامل نشده است، شروع به معامله نمیکنند. آنها پس از پیگیری این الگوها، منتظر شکست سطوح میمانند. این اتفاق در زمان شکسته شدن خط روند و عموماً در جهت یکسانی با روند قبلی رخ میدهد.
الگوی پرچم سهگوش یا آویز
معرفی فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی
برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال میتوانید به فیلم آموزشی تدوین شده توسط «فرادرس» مراجعه کنید. این دوره آموزشی در ۱۲ درس و ۱۲ ساعت و بوسیله استادی مجرب تهیه شده است. در ادامه، سرفصلهای عنوان شده در این دوره آموزشی را به ترتیب بیان میکنیم.
مدرس، در درس اول به آموزش فلسفه تحلیل تکنیکال پرداخته است. ساختار نمودارها و مفاهیم مقدماتی به ترتیب در دروس دوم و سوم معرفی شدهاند. برای یادگیری الگوهای مهم برگشتی و الگوهای ادامهدهنده باید به درسهای چهارم و پنجم، مراجعه کنید.
مباحث مربوط به میانگین متحرک در درس ششم مطرح شده است. اسیلاتورها را در درس هفتم خواهید آموخت. نمودارهای شمعی ژاپنی و سریهای فیبوناچی در درسهای هشتم و نهم مرور میشوند. در سه مطلب نهایی، به ترتیب با برخی از استراتژیهای متداول معاملاتی، مدیریت سرمایه در معاملات و مباحث تکمیلی آشنا خواهید شد.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی + کلیک کنید.
سخن پایانی
معاملهگران با تجربه در اغلب مواقع به دنبال نقاط شکسته شدن روند هستند و یادگیری الگوی پرچم و تشخیص آن، میتواند شما را از شکست روند پیش از رخ دادن آن آگاه کند. الگوی پرچم به کرات در نمودارها مشاهده میشود و نشاندهنده شکسته شدن سریع قیمت سهام به سمت بالا یا پایین است. پرچمها سیگنال مهمی در بازارهای فاقد اطمینان به شمار میروند زیرا پس از شکست قیمت، احساس اطمینان نسبی را برای معاملهگر بوجود میآورند. الگوی پرچم به تنهایی کاربردی است اما می توان از آن جهت تائید سایر الگوها، مانند الگوهای پیچیدهتر، همچون الگوهای پروانه یا گارتلی در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ استفاده کرد.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
پیش بینی بازارهای مالی ۱۴۰۰
پیشبینی بازارهای مالی 1400در دوره گشایش اقتصادی جدید: آینده دلار، طلا، بورس و خودرو
یکشنبه ۱۴۰۰/۸/۳۰، (دی اجرت): پیش بینی بازارهای مالی ۱۴۰۰ امروز توسط علی طباطبایی و وحید مسعودی، دو کارشناس بازارهای مالی، شنبه ساعت ۲۱ در گفتگو با ابراهیم علیزاده به پیشبینی اوضاع بازارها در دوران فعالیت دولت ابراهیم رئیسی پرداختند.
در دوران فعالیت دولت ابراهیم رئیسی دلار، طلا، بورس و مسکن احتمالا شاهد چه اتفاقاتی خواهند بود؟
در دوره ۱۰۰ روزه اول فعالیت دولت ابراهیم رئیسی، بهترین بازار مسکن (اجاره مسکن) و بدترین بازار بورس بوده است. در این مدت، بر اساس گزارشهای منتشر شده در دنیای اقتصاد و تجارتنیوز، دلار ۱۲ درصد، سکه ۱۱ درصد و بورس ۲ درصد رشد داشته است. همچنین قیمت مسکن ۵ درصد، اجاره مسکن ۲۱ درصد و قیمت پراید ۱۷ درصد افزایش را تجربه کرده است.
شرایط بازار سرمایه
طباطبائی، کارشناس بازارهای مالی بورس در ابتدای لایو گفت: برای خیلی از افراد اولویت نیست. مسئولان وزن چندانی برای بازار سرمایه قائل نیستند. چرا که شرایط اقتصادی با مشکلات زیادی مواجه است و به گونهای در حال سکته مغزی است. وقتی کسری بودجه و استقرار شدید از بانک مرکزی وجود دارد، آنها به فکر سکته مغزی اقتصاد هستند نه ریزش شاخص.
او افزود: در این شرایط آنها تلاش میکنند از بازار سرمایه استفاده کنند تا جلوی مشکلات حادتر اقتصادی را بگیرند و برای مثال بیشتر به فروش اوراق توجه دارند تا شاخص بورس.
این کارشناس بازارهای مالی تاکید کرد: تا زمانی که سرفصلهای بودجه ۱۴۰۱ مشخص نیست، آینده بازار سرمایه در ابهام قرار دارد و سیاستها در این زمینه مشخص نیست.
طباطبائی، گفت: بعید است سال آینده نیز سقف شاخص زده شود. شرایط بازار این روزها بد نیست فقط مشکل این است که ثبات وجود ندارد. حالت تعادلی و ثبات مهم است و سرمایهدار در این شرایط میتواند تصمیم بگیرد.
پیش بینی بازارهای مالی ۱۴۰۰ چه وضعیتی خواهند داشت؟
از سوی دیگر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: سال ۱۴۰۱، سال گشایش اقتصادی خواهد بود. پیش از این در مرداد ماه سال گذشته رئیس جمهور وقت از این چنین عبارتی استفاده کرده بود.
افت ۲۹ درصدی شاخص بورس، رشد ۲۰ درصدی قیمت دلار و رشد ۵۴ درصدی شاخص قیمت(تورم) به عنوان یادگار گشایش اقتصادی قبلی است که جزئیات آن را میتوانید در گزارش «گشایش اقتصادی جدید» بخوانید.
وضعیت شاخص تا پایان سال
به گفته او، با توجه به سیاست اوراقفروشی و سیاست کنترل نقدینگی، رشد قابل توجه شاخص کل بعید است و شاخص احتمالا بیشتر از یک میلیون و ۶۰۰ واحد نمیشود.
این کارشناس بازارهای مالی افزود: اگر شاخص تا حدود یک میلیون و ۳۰۰ اصلاح بزند، ممکن است تا پایان سال، رشد همگون متعادلی در حد ۳۰ تا ۴۰ درصد در کلیت بازار اتفاق بیفتد.
وحید مسعودی، دیگر کارشناس حاضر در لایو در ادامه گفت: همت چندانی در دولت برای افزایش شاخص وجود ندارد؛ چرا که مسئولان نمیخواهند توقع زیادی در سال نخست ایجاد کنند. ممکن است اگر شاخص امسال سقف قبلی را بزند، آنها در سالهای بعد نمیتوانند پاسخو باشند.
او افزود: این روزها اگر عقبه صعود قابل توجه بورس در سال ۱۳۹۹ وجود نداشت، بازار شرایطی بدی ندارد. اما سهامداران وضعیت را با گذشته مقایسه میکنند و به همین دلیل راضی نیستند.
ریتم بدون ثبات شاخص
این کارشناس بازارهای مالی در عین حال گفت: شاخص ریتم خوبی ندارد. لازم نیست همیشه روند آن صعودی باشد ولی تصمیماتی چون اوراقفروشی روی آن تاثیر منفی میگذارد.
آماری عجیب در بازار سرمایه/ دلالها در لحظه ۵ میلیارد تومان به جیب میزنند
دیدهبان ایران نوشت :بررسیهای نشان میدهد بازار سرمایه در هفتههای اخیر شاهد خروج بیسابقه پول حقیقیها بوده است و حال در شرف از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است؛ یک کارشناس بازار سرمایه در این خصوص معتقد است که ناآرامیهای اخیر تاثیری بر روند آن نداشته است بلکه خود علت ناآرامیهای اجتماعی اخیر بوده است.
بورس در حالی در سال ۱۴۰۱ کار خود را آغاز کرد که شاخص آن در محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی قرار داشته است اما در حال حاضر شاخص کل بورس در حال از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است و خروج حقیقیها از بازار سرمایه نه تنها متوقف نشدهاست بلکه تشدید نیز شدهاست.
طبق بررسیهای به عمل آمده وضعیت بازار سرمایه به نحوی است که نه تنها قیمت سهامها در حال کاهش است بلکه برای سهامهای ارزان قیمت نیز خریداری یافت نمیشود و ارزش معاملات خرد روز به روز در حال کاهش است.
بنابر گزارش دیده بان ایران؛ در هفتههای اخیر اما وضعیت بازار سرمایه وخیمتر شده است و در بدترین روزها بازار شاهد خروج شدید پول حقیقیها بوده است به طوری که در تاریخ یازدهم مهرماه نزدیک به ۳۵۰ میلیارد تومان پول توسط سهامداران حقیقی از بازار خارج شد اما این اولین بار نبودهاست که در هفتههای اخیر این حجم از پول توسط حقیقیها از بازار سرمایه خارج شدهاست بلکه در هفتههای اخیر بازار سرمایه به طور مداوم شاهد خروج بالای ۳۰۰ میلیاردتومان پول حقیقیها بودهاست.
بازار سرمایه بحرانهای پررنگتری را پشت سر گذاشتهاست
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با خبرنگار دیدهبان ایران و در پاسخ به این پرسش که ناآرامیهای اجتماعی اخیر چه تاثیری بر روند بازار سرمایه داشته است؛ گفت: وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال به غیر از یک مقطع کوتاهی چندان خوب نبود. این بازار از ناآرامیهای اجتماعی اخیر تاثیر چندانی نگرفته است چراکه بحرانهای پررنگتری را در گذشته تجربه کرده است که در آن بحرانها شرایط بازار بهتر بوده و حمایت و هماهنگی که بین بازیگران بزرگ بازار بوده است، بازار سرمایه را در آن مقاطع نجات دادهاست.
معلوم نیست که اولویتهای دولت چیست!
دارابی تصریح کرد: واقعیت این است که بخش عمدهای از بازیگران بازار ما به خصوص در لایههای مختلف مانند تامین اجتماعی، نیروهای مسلح، سهام عدالت، بانکها، بیمهها و هلدینگها و شرکتهای تابع وزارتخانهها عملا دولتی هستند و اگر اینها هماهنگ عمل کنند کنترل بازار سرمایه هیچ کار سختی نیست و بنظر میرسد که اولویتهای دولت کنترل بازار سرمایه، مسکن و یا بخش کشاورزی نیست و معلوم نیست که اولویتهای آن چه چیزی است. دولت ظرفیت بالقوه برای بهبود وضعیت اقتصادی را دارد اما به دلایلی نامشخص این ظرفیت اعمال نشده است.
نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بوده است
این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از گفتوگو با دیدهبان ایران افزود: ناآرامیهای اخیر و بحثهای اجتماعی ریشه بسیار قوی در بخش اقتصادی دارد و اگر به ابتدای سال و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برگردیم متوجه میشویم که تورم برای دهکهای مختلف درآمدی به خصوص دهکهای پایین بسیار شدید است. در حالی که ما تورم نزدیک در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ به ۵۰ درصدی را تجربه میکنیم، برای دهکهای پایین احساس تورمی بالای ۶۰ درصد بوده و در کنار تورم سنگین، بیکاری شدید قرار دارد و بخشهای اشتغالزا مانند مسکن و تولید فعالیت چندانی ندارند و همراهی تورم سنگین با بیکاری شدید فضای ناآرامی را به وجود میآورد که در نهایت ما با یک علت مواجه نیستیم که نابهسامانی در بورس را به ناآرامیهای اجتماعی تقلیل دهیم بلکه نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بودهاست.
چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؟
دارابی در پاسخ به این سوال که چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؛ گفت: تورم زمانی میتواند وضعیت یک بنگاه اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد که در بخشهای مختلف آن بنگاه اقتصادی و در صورت مالی منعکس شود. ما در جامعه تورم داریم اما زمانی که قیمتگذاری دستوری اعمال میشود و به شرکت اجازه داده نمیشود که با قیمتهای واقعی فروش را صورت دهد، هر چقدر که تورم وجود داشته باشد در شرکتها اعمال نخواهد شد و به بیرون از شرکت منتقل خواهد شد که در نهایت موجب عدم سودآوری شرکت و تقلیل بنیه آن خواهد شد و دولت نیز نمی تواند مالیات و حقوق رسمیاش را دریافت کند، بدترین اتفاقی که در شرایط تورمی می تواند برای یک بنگاه اتفاق بیافتد که منجر به ورشکستگی آن خواهد شد، تاکید بر قیمتگذاری دستوری است.
دارابی گفت: در حال حاضر تاثیر تورم بر قیمت سهام با توجه به قیمتگذاری دستوری از بین رفته است و از طرف دیگر اختلاف بین ارز نیمایی و ارز آزاد نیز مانعی بر سر ارزندگی سهام بنگاهها شدهاست.
وی تشریح کرد: بنگاههای صادراتی ما با تمام بدبختیها در نهایت موفق میشود که یک میلیون دلار صادرات انجام دهند اما در ازای این یک میلیون دلار ۲۷ میلیارد تومان در بازار نیمایی به دست میآورد در صورتی که در بازار آزاد همان ارز ۳۲ میلیارد تومان میارزد؛ به این معنا که یک دلال در همان لحظه نزدیک به ۵ میلیارد تومان از این قضیه سود میبرد در صورتی که بنگاهی که با هزار بدبختی صادراتی را صورت داده است هیچ حاشیه سودی نخواهد داشت، همانطور که در صنعت پتروشیمی به واسطه این اتفاقات شاهد تعطیل شدن برخی از واحدها هستیم و صرفه اقتصادی و سود این بنگاهها به جیب دلالها و واردکنندگان میرود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: زمانی که اجازه داده نشود بنگاهها تورم را از طریق قیمتهای واقعی فروش و قیمت واقعی ارز در صورتهای مالیاش اعمال کنند، هیچ تاثیری بر روی سودآوری شرکت و ارزندگی سهام آن نخواهد داشت و از سوی دیگر از آنجا که هزینههای آن شرکت بالا رفتهاست، بنگاههای ما در وضعیت تورمی رو به ضعف خواهند رفت و تورم نه تنها بنگاه را در این شرایط نگه نخواهد داشت بلکه باعث ضعف آن نیز خواهد شد.
دارابی در پاسخ به این سوال که وضعیت نامشخص برجام در شرایط فعلی چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت؛ گفت: در حال حاضر کسی از برجام انتظار خاصی ندارد، ممکن است در روابط سیاسی و یا بینالملل وضع برجام خیلی قابل ملاحظه باشد اما در مسائل اقتصادی، ۹۰ درصد مشکلات داخلی است.
برجام چوب جادویی نیست که اقتصاد ایران را نجات دهد
وی عنوان کرد: بنظر بنده چه برجام صورت گیرد و چه صورت نگیر تاثیر آن بر اقتصاد ما بیش از ۱۰ درصد نخواهد بود، ممکن است برای دولت و حوزههایی مانند سیاست خارجی برجام سهم موثرتری داشته باشد اما در حوزه اقتصادی سهم برجام چشمگیر نیست و برجام چوب جادویی نیست که تاثیر قابل ملاحظهای بر وضعیت اقتصادی داشته باشد و حتی اگر برجامی اتفاق افتد اما ناپایدار باشد و پیش از اینکه اقتصاد ایران بتواند از آن استفاده کند برهم بخورد، تاثیر نپذیرفتن آن خیلی بهتر از پذیرفتن آن خواهد بود.
آماری عجیب در بازار سرمایه؛ دلالها در لحظه ۵ میلیارد تومان به جیب میزنند
بررسیهای نشان میدهد بازار سرمایه در هفتههای اخیر شاهد خروج بیسابقه پول حقیقیها بوده است و حال در شرف از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است؛ یک کارشناس بازار سرمایه در این خصوص معتقد است که ناآرامیهای اخیر تاثیری بر روند آن نداشته است بلکه خود علت ناآرامیهای اجتماعی اخیر بوده است.
به گزارش منیبان؛ بورس در حالی در سال ۱۴۰۱ کار خود را آغاز کرد که شاخص آن در محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی قرار داشته است اما در حال حاضر شاخص کل بورس در حال از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است و خروج حقیقیها از بازار سرمایه نه تنها متوقف نشدهاست بلکه تشدید نیز شدهاست.
طبق بررسیهای به عمل آمده وضعیت بازار سرمایه به نحوی است که نه تنها قیمت سهامها در حال کاهش است بلکه برای سهامهای ارزان قیمت نیز خریداری یافت نمیشود و ارزش معاملات خرد روز به روز در حال کاهش است.
در هفتههای اخیر اما وضعیت بازار سرمایه وخیمتر شده است و در بدترین روزها بازار شاهد خروج شدید پول حقیقیها بوده است به طوری که در تاریخ یازدهم مهرماه نزدیک به ۳۵۰ میلیارد تومان پول توسط سهامداران حقیقی از بازار خارج شد اما این اولین بار نبودهاست که در هفتههای اخیر این حجم از پول توسط حقیقیها از بازار سرمایه خارج شدهاست بلکه در هفتههای اخیر بازار سرمایه به طور مداوم شاهد خروج بالای ۳۰۰ میلیاردتومان پول حقیقیها بودهاست.
بازار سرمایه بحرانهای پررنگتری را پشت سر گذاشتهاست
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با خبرنگار دیدهبان ایران و در پاسخ به این پرسش که ناآرامیهای اجتماعی اخیر چه تاثیری بر روند بازار سرمایه داشته است؛ گفت: وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال به غیر از یک مقطع کوتاهی چندان خوب نبود. این بازار از ناآرامیهای اجتماعی اخیر تاثیر چندانی نگرفته است چراکه بحرانهای پررنگتری را در گذشته تجربه کرده است که در آن بحرانها شرایط بازار بهتر بوده و حمایت و هماهنگی که بین بازیگران بزرگ بازار بوده است، بازار سرمایه را در آن مقاطع نجات دادهاست.
معلوم نیست که اولویتهای دولت چیست!
دارابی تصریح کرد: واقعیت این است که بخش عمدهای از بازیگران بازار ما به خصوص در لایههای مختلف مانند تامین اجتماعی، نیروهای مسلح، سهام عدالت، بانکها، بیمهها و هلدینگها و شرکتهای تابع وزارتخانهها عملا دولتی هستند و اگر اینها هماهنگ عمل کنند کنترل بازار سرمایه هیچ کار سختی نیست و بنظر میرسد که اولویتهای دولت کنترل بازار سرمایه، مسکن و یا بخش کشاورزی نیست و معلوم نیست که اولویتهای آن چه چیزی است. دولت ظرفیت بالقوه برای بهبود وضعیت اقتصادی را دارد اما به دلایلی نامشخص این ظرفیت اعمال نشده است.
نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بوده است
این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از گفتوگو با دیدهبان ایران افزود: ناآرامیهای اخیر و بحثهای اجتماعی ریشه بسیار قوی در بخش اقتصادی دارد و اگر به ابتدای سال و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برگردیم متوجه میشویم که تورم برای دهکهای مختلف درآمدی به خصوص در بازراهای مالی چه اتفاقی می افتد؟ دهکهای پایین بسیار شدید است. در حالی که ما تورم نزدیک به ۵۰ درصدی را تجربه میکنیم، برای دهکهای پایین احساس تورمی بالای ۶۰ درصد بوده و در کنار تورم سنگین، بیکاری شدید قرار دارد و بخشهای اشتغالزا مانند مسکن و تولید فعالیت چندانی ندارند و همراهی تورم سنگین با بیکاری شدید فضای ناآرامی را به وجود میآورد که در نهایت ما با یک علت مواجه نیستیم که نابهسامانی در بورس را به ناآرامیهای اجتماعی تقلیل دهیم بلکه نابهسامانی بورس خود یک علت ناآرامیهای اخیر بودهاست.
چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؟
دارابی در پاسخ به این سوال که چرا زور تورم به قیمت سهامها نمیرسد؛ گفت: تورم زمانی میتواند وضعیت یک بنگاه اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد که در بخشهای مختلف آن بنگاه اقتصادی و در صورت مالی منعکس شود. ما در جامعه تورم داریم اما زمانی که قیمتگذاری دستوری اعمال میشود و به شرکت اجازه داده نمیشود که با قیمتهای واقعی فروش را صورت دهد، هر چقدر که تورم وجود داشته باشد در شرکتها اعمال نخواهد شد و به بیرون از شرکت منتقل خواهد شد که در نهایت موجب عدم سودآوری شرکت و تقلیل بنیه آن خواهد شد و دولت نیز نمی تواند مالیات و حقوق رسمیاش را دریافت کند، بدترین اتفاقی که در شرایط تورمی می تواند برای یک بنگاه اتفاق بیافتد که منجر به ورشکستگی آن خواهد شد، تاکید بر قیمتگذاری دستوری است.
دارابی گفت: در حال حاضر تاثیر تورم بر قیمت سهام با توجه به قیمتگذاری دستوری از بین رفته است و از طرف دیگر اختلاف بین ارز نیمایی و ارز آزاد نیز مانعی بر سر ارزندگی سهام بنگاهها شدهاست.
وی تشریح کرد: بنگاههای صادراتی ما با تمام بدبختیها در نهایت موفق میشود که یک میلیون دلار صادرات انجام دهند اما در ازای این یک میلیون دلار ۲۷ میلیارد تومان در بازار نیمایی به دست میآورد در صورتی که در بازار آزاد همان ارز ۳۲ میلیارد تومان میارزد؛ به این معنا که یک دلال در همان لحظه نزدیک به ۵ میلیارد تومان از این قضیه سود میبرد در صورتی که بنگاهی که با هزار بدبختی صادراتی را صورت داده است هیچ حاشیه سودی نخواهد داشت، همانطور که در صنعت پتروشیمی به واسطه این اتفاقات شاهد تعطیل شدن برخی از واحدها هستیم و صرفه اقتصادی و سود این بنگاهها به جیب دلالها و واردکنندگان میرود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: زمانی که اجازه داده نشود بنگاهها تورم را از طریق قیمتهای واقعی فروش و قیمت واقعی ارز در صورتهای مالیاش اعمال کنند، هیچ تاثیری بر روی سودآوری شرکت و ارزندگی سهام آن نخواهد داشت و از سوی دیگر از آنجا که هزینههای آن شرکت بالا رفتهاست، بنگاههای ما در وضعیت تورمی رو به ضعف خواهند رفت و تورم نه تنها بنگاه را در این شرایط نگه نخواهد داشت بلکه باعث ضعف آن نیز خواهد شد.
دارابی در پاسخ به این سوال که وضعیت نامشخص برجام در شرایط فعلی چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت؛ گفت: در حال حاضر کسی از برجام انتظار خاصی ندارد، ممکن است در روابط سیاسی و یا بینالملل وضع برجام خیلی قابل ملاحظه باشد اما در مسائل اقتصادی، ۹۰ درصد مشکلات داخلی است.
برجام چوب جادویی نیست که اقتصاد ایران را نجات دهد
وی عنوان کرد: بنظر بنده چه برجام صورت گیرد و چه صورت نگیر تاثیر آن بر اقتصاد ما بیش از ۱۰ درصد نخواهد بود، ممکن است برای دولت و حوزههایی مانند سیاست خارجی برجام سهم موثرتری داشته باشد اما در حوزه اقتصادی سهم برجام چشمگیر نیست و برجام چوب جادویی نیست که تاثیر قابل ملاحظهای بر وضعیت اقتصادی داشته باشد و حتی اگر برجامی اتفاق افتد اما ناپایدار باشد و پیش از اینکه اقتصاد ایران بتواند از آن استفاده کند برهم بخورد، تاثیر نپذیرفتن آن خیلی بهتر از پذیرفتن آن خواهد بود.
دیدگاه شما